De carrièreswitches van ministers en staatssecretarissen leidden vaker tot discussie. Zo trad Cora van Nieuwenhuizen in 2021 af als minister van Infrastructuur en Waterstaat nadat zij een topfunctie had aanvaard bij de lobbyorganisatie Energie-Nederland. Die overstap lag gevoelig omdat de VVD’er door haar ministerschap beschikte over niet-openbare informatie over het klimaat- en energiebeleid van het kabinet die van waarde kon zijn voor haar nieuwe werkgever.

Volgens Transparency International, dat strijdt tegen corruptie en zich hard maakt voor transparantie, zit de zwakke plek wat betreft integriteit in Nederland vooral bij slechte of ontbrekende regulering. Tegelijkertijd constateert de organisatie dat politici gemakkelijk overstappen naar de sectoren die zij eerder zelf hebben gereguleerd.

„Het beeld bestaat dat een elite in de Nederlandse politiek elkaar onderling baantjes toespeelt”, zegt Lousewies van der Laan, directeur van de organisatie en zelf van 2003 tot 2006 Kamerlid namens D66. Ze wijst erop dat Transparency International onderzoek heeft gedaan. „Uit ons onderzoek blijkt dat dit niet zomaar een beeld is, maar dat de draaideur tussen politiek en lobby buitengewoon soepeltjes draait. Wij vragen alle partijen in Den Haag om bij zichzelf te rade te gaan of zij dit wenselijk achten.”

Transparency International stipt bijvoorbeeld aan dat in wetsvoorstellen ook een goede lobbyparagraaf zou moeten worden meegenomen. Daarin hoort de regering dan vast te leggen met welke lobbyisten er contact is geweest bij de totstandkoming van de plannen. Voor kiezers zou het ook belangrijk zijn te weten dat politici in de nadagen van hun politieke carrière niet vooral bezig zijn met de volgende stap in hun loopbaan.

„Het systeem en de politieke cultuur in Nederland zet de deur voor twijfel daarover echter wagenwijd open. Die schijn van belangenverstrengeling moet wat ons betreft worden weggenomen”, aldus Van der Laan.