Dat schrijven ambtenaren van het ministerie van Financiën deze vrijdag in economenblad Economisch Statistische Berichten (ESB).

Deze week klapten de onderhandelingen over het landbouwakkoord onder meer vanwege de zogeheten graslandnorm die het kabinet wil invoeren. Dat betekent dat melkveehouders de komende jaren stapsgewijs steeds minder koeien per hectare grasland mogen houden.

De auteurs van het ESB-artikel vergeleken de veebezetting per hectare in elf Europese landen met elkaar, en zetten die af tegen de grondprijzen. Nederland staat aan top met ongeveer 3,5 grootvee-eenheden (gve; 1 gve komt overeen met één volwassen melkkoe) per hectare en een grondprijs van ruim 70.000 euro per hectare.

België komt op de tweede plaats met omstreeks 2,7 gve per hectare –wat in de buurt ligt van het doel van het Nederlandse kabinet– en een grondprijs van een kleine 50.000 euro.

„Op de korte termijn zal de overgang naar een extensiever verdienmodel niet zonder pijn geschieden”, stellen de ambtenaren. „Veel huidige boeren hebben geïnvesteerd of zijn leningen aangegaan op basis van de oude productieverwachtingen. Dalende grondprijzen nemen een hap uit hun vermogenspositie, terwijl er minder opbrengsten zijn voor het afbetalen van leningen.”

Aan de andere kant hebben lagere grondprijzen het voordeel dat de financieringskosten van extensieve landbouw zullen dalen. De grondprijs is dan, althans op de lange termijn, niet per se een obstakel voor een extensiever verdienmodel, aldus de auteurs.

Transitiefonds

De overgang naar een minder intensieve vorm van landbouw is „primair een transitieprobleem”. Die transitie kan volgens de ambtenaren verzacht worden met geld uit het transitiefonds, de ruim 24 miljard euro die het kabinet uittrekt om de stikstofuitstoot door de landbouw te verminderen, onder meer door zogeheten piekbelasters uit te kopen.