Laat God begaan, al gaat het tegen onze wetten in
Met rode oren en een brandend hart las ik ”Gods smokkelaar” van Anne van der Bijl. Ik denk dat ik niet de enige ben. Dozen vol Bijbels heeft Anne naar communistisch Oost-Europa gebracht. Eerst kon dat openlijk, later werd het een illegale praktijk die hij zelf omschreef als een combinatie van argeloos en arglistig zijn. Anne kwam er altijd mee weg.
Het grappige is dat hij zo ook weer bij ons, reformatorische gelovigen, binnenkomt. We worden zo omvergeblazen door zijn levensverhaal dat we helemaal vergeten hem te toetsen op theologische zuiverheid. God houdt van u, zoals Anne de mensen voorhield, zal niet elke reformatorische predikant hem nazeggen. Maar is het niet heerlijk om ‘ontwrichtende’ boeken te lezen, waarin niet de theologie de doorslag geeft maar de radicale manier waarop iemand met God leeft?
Intussen heb ik een laatje vol ontwrichtende verhalen, om het maar even zo te noemen. Bekeringsverhalen die voor ons bevreemdende elementen bevatten zoals een visioen, een stem in de nacht. Een homoseksuele jongen die de kerk verliet, de wereld inging en daar een vriend kreeg die weer de Bijbel met hem las en hem meenam naar de kerk. Een meisje voor wie het fel bestreden boek van een theoloog die de geestelijke leidsmannen van het meisje het liefst zouden opsluiten, het middel was om tot geloof te komen.
Natuurlijk mag je dan kritische vragen stellen. Zolang ”in liefde waarschuwen” in werkelijkheid maar niet ”een kopje kleiner maken” wordt. De ene mens is de andere soms een wolf. We kunnen vergrimmen bij ontwrichtende verhalen. Dan laten we iemand niet wegkomen met een verhaal dat ons verdacht in de oren klinkt; we barricaderen radicaal de grens van het Koninkrijk voor hem of haar.
Als ik zoiets hoor wil ik meteen het zwaard grijpen voor een heilige tegenoorlog. Maar ook dat is de koninklijke weg niet. Heiligheid is stil worden, je gezicht voortdurend opheffen naar de ten hemel gevaren Koning. Radicaliteit is alles overboord gooien om blindelings Hem te volgen Die ons regeren wil door Zijn Heilige Geest. Zo kan het gebeuren dat iemand de koffer van zijn leven voor je opent, en dat je op het eerste gezicht iets vertrouwds mist maar je hoort ook een geluid en je weet niet van waar het komt en waar het heen gaat, je weet alleen dat je niets moet zeggen, dat je de majesteit ervan moet eerbiedigen.
„Laat God begaan, al is Hij het gesteente in de akker waarin gij zaait”, dichtte iemand. Laat God begaan, al brengt Hij mensen Zijn Koninkrijk binnen op een manier die tegen al ónze wetten ingaat.
