Britse premier Sunak geschokt door executie Brits-Iraanse Akbari
De Britse premier Rishi Sunak is geschokt door de executie van de voormalige Iraanse toppoliticus Alireza Akbari. Iran maakte zaterdagochtend bekend dat Akbari was geëxecuteerd. Hij kreeg eerder deze week de doodstraf omdat hij zou hebben gespioneerd voor onder meer het Verenigd Koninkrijk.
„De executie was een gevoelloze en laffe daad, uitgevoerd door een barbaars regime dat geen respect heeft voor mensenrechten van het eigen volk”, aldus Sunak. De banden tussen Iran en het Verenigd Koninkrijk zijn de afgelopen tijd flink slechter geworden, onder meer doordat Iran Akbari niet heeft vrijgelaten, ondanks meerdere Britse verzoeken.
Minister van Buitenlandse Zaken James Cleverly zegt dat het Verenigd Koninkrijk sancties gaat opleggen aan de officier van justitie van Iran. „De sancties laten zien hoe erg we walgen van wat er is gebeurd.”
Ook in andere landen wordt de daad veroordeeld. De Franse president Macron zegt solidair te zijn met de Britten en spreekt van een „gruwelijke en barbaarse” daad. De Amerikaanse ambassadeur in Londen Jane Hartley zegt dat haar land de executie veroordeelt. Vanuit Nederland laat minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken weten de executie „krachtig” te veroordelen en herhaalt dat Nederland principieel tegen de doodstraf is.
Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft zaterdag de Britse ambassadeur om uitleg gevraagd over de reactie van Sunak en vanwege de vermeende spionage door Akbari. Iran zegt dat de Britten Akbari in de val hebben gelokt door hem te laten spioneren.
Akbari was volgens Iran onder meer betrokken bij de moord op de atoomwetenschapper Mohsen Fakhrizadeh in 2020. Akbari werd in 2019 opgepakt door Iran, toen hij terugkeerde naar het land op uitnodiging van een hoge ambtenaar, zogenaamd voor een nucleair overleg. Hij zou voor zijn arrestatie vragen hebben beantwoord van de Britten over Fakhrizadeh.
De Iraanse autoriteiten zeggen dat Akbari heeft toegegeven te hebben gespioneerd, maar volgens de oud-politicus zelf deed hij dit nadat hij was gemarteld.
Van 1997 tot 2005 was Akbari plaatsvervangend minister van Defensie in Iran. Hij was een van de diplomaten die betrokken waren bij het opstellen van het akkoord om de oorlog tussen Iran en Irak te beëindigen in 1988.
De Poolse wetenschapper Maciej Walczak is zaterdag vrijgelaten door Iran, meldt het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken. Walczak werd in juli opgepakt, omdat hij monsters van de grond had verzameld in een gebied waar hij niet mocht zijn.