Kans op bestand in Atjeh neemt toe
De kans op een wapenstilstand in de Indonesische provincie Atjeh groeit. Vice–president Yusuf Kalla zei donderdag dat Jakarta zich zal inspannen om een bestand tot stand te brengen. De uitspraak komt nadat de rebellenbeweging GAM de regering had opgeroepen zich aan te sluiten bij het door de GAM afgekondigde bestand.
Volgens de GAM is een bestand noodzakelijk om de hulpverlening effectief te laten verlopen in Atjeh dat het zwaarst getroffen is door de gevolgen van de zeebeving op tweede kerstdag. In Indonesië kwamen meer dan 110.000 mensen om het leven door het natuurgeweld. Het totale dodental van de ramp in Zuid–Azië en Oost–Afrika ligt op 163.000.
Minister Alwi Shihab van Welzijn reageerde vanuit Banda Atjeh ook positief op het voorstel van de Beweging Vrij Atjeh (GAM). Volgens hem is het tijd voor „verzoening". „Als zij een wapenstilstand of verzoening willen, staan wij daarvoor open", aldus de bewindsman. De opstandelingen kondigden kort na de beving het bestand voor onbepaalde tijd af.
Al meer dan twee decennia vecht de GAM voor een onafhankelijk Atjeh. De strijd kostte al 12.000 mensen het leven. Het Indonesische regering begon in mei 2003 een grote operatie tegen de GAM. Tot de beving was het gebied verboden terrein voor buitenlanders. De GAM zegt er alles te willen doen om het lijden van het volk van Atjeh zoveel mogelijk te beperken.
Een dag eerder beperkte Jakarta nog de bewegingsvrijheid van hulpverleners en journalisten in Atjeh. Minister Sofyan Djalil van Informatie zei dat de maatregel hen moet beschermen. Een zegsman van de Verenigde Naties zei tegen de BBC dat zij nog geen veiligheidsincident hebben meegemaakt, maar hij vreest dat de maatregel de hulpstroom mogelijk kan verstoren.
Een opmerking van vice–president Yusuf Kalla leidde tot nog meer ophef. Hij zei dat buitenlandse militairen binnen drie maanden Atjeh moeten verlaten. Maar zijn minister Hassan Wirajuda van Buitenlandse Zaken liet daarop weten dat buitenlandse militairen welkom blijven. De VS sturen admiraal Thomas Fargo naar Indonesië om de zaak op te helderen.
Fargo moet uitzoeken waarom beperkingen zijn opgelegd aan Amerikaanse troepen. Zo moet het vliegdekschip USS Abraham Lincoln verder uit de kust van Atjeh gaan liggen. Het schip speelt een belangrijke rol bij de distributie van hulp. Naast de Verenigde Staten stuurden ook onder meer Australië, Japan en Frankrijk militairen ter ondersteuning naar Atjeh.
Volgens Fargo is het bij deze operatie trouwens ook uiterst onwaarschijnlijk dat Amerikaanse militairen langer dan twee maanden in het gebied blijven, gelet op de duur van eerdere operaties voor noodhulp uitgevoerd door de Amerikaanse strijdkrachten.
Het Indonesische leger stuurt duizenden extra militairen naar Atjeh om te helpen in het getroffen gebied waar malaria volgens deskundigen tienduizenden mensen het leven kan kosten als er niets snel maatregelen worden genomen. De tsunami en veel regen vormen ideale omstandigheden voor de malariamug om zich te vermeerderen. Vrijdag beginnen de autoriteiten daarom in en rond Banda Atjeh met het ontsmetten van huizen en tentenkampen.