Tegen die achtergrond bezien heeft kamervoorzitter Weisglas zich zaterdag nogal wat opvallende uitspraken veroorloofd in zijn interview met NRC Handelsblad. Twee punten sprongen er met name uit. Er zitten volgens hem te veel onervaren kamerleden op de blauwe zetels en het nieuwe kiesstelsel, waar minister De Graaf mee bezig is, zal een goed functioneren van de Kamer alleen maar bemoeilijken.

Weisglas dreigde zelfs tegen het betreffende wetsontwerp te stemmen, ook al zou dat gemakkelijk kunnen leiden tot een kabinetscrisis. Voor D66 zijn deze zaken immers van cruciaal belang.

Al zou men met enig recht kunnen stellen dat de kamervoorzitter zich hiermee te veel gemengd heeft in lopende politieke discussies, op zich heeft hij wel gelijk. Als de Tweede Kamer inmiddels voor het grootste deel bestaat uit mensen wier parlementaire loopbaan maximaal teruggaat tot 2002, dan is duidelijk dat er veel parlementaire ervaring verloren is gegaan.

Deels heeft dat te maken met de wispelturigheid van de kiezers, die het ene jaar de PvdA van 22 kamerleden beroven om haar het jaar daarna er weer 19 zetels bij te geven. Maar ook binnen de partijen staat het thema vernieuwing tegenwoordig hoog aangeschreven.

Na twee en zeker na drie termijnen vinden veel partijen het al gauw tijd dat een kamerlid, ook al doet hij zijn werk goed, door een ander wordt vervangen. Vroeger werd parlementaire ervaring juist waardevol geacht.

Wat soms nog wel eens wil helpen voor een kamerlid om zijn parlementaire loopbaan te mogen voortzetten, is het verwerven van veel publiciteit en een grote hoeveelheid voorkeurstemmen. Maar dat leidt gemakkelijk tot de door Weisglas terecht gewraakte scoringsdrift.

Kamerleden roepen dan graag wat om publiciteit te krijgen. Als blijkt dat Anne Frank niet in aanmerking komt om gekozen te worden als de grootste Nederlanders aller tijden, omdat zij als minderjarige dochter van een Duits-joodse vluchteling niet de Nederlandse nationaliteit bezat, begint al gauw een kamerlid te roepen dat zij met terugwerkende kracht genaturaliseerd moet worden. Anne Frank is nu eenmaal populair en de verkiezing van de grootste Nederlander trekt veel aandacht.

Wanneer straks het nieuwe, van Duitsland afgekeken kiesstelsel werkelijkheid wordt, zullen vooral de regionale kamerleden de neiging hebben om zich voortdurend te laten horen. Zij worden geacht bij uitstek de belangen van hun district te behartigen. Zij moeten kritische kiezers kunnen wijzen op een voor de regio belangrijke motie die op hun naam staat. Weliswaar heeft de minister de betreffende motie gewoon naast zich neergelegd (het lot van zo veel moties), maar het betreffende kamerlid heeft overduidelijk zijn best gedaan. Zitten we daar nu op te wachten?