Buitenlandblik op het midden-oosten

Democratie levert Koeweit weinig op

Als het om verkiezingen gaat in het Midden-Oosten, zijn alle ogen gericht op Turkije waar president Recep Tayyip Erdogan vecht voor zijn politieke leven. Het is terecht dat daar veel aandacht voor is, want Turkije is nu eenmaal, ondanks het beleid van Erdogan, nog steeds een democratisch land waar verkiezingen er echt toe doen.

Jacob Hoekman
22 May 2023 19:14
Parlementsgebouw in Koeweit-stad. beeld Jacob Hoekman
Parlementsgebouw in Koeweit-stad. beeld Jacob Hoekman

Maar Turkije is niet de enige democratie in het Midden-Oosten. Israël is natuurlijk het bekendste voorbeeld, maar er zijn er meer. Koeweit bijvoorbeeld; een klein oliestaatje aan de Perzische Golf, maar vanwege de oliedollars behoorlijk invloedrijk.

Ook in Koeweit zijn verkiezingen, en wel op 6 juni. Daar wordt geen president gekozen, want Koeweit wordt –heel ondemocratisch– geleid door een emir, en dat is net als koning een titel die binnen de familie blijft. Sinds 1752 is het de familie Sabah die heerst over het oliestaatje.

Wel heeft het land een parlement, de majlis al-umma. Dat bestaat uit vijftig leden die voor vier jaar worden gekozen. Het parlement heeft, in tegenstelling tot de andere landen aan de Perzische Golf, echt wat in de melk te brokkelen.

Dat klinkt helaas mooier dan het is. Want de emir heeft altijd het recht om het parlement te ontbinden, en van dat recht maken hij en zijn familie volop gebruik. De verkiezingen van juni zijn dan ook de derde in drie jaar tijd.

De oorzaak zijn diepe verschillen van inzicht tussen de koninklijke familie en het parlement, onder andere over hoe het land moet omgaan met de honderdduizenden Bedoen. Dat zijn mensen die al generaties in Koeweit wonen, maar geen enkele nationaliteit bezitten. Velen van hen zijn sjiitische moslims, van wie het voorgeslacht uit Irak afkomstig is en die vaak niet positief staan tegenover het huis van Sabah.

Wie zijn oor te luisteren legt onder Koeweiti’s, hoort in toenemende mate gemor over de aanhoudende politieke patstelling. De frustratie richt zich op de parlementsleden, maar óók op het regerende huis van Sabah – en dat is in het Midden-Oosten best opmerkelijk, omdat kritiek op de vorst doorgaans stevig wordt onderdrukt. Dat dit kan, is een ander bewijs dat Koeweit werkelijk democratische trekken heeft.

Het tragische is alleen dat dit democratische gehalte Koeweit weinig goeds brengt. Het politieke rumoer stelt het vorstendom op achterstand met andere landen in de regio, zoals Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten. In die laatste landen is er geen spoor van democratie, maar investeerders weten in elk geval waar ze aan toe zijn. In Koeweit moeten ze dat maar afwachten.

En dus is de conclusie dat sommige landen in het Midden-Oosten economisch en maatschappelijk stabieler zijn onder een autocratie dan onder een halfbakken democratie.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer