Energieadviseur De Wit figureerde drie jaar geleden in deze krant in een serie over uitvinders. Zijn langgerekte warmtewisselaar -bijna 2 meter- tussen doucheputje en riool bevond zich toen in een experimentele fase. Inmiddels zijn er enige tientallen in huizen geplaatst, een bestelling voor enkele honderden exemplaren ging dezer dagen de deur uit.

Na die vondst -„hij was niet van mezelf, het was een oud idee dat ik nieuw leven inblies”- kwamen er meer aardige ideeën uit zijn koker. Een aantal daarvan is levensvatbaar. Zo laat De Wit op dit moment in het nabijgelegen Leek douchebakken maken waarbij de warmtewisselaar in de bak zelf zit, in plaats van in het afvoerkanaal. Met beide doorontwikkelde varianten kan „tot 71 procent” van de warmte worden teruggewonnen. Gebruikt douchewater van 36, 37 graden geeft in de wisselaar een aanzienlijk deel van z’n warmte af aan het opkomende koude water.

Dat de grote doorbraak -toepassing in alle nieuwbouwhuizen- tot nu toe uitbleef, heeft volgens De Wit te maken met het feit dat de bouw een „vreselijk conservatieve sector” is. Voorzichtige hoop op verandering put de energieadviseur uit de stijgende energiekosten én uit de aanscherping van de zogenaamde Energie Prestatie Norm (EPN-waarde) voor nieuwbouw in 2006 of 2007.

Staat die waarde nu op 1, de verwachting is dat ze naar 0,8 gaat. „Met de huidige manier van isolatie, glastypen en raamoppervlakten blijft de EPN-waarde meestal net onder de 1 die nodig is voor een bouwvergunning. Aan de verwarmingskant is bijna alles gedaan: HR-ketels worden toegepast, warmte uit ventilatielucht wordt teruggewonnen. Aan de tapwaterkant kan echter nog veel gebeuren. Van de 1200 kuub gas die mensen in een moderne Vinex-tussenwoning jaarlijks verstoken, gaan er 350 op aan douchen. Daarvan is de helft terug te halen.”

Een rekensommetje leert dat de investering zich snel terugverdient. „Zeg 175 kuub gas keer 48 eurocent, da’s 84 euro. De warmtewisselaar kost 295 euro exclusief BTW. In ruim vier jaar heb je er de kosten dus uit, da’s ongekend kort. Mijn filosofie luidt: zoek de zwakste plekken in de energiehuishouding op en grijp daar in. Dan hoef je voor de rest niet bijzonder zuinig te doen.”

Moderne HR-ketels hebben een rendement van 107 tot 109 procent. „Hoog rendement haal je slechts als het water uit het verbrande gas condenseert. Daarvoor is een lage retourtemperatuur nodig.” Veel CV-installaties blijken niet goed te zijn ingeregeld. „Ik lever stickersets waarmee van elke radiator de temperatuur van het retourwater zichtbaar wordt. Is die te hoog, dan verspeel je rendement.”

Een goede installatie heeft al inregelventielen. Zo niet, dan kan een installateur die eenvoudig aanbrengen. Mensen die er alles over willen weten, moeten op internet bij de zoekmachine Google ”waterzijdig inregelen” en de naam ”Henk Deinum” intikken, adviseert De Wit. „Dat is een gepensioneerde Akzo-man die z’n sporen heeft verdiend op dit vlak. Met een goed ingeregelde CV kun je 10 tot 20 procent op je gasverbruik besparen.” Wie de term ”energiebesparing” intikt, komt meteen bij www.bries.nl terecht.

Vooral in de noordelijke provincies blijken mensen enthousiast om zuinig aan te doen met energie. Dat blijkt onder andere uit de handleiding voor waterzijdig inregelen, die Bries samen met de provincie Drenthe fabriceerde en inmiddels breed afzet. Achter in de handleiding zit een zakje met tien stickers, ter waarde van 22 euro.

De Wit -omdat de schoorsteen niet alleen van Bries kan roken, werkt hij ook drie dagen bij adviesbureau Royal Haskoning- is ervan overtuigd dat met eenvoudige middelen een besparing van 150 euro per jaar mogelijk is. „Mijn verklikkerstickers -een ander soort besparing- breken nu door. Die ontwikkelde ik samen met woningcorporatie DUWO in Delft. Die neemt er tienduizenden af. Het blijkt dat als mensen, in dit geval aan de kleur van de sticker, zien dat een radiator brandt, hem sneller uitdraaien.”

Nog een foefje van De Wit -de oplossing is per post leverbaar- is de individuele verwarming. „Iemand zit te werken. Na enige tijd heeft hij of zij koude voeten. Hup, thermostaat van 19 naar 22 graden. Dat kost een enorme slok gas. Wie stil zit, koude voeten heeft, moet een voetverwarmingsmat gebruiken. Die haal ik uit Duitsland. Nauwelijks stroomverbruik én een koel hoofd om goed te kunnen presteren.”

Komende jaren wil De Wit zoeken naar goedkope vormen van koeling, omdat de in hete zomers massaal aangeschafte airconditioners grote energieverslinders zijn. „Dat gaat helemaal de verkeerde kant op. Omdat kou in verhouding veel duurder is dan warmte -koudemachines zijn dúúr- is het ook voor de particulier economisch om koude op te slaan. Hoe? Daarover denk ik na.”