Leerlingen orthodox-Joodse Cheider 'gewend' aan uitingen antisemitisme
Natúúrlijk krijgen de leerlingen van de orthodox-Joodse school Cheider in Amsterdam met uitingen van antisemitisme te maken. Ze zijn het gewend, bleek uit reacties tijdens het bezoek dat onderwijswethouder Moorman donderdag aan de school bracht.
Het was een confronterend moment, blikt Jael de Jong Weissman terug. Ze is nu ruim een jaar directeur van de Stichting Joodse Kindergemeenschap Cheider in de wijk Buitenveldert. De school kreeg onlangs voor het eerst weer een positieve beoordeling van de onderwijsinspectie na een succesvol afgerond hersteltraject. „Daarom hadden we de wethouder uitgenodigd. Twee jongens zaten recht tegenover haar. Toen ze vroeg of de leerlingen weleens antisemitisme ervaren, zeiden ze haast nonchalant: „Ja, natuurlijk.” In de Joodse gemeenschap is dit zo vanzelfsprekend dat het een vraag was in de categorie ”is de lucht blauw?” Dat het voor kinderen zo gewoon kan zijn dat ze discriminerend gedrag ervaren, was voor de wethouder wel schokkend.”
Moorman citeerde het gesprek toen ze later op de dag door het Parool werd geïnterviewd over het steunpunt voor Holocausteducatie dat Amsterdam –als eerste gemeente in Nederland– samen met de Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding opzet om jongeren voor te lichten over de gruwelijke Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog. „Ze groeien erin op en zijn waakzaam”, zei de wethouder over de reactie van de leerlingen. „Elke vorm van racisme en uitsluiting is erg. Dit is een waarschuwing voor ons allen.”
Zolang de leerlingen in de wijk Buitenveldert blijven, merken ze niet zo dat het antisemitisme toeneemt, maar daarbuiten zeker wel, zegt De Jong Weissman. „Jongens doen daar vaak een petje of muts over hun keppeltje heen, omdat ze anders nageroepen of lastiggevallen worden. Ze zijn dat gewend.”
Rondleiding
Het was voor het eerst in lange tijd dat een collegelid de school bezocht. „Ik dacht zelfs dat mevrouw Moorman voor het eerst kwam, maar ze bleek ruim tien jaar geleden als raadslid op bezoek te zijn geweest. Het was mooi dat ze in februari kwam: in deze maand besteden we in de les aandacht aan de Februaristaking in 1941, de grootste verzetsdaad in Europa tijdens de oorlog. Daar waren veel arbeiders bij betrokken, en deze wethouder behoort tot de PvdA. Het kwam allemaal mooi samen.”
Donderdag leidden drie meisjes Moorman rond in de school. Ze vertelden over de ruimte die leerlingen krijgen voor hun moedertaal, over de integratie van de joodse vluchtelingen uit Oekraïne die het afgelopen jaar naar de school kwamen, en over de samenwerking tussen orthodox-joodse en ”profane” docenten binnen het Cheider.
Toekomstplannen
In een groepsgesprek vertelden leerlingen de wethouder hoe belangrijk het voor hen is in een veilige omgeving onderwijs te kunnen volgen die past bij hun identiteit. Moorman vroeg naar hun toekomstplannen. „De jongens gaan na de middelbare school vaak een of twee jaar naar het buitenland voor verdiepend orthodox-Joods onderwijs. Daarna beginnen ze aan hun vervolgstudie in Nederland.”
De Jong Weissman uit haar waardering voor de komst van de wethouder. „Het was een heel mooi bezoek. En als jongeren zelf over hun ervaringen vertellen, maakt dat veel meer indruk dan wanneer wij als volwassenen vertellen wat Joodse kinderen ervaren.”