De brief is een uitgebreide reactie op een rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) van vorige week donderdag, dat concludeerde dat grote industriebedrijven en de overheid tekortschieten in het beschermen van de gezondheid van omwonenden van fabrieken. De raad onderzocht hoe het systeem van vergunningen, handhaving en toezicht werkt bij drie industriebedrijven: Tata Steel in de IJmond, Chemours (voorheen DuPont) in Dordrecht en Asfalt Productie Nijmegen (APN).

Volgens de gemeenten is er voor Tata Steel toekomst in IJmuiden, maar „alleen als dat samen gaat met een gezondere, duurzame en veilige IJmond”. Zo willen de colleges het belang van gezondheid en een gezonde leefomgeving vastleggen in de bindende maatwerkafspraken die tussen het Rijk en het staalbedrijf gemaakt gaan worden. Het proces om te komen tot die afspraken moet sneller, vinden de colleges.

Daarnaast vragen ze de provincie en de omgevingsdienst om „de randen van de regels te blijven opzoeken” wat betreft het vergunnen, toezien en handhaven op Tata, om zo de gezondheid van inwoners nadrukkelijk te beschermen. Ook moeten de provincie en het Rijk volgens hen op één lijn komen wat betreft de strengere uitstootnormen voor Tata.

Ook moet in wet- en regelgeving op milieugebied het belang van een gezonde leefomgeving worden vastgelegd, vinden de gemeentes. „Vanuit gezondheidskundig oogpunt achten wij de huidige normstelling en regelgeving op Europees en rijksniveau onvoldoende in een complex gebied zoals de IJmond, waarin zich diverse emissiebronnen bevinden.” Zo zou de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat de nieuwe standaard voor luchtkwaliteit moeten gaan hanteren die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in september 2021 opstelde.

Verder moeten omwonenden meer worden betrokken, zodat zij erop kunnen vertrouwen dat „zowel overheid als bedrijven zich verantwoordelijk voelen voor een gezonde leefomgeving”. Eind 2023 organiseren de gemeentes samen met de provincie Noord-Holland een eerste bewonersbijeenkomst.