Trend natuurbranden wel degelijk zorgelijk
Voor fervente skiërs is er slecht nieuws: in ongeveer de helft van de skigebieden in 28 Europese landen dreigt ernstig sneeuwtekort. Wie toch de lange latten onder wil binden, zal het steeds hogerop moeten zoeken (waar het steeds drukker wordt) of het met kunstsneeuw moeten doen.
Dat staat in dinsdag gepubliceerd onderzoek in het tijdschrift Nature Climate Change. Het is een „nicheprobleem in het licht van de klimaatverandering”, merkte de Franse klimaatwetenschapper Samuel Morin in een Britse krant terecht op, maar het maakt goed inzichtelijk welke gevolgen stijgende temperaturen kunnen hebben.
Het onderzoek brengt de situatie in kaart in het geval er een temperatuurstijging van 2 graden Celsius plaatsvindt. Het is dus geen harde voorspelling, maar een scenario in het geval dat. Zo moet het dus ook gelezen worden: als een aansporing al het onze te doen om een sterke stijging van de temperatuur verder te voorkomen. Het doel is daarbij uiteraard niet primair om de liefhebberij van skiërs veilig te stellen, maar om zorg te dragen voor de schepping.
De felle natuurbranden die afgelopen zomer in landen als Canada en Griekenland woedden, zijn daar eveneens een aansporing toe. Er is discussie mogelijk over de vraag of de omvang van verbrande natuurgebieden wereldwijd op de langere termijn af- of toeneemt. Cijfers van het Global Wildfire Information System laten een vrij stabiel beeld zien vanaf het jaar 2000: geen stijgende, maar zeker ook geen sterk dalende trend. Op NASA-satellietbeelden van 2001 tot 2022 is echter te zien dat het totaal aantal hectare verbrand natuurgebied een duidelijk dalende lijn vertoont. De Deense klimaatwetenschapper Bjorn Lomborg twitterde daarover: „Klimaatalarmisten maken ons bang voor steeds meer vuur, maar satellietbeelden laten zien dat de wereld minder brandt.”
Het is hier echter van belang goed te interpreteren. Er is een verschil tussen een toegenomen risico op natuurbranden en het aantal hectare dat daadwerkelijk in vlammen opgaat. Wetenschappers zien op basis van de NASA-beelden twee trends: er verbrandt minder natuurgebied in de tropische savanne, traditioneel ‘goed’ voor het grootste aandeel in natuurbranden. Er kán daar simpelweg ook steeds minder branden door sterk toegenomen cultivatie van de grond. Tegelijk nemen de natuurbranden in Europa, Australië en Noord-Amerika in intensiteit toe en vinden ze frequenter plaats. Weersomstandigheden waarbij dergelijke felle branden gedijen, komen vaker voor.
Het kan dus tegelijk waar zijn dat het risico op felle natuurbranden toeneemt, terwijl het verbrande areaal wereldwijd afneemt. Dat erkennen ook wetenschappers bij de NASA zelf. Er is daarom zeker geen reden zorgeloos achterover te leunen en allerlei waarschuwingen als overdreven in de wind te slaan. En wellicht moeten de ski’s nu al wat vaker op zolder blijven liggen.