Een dodelijk wapen
Dat een tasjesdief de doodstraf verdient, zal niemand in ernst willen beweren. Maar als iemand zijn auto als wapen gebruikt in de strijd, waarbij de tasjesdief om het leven komt, is dat dan moord, doodslag of slechts dood door schuld? Wanneer de dader een autochtone Nederlander is en de dief een allochtoon, dan zijn bovendien alle ingrediënten voor een rassenrel aanwezig.Dat de 19-jarige Ali die maandag werd doodgereden, geen lieverdje was, is inmiddels wel duidelijk. Een paar dagen voor zijn dood was twee jaar gevangenisstraf tegen hem geëist wegens een roofoverval. Kennelijk had die eis weinig indruk op hem gemaakt.
Nu doet zich ook onder Nederlanders het verschijnsel voor dat van een overledene vooral mooie dingen worden gezegd. „Van de doden niets dan goeds”, zo zegt men wel. Dat geldt zeker in de familiekring. Het zal je kind maar wezen dat zo aan zijn eind komt.
De manier waarop althans een deel van de Marokkaanse gemeenschap in Amsterdam zich de afgelopen dagen achter de omgekomen tasjesdief opstelt, heeft echter wel bedenkelijke kanten. Vrijdag hielden enkele honderden mensen, vooral Marokkaanse jongeren, een stille tocht in Amsterdam-Oost. Al eerder was zijn dood in het openbaar herdacht. Bij de boom waar hij bekneld raakte en overleed, liggen de hele week al bloemen.
Van schaamte over het wangedrag van hun land- en geloofsgenoot, die terwijl de ene rechtszaak nog tegen hem liep zich alweer aan een ander delict schuldig maakte, is weinig te bespeuren. Vindt men dit dan normaal? Helaas is Ali el B. in de Marokkaanse gemeenschap geen uitzondering. Dat zou een reden temeer moeten zijn voor zijn vrienden, familieleden en landgenoten om zich koest te houden.
De automobiliste is inmiddels vrijgelaten. Het ging ook wel erg ver om haar in voorlopige hechtenis te houden. Uiteraard zijn er grenzen aan wat iemand mag doen als hij bestolen, bedreigd of aangevallen wordt. Dat is zeker zo wanneer slechts je tas gestolen wordt.
Tegelijkertijd geldt dat je alleen je tas met inhoud terugkrijgt als je zelf actie onderneemt. Van de politie hoef je niets te verwachten. Die heeft wel wat anders te doen dan een Marokkaanse tasjesdief op te sporen.
Gemakkelijk komt men onder die omstandigheden tot daden die men anders niet in z’n hoofd zou halen. De auto was op dat moment het enige wapen waarover de vrouw beschikte. Een wapen dat inderdaad dodelijk kan zijn. Maar dat betekent nog niet dat zij schuldig is aan moord of doodslag. Een voorwaardelijke straf lijkt hier meer op z’n plaats.
De emoties die deze zaak opriep, maakten het voor politici heel verleidelijk om hun commentaar te geven. Echt gelukkig is dat niet. Minister Verdonk nam het zonder meer voor de automobiliste op. „Als die jongen de tas niet had gestolen, reed hij nog gewoon op zijn scooter rond”, zo zei ze. Daar is weinig tegen in te brengen.
Toch kunnen ministers beter hun mening voor zich houden. Kamerleden zijn vrijer om van hun opvattingen blijk te geven. In ieder geval geldt dat de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht een belangrijke zaak is. Die moet onaangetast blijven.