Geen meerderheid in Kamer voor verklaring over oorlog Israël
Diverse Kamerleden hebben dinsdagmiddag een verklaring uitgebracht waarin zij „duidelijke en volledige steun” uitspreken voor het recht van Israël om zichzelf te verdedigen. Ook roepen ze Hamas op alle gijzelaars direct vrij te laten.
Het Engelstalige statement is ondertekend door zeven fractievoorzitters. Naast initiatiefnemers Chris Stoffer (SGP) en PVV-leider Geert Wilders gaat het om CDA’er Henri Bontenbal, Mirjam Bikker (ChristenUnie), Caroline van der Plas (BBB), Joost Eerdmans (JA21) en onafhankelijk Kamerlid Olaf Ephraïm. Zij vertegenwoordigen een minderheid van de Tweede Kamerleden, namelijk 44 van de 150.
Met de VVD erbij zou een meerderheid achter de verklaring staan. „Ons standpunt is duidelijk, we zijn het eens. Alleen is een statement van een deel van de partijen voor ons dan niet de vorm”, laat een woordvoerder van de liberalen weten.
De Kamerleden spreken hun „duidelijke en volledige steun uit voor Israëls recht om zichzelf te verdedigen en zijn burgers en grondgebied te beschermen.” Het leiderschap van Hamas roepen ze op „onmiddellijk en onvoorwaardelijk” alle gijzelaars die naar de Gazastrook zijn ontvoerd vrij te laten.
De parlementariërs roepen de EU en haar lidstaten op „snel en rigoureus” te reageren op „deze schending van het internationaal (humanitair) recht”. Dat zou onder meer moeten door alle financiële steun op te schorten aan de Palestijnse Autoriteit en aan andere Palestijnse groepen die „openlijk of stilzwijgend” de operaties van Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad hebben gesteund, en daardoor hebben „bijgedragen aan deze onvergeeflijke tragedie”.
Uitzonderlijke situatie
Nederland zet de hulp aan Palestijnen voort. Dat liet minister Liesje Schreinemacher (Ontwikkelingssamenwerking) dinsdag weten. De minister heeft „gezien de uitzonderlijke situatie” het hele hulpaanbod aan de Palestijnse gebieden „scherp tegen het licht gehouden” en zich er „nogmaals van vergewist dat er geen geld naar terroristische organisaties zoals Hamas gaat”.
Dit jaar is met de hulp 51 miljoen euro gemoeid. „Met het oog op de stabiliteit in de andere Palestijnse gebieden en vanuit humanitair perspectief is het belangrijk nu door te gaan met hulp aan de Palestijnse bevolking”, stelt de bewindsvrouw.
Er wordt geen bilaterale begrotingssteun aan de Palestijnse Autoriteit gegeven. Het geld gaat naar projecten van onder meer de VN en hulporganisaties. Van de 51 miljoen euro gaat 19 miljoen naar UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen.
Tijdens het wekelijkse vragenuur in de Kamer kwamen dinsdag de aanslagen en de strijd tussen Israël en Hamas ook aan de orde. „Israël heeft het volste recht om Hamas volledig uit te schakelen”, zei Rutte. „Wij zijn solidair met Israël.”
In de Kamer leven zorgen over een mogelijke militaire operatie van Israël tegen Hamas in de Gazastrook. Israël heeft recht op zelfverdediging, aldus Jesse Klaver (GroenLinks). Maar hij vreest ook dat de Palestijnen in Gaza collectief gestraft zullen worden voor de acties van Hamas. De Israëlische minister van Defensie kondigde een volledige blokkade van Gaza af. De levering van water, voedsel, stroom en brandstof stopt.
Rutte benadrukte dat een Israëlische operatie in lijn moet zijn met het humanitair oorlogsrecht en proportioneel moet zijn. „Onschuldige burgers mogen geen doelwit zijn.” De humanitaire situatie in Gaza noemde hij „zorgwekkend”. Hulpgoederen moeten Gaza binnen kunnen komen, zei Rutte.
DENK-voorman Stephan van Baarle stelde dat een blokkade een oorlogsmisdaad is. „Ik zou aan de minister-president willen vragen om niet alleen te zeggen dat hij naast Israël staat, maar ook oog te hebben voor de oorlogsmisdaden die op dit moment gepleegd worden tegen weerloze Palestijnen.” Rutte nam die term niet over en noemde het „volstrekt helder” wat hij had gezegd over de Nederlandse visie op humanitair oorlogsrecht en proportionaliteit.
De Tweede Kamer herdenkt deze woensdag om 13.30 uur de gebeurtenissen in Israël. Daarbij zullen ook de Israëlische ambassadeur Modi Ephraim en Rutte aanwezig zijn. Er zal een minuut stilte worden gehouden.