„Middelburg heeft last van een prima donna-complex”
Dat de N57 bij Middelburg er komt, is eigenlijk voor niemand meer een verrassing. Ook niet voor het Platform N57, dat alles in het werk stelt om de aanleg tegen te gaan. Woensdag had de laatste hoorzitting plaats, waarvan ruim twintig bezwaarmakers gebruikmaakten. Het resultaat: „Niets. We mochten ons zegje doen en dat was het wel.”
De nieuwe weg is hard nodig, vindt de provincie Zeeland. En ook de Zeeuwse hoofdstad Middelburg zal een zucht van verlichting slaken als het nieuwe tracé van de al bestaande weg in 2010 daadwerkelijk is aangelegd. De nieuwe N57 zal Middelburg volgens de plannen namelijk danig ontlasten, vooral in de drukke zomermaanden. Toeristen op weg naar de Walcherse kust -in de zomermaanden zijn er nogal wat- kunnen ervan meepraten. Wie de afslag Middelburg neemt op de A58 op weg naar de noordwestkant van Walcheren -naar dorpen als Aagtekerke, Oostkapelle, Domburg, Vrouwenpolder- komt gegarandeerd vast te zitten in het centrum van Middelburg.
En dan gaat het alleen nog over het lokale verkeer. Ook automobilisten die vanaf Walcheren naar Schouwen-Duiveland of nog noordelijker willen, zijn gebaat bij de nieuwe weg. Uiteindelijk is het nieuwe Walcherse tracé van de al bestaande N57 dan ook niets minder dan het sluitstuk van de zogeheten Dammenroute, die de A58 op Walcheren verbindt met de A15 bij Brielle onder Rotterdam.
Het is juist dit punt, de N57 als sluitstuk, dat het Platform N57 grote zorgen baart. De leden van het platform brachten woensdag in de Middelburgse Abdij hun bezwaren tijdens een hoorzitting van de provincie nogmaals onder woorden. „Maar eerlijk gezegd vroeg ik me af wat we daar deden”, zegt woordvoerder J. J. R. Vergroesen van het platform. „We mochten dit keer gelukkig wel uitpraten, dat was in het verleden wel eens anders. Maar de provincie heeft haar zinnen op die weg gezet en die zal er komen.”
Vergroesen verwijt provincie en Rijk een verborgen agenda. „Wat verkocht wordt als een lokale route, is in werkelijkheid een belangrijk onderdeel van het hoofdwegennet.” De woordvoerder plaatst het nieuwe tracé van de N57 niet alleen in een landelijk, maar zelfs in een West-Europees kader. „De aanleg van de Tweede Maasvlakte bijvoorbeeld heeft daar alles mee te maken, al wordt dat niet gezegd. Als je met je vrachtwagen van die vlakte naar het zuiden moet, loop je nu dood op de flessenhals die Middelburg heet. Met het nieuwe tracé en de Westerscheldetunnel is de weg vrij voor verkeer van en naar de Belgische en Noord-Franse havensteden en vandaar zelfs naar Engeland via de tunnel onder het Kanaal.”
Al dat internationaal geweld door het open Walcherse landschap - het Platform N57 ziet het niet zitten. Een procedure bij de Raad van State is al aangespannen. Het is de enige weg die het platform nog rest na de laatste hoorzitting woensdag. „Het probleem is dat Middelburg eigenlijk helemaal niet ontlast wíl worden”, denkt Vergroesen. „Middelburg kijkt op de kaart en ziet dat ze feitelijk een beetje ongelukkig in een hoekje ligt waar je eigenlijk helemaal niet langs of door hoeft op je reis door Zeeland. En dus moet er een grote weg aangelegd worden.” Volgens de woordvoerder wil Middelburg veel te veel: een universiteit, een schouwburg, een reputatie als monumentenstad en centrum van Zeeland - „kortom, het barst hier van de ambitie, maar de overlast die dat met zich meebrengt wil men niet. Middelburg moet verlost worden van haar prima donna-complex, dat is het probleem.”
Het is een eenzame strijd die Vergroesen voert. Naast de gemeenten Middelburg en Veere en de provincie Zeeland is ook Den Haag doordrongen van de urgentie van de aanleg van de N57. Ondanks de grote bezuinigingen die het ministerie van Verkeer en Waterstaat moest doorvoeren, liet minister Peijs in 2003 het N57-tracé welbewust intact.
Vergroesen liet zich echter niet ontmoedigen. Om de aanleg van de weg tegen te houden, organiseerde het platform met andere bezwaarmakers zelfs een Zeeuwse primeur: op 14 mei vorig jaar zetten verontruste burgers het onderwerp op de agenda van de Provinciale Staten, nadat een dergelijk burgerinitiatief kort daarvoor wettelijk mogelijk was gemaakt. De enige toezegging die uit deze actie voortvloeide, was die van gedeputeerde Poppelaars (Infrastructuur): de landschappelijke inpassing van de weg zal in overleg met de betrokkenen gebeuren.
Voor het platform is de enige weg die nu nog rest die naar de Raad van State. Vergroesen acht zich zeker niet kansloos. „In alle plannen die tot nu toe gemaakt zijn is geen rekening gehouden met het vrachtverkeer dat van de N57 als landelijke en zelfs internationale route gebruik zal maken.”
Het oponthoud door bezwaren vanuit het platform werd overigens al voorzien bij de vaststelling van het te doorlopen tijdpad. In de planning die Rijkswaterstaat hanteert, is dit jaar en zelfs het begin van volgend jaar gereserveerd voor eventuele procedures bij de Raad van State. In 2007 moet de aanleg kunnen beginnen, nog drie jaar later staat de oplevering gepland. Middelburg moet dan verlost zijn van de verkeersproblemen. Of niet, volgens Vergroesen. „Niet zolang Middelburg het een soort sport blijft vinden om al bij Breda op de borden te staan. Zulke grootheidswaanzin past een provinciestadje niet.”