Roerig debat over arbeidstijd in Frans parlement
Officieel heet het dat de 35–urige werkweek in Frankrijk de maatstaf blijft. Maar op tafel ligt de komende week een wetsontwerp dat stelt dat „mensen langer moeten kunnen werken als ze meer willen verdienen". Voor de socialistische oppositie – indertijd als regeringspartij aan de basis van de 35 uur – betekent dat zo de poten onder de stoel worden weggezaagd.
Sinds januari 2000 is in Frankrijk de legale werkweek voor bedrijven met meer dan twintig werknemers teruggebracht van 39 tot 35 uur. Dat is de meest gunstige regeling voor werknemers in heel Europa, vervloekt door de Franse werkgevers. Vooral onder hun druk is nu het UMP–parlementslid Novelli gekomen met een regeling voor „versoepeling". Die houdt in dat mensen die meer willen verdienen, ook meer moeten kunnen werken. Maar er zitten een paar adders onder het gras.
Allereerst: hoe worden overuren betaald? Het voorliggende wetsontwerp stelt voor: 10 procent meer boven 35 uur. Op het ogenblik is dat 25 procent. Voorts krijgen werknemers de mogelijkheid hun compensatiedagen sinds de 35 uur zijn ingegaan, uitbetaald te krijgen als zij wel werken, en zelfs vakantiedagen. Maar hebben zij wel de keus, luidt de vraag. Alles bij elkaar komt het erop neer, dat er 48 uur in de week gewerkt kan worden.
Een aantal bedrijven in Frankrijk heeft zijn werknemers al voor de keus gesteld: of langer werken met hetzelfde salaris, of het basisloon gaat omlaag en er vallen ontslagen, of het bedrijf gaat gewoon dicht. De bonden zijn woedend omdat zij met dit wetsontwerp voor het blok worden gesteld: van enige onderhandeling is geen sprake. Zij hebben hun aanhang opgeroepen massaal de straat op te gaan om te demonstreren tegen deze „sociale achteruitgang."
Links is ook in alle staten. „Ik geef niet veel voor een werknemer die weigert meer te werken dan 35 uur als zijn baas dat vraagt", aldus de socialistische fractievoorzitter Ayrault. Hij vindt de manoeuvre lijken op „je reinste wraakoefening". De 35 uur zijn er indertijd gekomen om meer mensen aan werk te helpen. Maar met het wisselen van de wacht in 2002 met de komst van de neo–gaullistische regering–Raffarin is dat principe nooit over de hele linie doorgevoerd.
Sindsdien is aan alle kanten getornd aan de 35 uur waar die al wel was doorgevoerd, vooral onder druk van de werkgeversorganisatie Medef. Die beschouwt de 35 uur als een zwaard van Damocles boven de Franse concurrentiepositie in de wereld.
Kwaad zijn de bonden en links wegens de „lafheid" van de regering-Raffarin, die niet eens zelf komt met een wetsontwerp. Het initiatief is overgelaten aan parlementslid Novelli, dat een ontwerp indient waarin niet eens staat dat het afgelopen is met de 35 uur, terwijl de praktische uitwerking er in feite de doodsklap voor is.