Stikstof wordt meer en meer campagnethema
Waar de komende Statenverkiezingen over gaan? Premier Rutte blijft erbij: over een tweestrijd tussen rechts en links. Zondag waarschuwde hij tijdens een verkiezingsbijeenkomst van de VVD in Dordrecht opnieuw tegen „de linkse wolk” van GroenLinks en PvdA. „Hoe kleiner ze worden, hoe beter het is”, zei Rutte. Hij trok onder andere fel van leer tegen enkele standpunten van de twee partijen op het gebied van belastingen en veiligheid.
Zo riep hij in herinnering dat GroenLinks en PvdA recent tegen een wetsvoorstel stemden dat de maximumstraf bij doodslag moet verhogen van 15 naar 25 jaar. Het voorstel haalde het weliswaar, maar niet door de twee linkse partijen.
Een ander voorstel sneuvelde mede door toedoen van GroenLinks en PvdA wel, namelijk een wet die de mogelijkheid voor rechters verbiedt om bij geweld tegen ambulancepersoneel, politie en medewerkers in de zorg en het openbaar vervoer taakstraffen te kunnen opleggen. Rutte vindt het „volstrekt onacceptabel” om dan te volstaan met taakstraffen.
Stikstof I
Niet alleen Rutte was zondag op de been. D66-leider Sigrid Kaag schoof aan bij WNL en de kopstukken Kuiken (PvdA), Klaver (GroenLinks), Marijnissen (SP), Ouwehand (PvdD), Nanninga (JA21) en Van der Plas (BBB) maakten hun opwachting bij Buitenhof. In beide programma’s kwam vervolgens de stikstofkwestie ter sprake. Zoiets biedt natuurlijk volop voer voor discussie achteraf, toegespitst op de vraag: Deed iemand nog verrassende uitspraken?
CDA-Kamerlid Derk Boswijk meende van wel. Hij had Kaag namelijk horen zeggen dat niemand gehouden is tot het onmogelijke, ook de provincies niet. Daarin proefde de CDA’er de nodige nuancering. Zou de partij, die tot dusver volhield dat de stikstofuitstoot uiterlijk in 2030 moet zijn gehalveerd, dan toch bereid zijn wat water bij de wijn te doen?
D66-Kamerlid Tjeerd de Groot hielp Boswijk al snel uit de droom. Hij wees op de aanpassing van de stikstofwet, waarover VVD, D66, CDA en CU afspraken hebben gemaakt in het coalitieakkoord. Daarin blijft het jaar 2030 staan. Provincies zijn verplicht om voor die tijd resultaat te boeken. Na de tussenkomst van gespreksleider Johan Remkes komen er wel twee ijkmomenten, namelijk in 2025 en 2028. Die ijkmomenten, zo schreef De Groot op zijn Twitterpagina, zijn echter bedoeld om na te gaan in hoeverre ze op koers liggen. Blijven ze achter, dan is dat geen reden om het tempo te matigen, maar juist het tegenovergestelde. In de woorden van De Groot: „Flinke schep erbovenop!”
Stikstof II
Nieuwswaardiger was wat de boegbeelden van de zes oppositiepartijen bij Buitenhof zeiden over de stikstofwet. Die verklaarden namelijk alle zes dat ze die in zijn huidige vorm niet zullen steunen. Dat betekent dat er zonder aanpassingen straks geen meerderheid is in de Eerste Kamer.
Die opmerkingen drongen in de loop van zondag ook door in Dordrecht, waar Rutte nog altijd campagne voerde. Volgens de NOS reageerde de premier daarop met de woorden: „Je wilt natuurlijk niet dat partijen groot worden die eigenlijk zeggen: „Die hele boerenstand in Nederland hebben we eigenlijk niet meer nodig.”” Maar op welke partij hij doelde, zei Rutte er wijselijk niet bij.
Wonen
Het is overigens zeer de vraag in hoeverre kiezers die de moeite nemen de campagne te volgen aan hun trekken komen. Hét thema dat wat hen betreft de meeste aandacht krijgt, is namelijk niet veiligheid of stikstof, maar wonen. Dat blijkt uit representatief onderzoek van het Kieskompas, gedaan in opdracht van Trouw.
Ruim 70 procent van de in totaal 5411 ondervraagde Nederlandse kiezers plaatste het onderwerp ‘woningen’ in de persoonlijke top drie van belangrijkste verkiezingsthema’s. Ruim één op de drie kiezers vindt het zelfs thema nummer één. De hoge huurprijzen en het gebrek aan betaalbare koopwoningen zijn de meest genoemde redenen.
Verzamelrubriek van nieuws naar aanleiding van de Provinciale Statenverkiezingen 2023.