Daarmee overtreedt het bedrijf de wet, want alle nieuwe blikjes moeten voorzien zijn van een statiegeldlogo, aldus de Inspectie. De dwangsom bedraagt 15 eurocent per onterecht in de handel gebracht blikje, tot een maximum van 1 miljoen euro. Als bij het bereiken van dit maximumbedrag nog steeds geen sprake is van naleving, kan de ILT de dwangsom verhogen.

Heineken dacht naar eigen zeggen dat er na 1 april nog een overgangsperiode zou gelden waarin het gefaseerd over kon gaan op het produceren en afvullen van statiegeldblikjes. „We hebben onze planning daarvoor in januari gedeeld met de ILT en daarover geen vragen of opmerkingen gekregen”, reageert een woordvoerder van het bedrijf. Heineken vindt het „vervelend dat het zo gelopen is” en zegt er nu alles aan te doen om een boete te voorkomen.

„Die overgangsperiode, daar is nooit sprake van geweest. Die heeft Heineken zelf in het leven geroepen”, zegt een voorlichter van de ILT over dat verweer. Ze wijst er ook nog op dat de rechter de verplichte invoering van statiegeldblikjes, die aanvankelijk op 1 januari zou ingaan, al drie maanden vooruit heeft geschoven.

„Volgens mij zijn wij heel duidelijk geweest”, zegt staatsecretaris Vivianne Heijnen (Milieu), die er eveneens op wijst dat de sector al drie maanden respijt heeft gekregen. De bewindsvrouw heeft er „alle begrip” voor dat de ILT tot handhaving is overgegaan.

Ook Grolsch produceerde nog blikjes zonder statiegeldlogo, maar de ILT legt deze brouwer geen dwangsom op. Volgens een woordvoerster van de Inspectie kon Grolsch aantonen dat hun productieprocessen vanaf vrijdag zo zijn ingericht dat er wel blikjes met statiegeldlogo in omloop komen.

De ILT constateerde ook dat verschillende drankblikjes worden verkocht zonder statiegeldlogo, maar waarvoor klanten wel statiegeld betalen Dit kan verwarring bij klanten opleveren, omdat alleen op de kassabon te zien is dat er statiegeld is betaald. De Inspectie gaat na of dit statiegeld wel wordt terugbetaald bij inlevering. Maar ook als alleen het logo op de verpakking ontbreekt, is dat een overtreding.

„De ILT ziet er scherp op toe dat de wet wordt nageleefd, want statiegeld helpt tegen zwerfafval en is belangrijk voor de circulaire economie”, zegt Karin Visser, directeur toezicht en opsporing bij de Inspectie. Jaarlijks worden in Nederland zo’n 2,5 miljard blikjes verkocht.

Klanten in de supermarkt kunnen de komende dagen ook nog drankblikjes vinden zonder statiegeld, zelfs als alle bedrijven aan de regels voldoen. Om verspilling tegen te gaan is afgesproken dat winkeliers voorraden die stammen uit de periode voor de statiegeldverplichting nog mogen verkopen.