De inspiratiebron was de thematiek van de bijzondere, nationale week. Die bestaat sinds een jaar of vijf en is een particulier initiatief van de Stichting Nationale Week Zonder Vlees. Inmiddels doen bedrijven uit de voedingsindustrie en veel grote supermarkten eraan mee.

De motivatie om minder vlees te eten is voor de stichting dat daardoor de druk op het milieu afneemt. De website van de stichting maakt dat duidelijk. Een week zonder vlees bespaart 193 liter water, 80 kilometer autorijden, 834 gram vlees van dieren en 2,4 kilo zuivel. Dit is het verschil met de milieubelasting van een persoon die in één week geen vlees en zuivel eet, maar iets alternatiefs neemt. Een en ander is behoorlijk wetenschappelijk onderbouwd.

De Nederlandse overheid staat achter deze ontwikkeling om minder vlees, dat wil zeggen minder dierlijke eiwitten, te nuttigen. In plaats daarvan zou ons dieet meer plantaardige eiwitten moeten gaan bevatten. Eind vorig jaar schreef de toenmalige minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een brief aan de Tweede Kamer. Zijn streven was „een verschuiving van de balans in de consumptie van dierlijke en plantaardige eiwitten van de huidige 60/40-verhouding naar 50/50 in 2030 te realiseren”.

Misschien goed om eens te rade te gaan bij de wijste mens die ooit op aarde leefde: koning Salomo. We weten dat hij veel wijze gedachten heeft nagelaten in de boeken Spreuken, Prediker en Hooglied. Maar dat is niet alles wat hij geschreven heeft. Het eerste Koningenboek vermeldt dat hij 3000 spreuken en 1005 liederen heeft gemaakt (4:32). In het bijzonder wordt dan genoemd dat hij interesse had in Gods scheppingswerk. Hij schreef over allerlei soorten bomen, maar ook over de verschillende diersoorten (4:33).

Deze interesse betekende voor Salomo niet dat hij het eten van vlees meed. Integendeel. In hetzelfde hoofdstuk staat hoeveel plantaardig en dierlijk voedsel er nodig was voor het dagelijkse eten van de gehele hofhouding en hun families. Voor het personeel vormde dat voedsel (een deel van) hun beloning.

Aan plantaardig voedsel was er 30 kor meelbloem en 60 kor meel nodig. Helaas is het moeilijk te bepalen hoeveel dat precies is geweest. De opvattingen over hoeveel een kor is, lopen uiteen tussen ongeveer 220 en 450 liter. Gaan we uit van de minimumvariant, zoals bijvoorbeeld de ”Bijbel met uitleg” doet, dan kwam er dagelijks 19.800 liter granen in de maaltijd terecht. In kilo’s omgerekend zijn dat er 13.200. Als we ervan uitgaan dat graan ongeveer 15 procent eiwit bevat, komen we uit op 1980 kilo plantaardig eiwit.

Ook de hoeveelheid vlees is op grond van de gegevens uit 1 Koningen 4 niet precies te bepalen. Misschien valt voor de twintig runderen en de honderd schapen nog ongeveer het gewicht aan vlees te bepalen, maar we weten de omvang van het genuttigde wild (herten, gazellen, reebokken en gevogelte) niet precies. Dr. Van Gelderen (Korte Verklaring) schat het op 10.500 kilo. Dat zou kunnen. Dit vlees bestaat dan uit ongeveer 2100 kilo eiwit.

Als we –met alle beperkingen– de verhouding tussen plantaardig en dierlijk eiwit in de maaltijd aan het hof van koning Salomo bepalen, dan ligt die op 49 procent plantaardig tegenover 51 procent dierlijk. De conclusie is dan dat het menu aan het hof van koning Salomo al dicht in de buurt kwam van het streven van de Nederlandse regering voor 2030. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Van Gelderen op grond van zijn berekening ervan uitgaat dat er per persoon wel 300 gram vlees per dag werd gegeten (wanneer wordt uitgegaan van 32.000 mee-eters). Dat is bijna drie keer zoveel als het Nederlandse gemiddelde. Dat gezegd zijnde, is het ten slotte misschien nuttig ook te wijzen naar een ander hof. Daniël en zijn vrienden kozen aan het hof van Babel voor een volledig vegetarische maaltijd (Daniël 1:12). Het deed hun meer dan goed.

De auteur werkt bij het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Hij schrijft deze column op persoonlijke titel.