Het debat in Milwaukee, georganiseerd door de conservatieve zender Fox News en de leiding van de Republikeinse partij, draagt een merkwaardig karakter.

Acht kandidaten strijden om de gunst van de kiezer, maar „de olifant is niet in de kamer”, schrijven de media in de Verenigde Staten (VS). Ondanks de strafzaken die Trump boven het hoofd hangen, staat hij in gezaghebbende peilingen van Real Clear Politics met ruim 55 procent met afstand bovenaan.

Zonder denigrerend over zijn vroegere baas te doen, is voormalig vicepresident Mike Pence duidelijk over diens politieke toekomst. Hij herinnert er nog eens aan dat Trump hem op 6 januari 2021 vroeg zijn eed aan de grondwet te schenden en de uitslag van de presidentsverkiezingen ongeldig te verklaren.

De andere kandidaten prijzen Pence vanwege zijn standvastigheid tijdens de Capitoolrellen. De voormalige gouverneur van New Jersey en in 2016 een belangrijke supporter van Trump, Chris Christie, zegt dat de ex-vicepresident daarvoor „de dank verdient van alle Amerikanen”. Christie en de voormalige gouverneur van Arkansas, Asa Hutchinson, zijn het meest uitgesproken. Wat hen betreft zit de toegang van het Witte Huis voor Trump hermetisch dicht.

Antiabortusbeleid

Overigens duurt het wel even voordat The Donald onderwerp van gesprek wordt. Pas na de pauze stellen de debatleiders de vraag over Trumps toekomst aan de orde. In de eerste helft gaat het over een waaier aan onderwerpen zoals de oorlog in Oekraïne, immigratie, de economie en abortus. Pence krijgt daarbij alle gelegenheid om het antiabortusbeleid uiteen te zetten en daarbij de Bijbelse argumenten voor het voetlicht te brengen.

Van de zeven andere kandidaten neemt alleen de voormalige VN-ambassadrice Nikky Haley bij het thema abortus een afwijkend standpunt in. Zij wil een beperkt landelijk verbod op late abortussen in plaats van een totaalverbod op bijna alle afbrekingen van zwangerschap.

Scherp zijn Pence en anderen in de richting van de puissant rijke en enigszins pedante Vivek Ramaswamy. Zij verwijten hem oppervlakkigheid en gebrek aan ervaring. De 38-jarige Ramaswamy doet het in de peilingen met name bij jongeren goed. Hij staat op de derde plaats.

Tijdens het debat wordt hij vooral aangepakt vanwege zijn standpunt ten aanzien van Oekraïne. Hij doet de steun aan Kyiv af als „het beschermen van de grens van iemand anders” en wil de Amerikaanse militaire middelen inzetten „om de invasie aan onze eigen zuidgrens te stoppen”. Nikky Haley reageert scherp: „Je kunt wel zien dat je geen buitenlandervaring hebt.”

Ron DeSantis, de gouverneur van Florida en tweede in de peilingen, valt Ramaswamy bij in zijn standpunt ten aanzien van Oekraïne. Dat komt hem op forse kritiek van Christie, Haley en Pence te staan.

In het hele debat is DeSantis op geen enkel moment dominant. Hij breekt bijna nergens op andere debaters in en zijn antwoorden lijken vooraf te zijn ingestudeerd. Algemeen wordt gesteld dat hij woensdagavond geen winst heeft geboekt. En die heeft hij hard nodig. Want in de peilingen zakt hij de laatste weken gestaag. In Amerikaanse media wordt hij inmiddels de grote verliezer van het debat genoemd.

Interview met Trump

Terwijl het debat in Milwaukee via diverse televisiekanalen wordt uitgezonden, plaatst de conservatieve presentator Tucker Carlson een gesprek van 45 minuten met Trump op zijn account op X (het voormalige Twitter). Het interview is vooraf opgenomen. Trump licht daarin zijn besluit toe om niet naar Milwaukee te gaan toe: „Moet ik daar een uur, twee uur gaan zitten om lastiggevallen te worden door mensen die niet eens kandidaat zouden moeten zijn?”

In het gesprek gaat het over een allegaartje aan onderwerpen zoals: de dood van Jeffrey Epstein, de banden van Trump met de leiders van Noord-Korea en China, elektrische auto’s, vaatwassers en de oorlog in Oekraïne.

De ex-president haalt uit naar enkele concurrenten. Voor de huidige president, Joe Biden, heeft hij geen goed woord over. Trump omschrijft hem onder meer als „corrupt en fysiek en mentaal 
incapabel”. Ook zei hij dat Biden een einde moet maken aan de 
oorlog in Oekraïne.