Zelensky tegen Veiligheidsraad: VN blijken ineffectief bij oorlog
De wereld kan niet meer op de Verenigde Naties rekenen om de vrede te bewaken. Dat heeft de Oekraïense president Volodymyr Zelensky gezegd bij een vergadering van de VN-Veiligheidsraad. Volgens hem is er in de internationale organisatie een „impasse op het gebied van agressie” ontstaan.
De VN is volgens Zelensky na de Russische invasie van zijn land „ineffectief” gebleken. Dat komt volgens hem vooral door het vetorecht dat Rusland heeft, waarmee het land betekenisvolle stappen kan tegenhouden. Rusland misbruikt dat recht, vindt de president, en daarom is volgens hem hervorming nodig. Het vetorecht moet opgeschort kunnen worden bij mensenrechtenschendingen.
Zelensky vindt ook dat de samenstelling van de Veiligheidsraad aangepast moet worden om de verhoudingen in de wereld beter te weerspiegelen.
Volgens de secretaris-generaal van de Verenigde Naties António Guterres heeft de oorlog in Oekraïne geopolitieke spanningen vergroot, de stabiliteit in de regio in gevaar gebracht, de nucleaire dreiging vergroot en „diepe kloven” geslagen in de wereld. Hij had kritiek op de „meedogenloze aanvallen op burgers” en burgerdoelen. De Russische invasie is een schending van het Handvest van de Verenigde Naties en van het internationaal recht, benadrukte hij.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov sloot enige tijd nadat Zelensky was vertrokken ook aan. Hij zei dat de Verenigde Staten en andere westerse landen zich niet moeten mengen in de „binnenlandse zaken” van Oekraïne, en vindt dat die schuld dragen aan het conflict. Hij noemde het Russische vetorecht „legitiem”.
Dat Oekraïne aan het woord kwam bij de vergadering van de Verenigde Naties leidde tot gespannen situaties. Rusland zit als vast lid van de raad ook aan tafel. De permanente vertegenwoordiger van dat land, Vasili Nebenzja, maakte er bij het begin van de bijeenkomst bezwaar tegen dat de Oekraïense president als een van de eersten aan het woord zou komen. Dat is volgens hem in strijd met de regels, die zouden voorschrijven dat presidenten van leden die wel lid zijn van de raad als eerst aan bod moeten komen.
De voorzitter van de Veiligheidsraad, de Albanese premier Edi Rama, wilde daar niets van weten. Hij zei dat er vooraf overleg over was gevoerd en noemde het „nogal vergezocht” dat uitgerekend Rusland over overtreding van de regels begon. „Er is een oplossing als u het er niet mee eens bent. U stopt de oorlog en president Zelensky komt niet aan het woord.”