De groei is echter volledig het gevolg van hogere exportprijzen. Of de export dit jaar weer zo hoog uitpakt valt te betwijfelen. „Er worden nu allerlei beleidsmaatregelen op de landbouw afgevuurd, de grenzen van de productie in de agrarische sector zijn bereikt”, zegt een woordvoerder van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Hij wijst daarbij op de opkoping van boerenbedrijven door de overheid en de inkrimping van de veestapel. Hierdoor was er afgelopen jaar al sprake van een kleine volumekrimp. „De toename in 2022 is alleen een prijseffect. Qua volume is er minder uit de stallen en van het land gekomen”, aldus de zegsman.

Het CBS deed samen met de universiteit Wageningen onderzoek naar de export van landbouwgoederen, zoals eieren, vlees, groenten, fruit en melk. Zij stellen vast dat de Nederlandse economie vorig jaar naar schatting 49,6 miljard euro heeft verdiend aan de export van landbouwgoederen. Daarvan is bijna 45 miljard euro verdiend aan export van Nederlandse producten.

Het afgelopen jaar hebben boeren en tuinders, voor zover mogelijk, de stijgende kosten doorberekend in hun prijzen. Boeren hebben bijvoorbeeld te maken met duurdere veevoergrondstoffen en kunstmest, tuinders onder andere met hoge energiekosten.

Zuivel en eieren zijn vorig jaar het meest uitgevoerd naar het buitenland. De exportwaarde van deze producten is met 35 procent toegenomen tot 11,9 miljard euro. De melkprijs was in 2022 historisch hoog. Dit is het gevolg van onder andere hoge energie- en veevoerkosten, aangewakkerd door de oorlog in Oekraïne. Ook blijft de wereldwijde melkproductie achter bij de vraag. De hoge melkprijs heeft effect op de prijs van zuivelproducten met melk als ingrediënt.

Ook de prijs van eieren is historisch hoog. Dat komt vooral door de sterk gestegen voerkosten. Daarbij is het aanbod kleiner door de vogelgriep, wat ook weer de prijs raakt. Vlees werd, net als zuivel en eieren, aanzienlijk duurder. De exportwaarde van vlees is toegenomen van 9,4 miljard euro in 2021 tot 11 miljard euro vorig jaar.

Duitsland blijft verreweg de belangrijkste bestemming, met een aandeel van 24 procent in de Nederlandse landbouwexport. België, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk staan op plek twee, drie en vier. De export naar Spanje en de Verenigde Staten nam vorig jaar sterk in waarde toe. „Daardoor is Spanje nu de zesde exportbestemming van landbouwgoederen in plaats van China”, aldus het CBS.

Land- en tuinbouworganisatie LTO Nederland wijst er in een reactie op dat de inkomens van boeren en tuinders niet sterk zijn verbeterd. „Helaas staat ondanks de hogere exportprijzen van landbouwproducten het verdienvermogen nog steeds zwaar onder druk”, zegt voorzitter Sjaak van der Tak. „Richting de toekomst blijven wij ons inzetten om hogere prijzen, bijvoorbeeld voor het nemen van duurzaamheidsmaatregelen, daadwerkelijk op het boerenerf te laten landen.”