Buitenland

Argentijnse president wars van politiek correct gedrag

President Nestor Kirchner van Argentinië heeft weinig op met de gedragsregels van het protocol. Ook politieke correctheid is niet aan hem besteed. Het Argentijnse staatshoofd schiet met regelmaat uit de slof, trapt bij herhaling op lange tenen en toont vervolgens weinig begrip voor de verontwaardiging van de getroffenen.

Van onze correspondent
10 January 2005 11:31Gewijzigd op 14 November 2020 02:05Leestijd 5 minuten

De plaatselijke pers verhaalt uitgebreid van de zogeheten K-stijl, die zelfs bezoekende hoogwaardigheidsbekleders uit het buitenland niet bespaard blijft. Zo kreeg de premier van Vietnam tijdens een officieel staatsbezoek zijn gastheer niet te zien. Kirchner liet de Vietnamese delegatie droogjes weten dat hij het „te druk” had met urgente staatsaangelegenheden en dat het hem daardoor onmogelijk was de eerste minister en zijn gevolg te ontvangen. Ook ’s avonds kon Kirchner geen tijd vrijmaken om de officiële receptie voor de Vietnamezen op het ministerie van Buitenlandse Zaken te bezoeken. De dag erna bleek evenwel dat de president die avond voor de televisie had doorgebracht.

Ook de president van de Chinese Volksrepubliek, die investeringen ter waarde van bijna 20 miljard dollar zou aankondigen, maakte weinig indruk op Kirchner. Bij aankomst in Buenos Aires stond er op de luchthaven slechts een lagere ambtenaar van het protocol om de Chinese gasten te verwelkomen.

Directeur Carly Fiorina van de Amerikaanse computerfabrikant Hewlett-Packard verliet stampvoetend het Casa Rosada nadat Kirchner haar drie uur lang vergeefs had laten wachten terwijl hij in een voorstad van Buenos Aires de ingebruikneming van een eerstehulppost bijwoonde.

De Argentijnse president maakt geen verontschuldigingen voor zijn afwijkende gedrag en verklaarde onlangs dat hij zich niet kan bezighouden met „de kleine regeltjes van het protocol” terwijl het land in crisis verkeert en de noden van de bevolking al zijn aandacht opeisen. „Ik heb geen tijd voor het uitwisselen van beleefdheden”, aldus Kirchner, wiens dédain voor de regels van de diplomatie bij de meeste Argentijnen evenwel in goede aarde valt.

Opiniepeilingen constateren dat bijna 80 procent van de bevolking instemt met het ogenschijnlijk rammelende buitenlandbeleid van de huidige regering. „Veel Argentijnen wantrouwen het buitenland en zoeken de oorzaken van de eigen problemen vaak over de grens”, aldus de filosoof Carlos Escudé, die er voorts op wijst dat Kirchner op het thuisfront politiek goed kan scoren -en dat ook doet- door vertegenwoordigers van multinationals, banken en andere landen met minder dan de gepaste hartelijkheid te bejegenen.

„Tijdens de financiële crisis is immers gebleken dat het buitenland als zodanig niet veel begrip -laat staan hulp- kon opbrengen voor Argentiniës problemen. Nu het land op eigen kracht de diepe recessie, die de welvaart met meer dan een kwart reduceerde, te boven is gekomen en handelspartners, bedrijven en banken ons ineens weer zien staan, vindt president Kirchner, en veel Argentijnen met hem, dat het buitenland maar even moet wachten”, aldus Escudé.

Hoewel de Argentijnse economie de afgelopen twee jaar met bijna 18 procent is gegroeid, de staat recordbedragen aan belastingen opstrijkt en de Centrale Bank te Buenos Aires over een formidabele reserve aan harde valuta beschikt, volhardt de regering-Kirchner in haar weigering de aflossing van schulden te hervatten. Buitenlandse crediteuren, onder wie ook honderdduizenden kleine particuliere beleggers en spaarders, wachten nu al vier jaar vergeefs op hun geld. President Kirchner laat weten dat hij de betalingen alleen zal hervatten wanneer de geldschieters van zijn land instemmen met de kwijtschelding van tot aan driekwart van het verschuldigde kapitaal. En ook dat is onderdeel van de K-stijl van handelen.

De Argentijnse president heeft voorts een grote hekel aan vergaderingen en formele gesprekken. Hij weert niet alleen buitenlandse gasten uit het presidentieel paleis, maar ook zijn eigen ministers. Sinds Kirchners aantreden in mei 2003 heeft hij zijn kabinet nog nooit voltallig bijeengeroepen voor een vergadering. Het staatshoofd doet liever direct zaken met de betrokken minister.

„Kirchner streeft naar absolute zeggenschap over elk facet van het landsbestuur. Informatie is macht en daarom ontmoedigt de president interministeriële samenwerking. Alle lijntjes gaan rechtstreeks naar het presidentieel paleis. Bovendien verlangt Kirchner dat elk van zijn ministers zich louter op zijn of haar eigen portefeuille toelegt”, zo vertelt schrijfster Valeria Garrone van wier hand onlangs een eerste biografie van de Argentijnse president verscheen.

Daarenboven is het Argentijnse staatshoofd tamelijk temperamentvol, zoals zijn minister van Defensie, José Pampuro, recent mocht constateren, of beter: voelen. Tijdens een ceremonie raakte Kirchner om onduidelijke redenen zo opgewonden tijdens een gesprek met de bewindsman dat hij hem letterlijk en tot twee keer toe met een dossier om de oren mepte. Een woordvoerder van het Casa Rosada legde later uit dat de tikken niets meer waren dan „het gestoei van twee vrienden”, een uitleg die niet geheel leek te rijmen met de gelaatsuitdrukking van de onfortuinlijke minister.

Kirchner laat er -met of zonder het uitdelen van oorvijgen- geen misverstand over bestaan dat de macht alleen hem toekomt. Het staatshoofd houdt zijn kabinet kort en heeft na ruim anderhalf jaar regeren slechts één minister verloren. Minister van Justitie Gustavo Beliz, die veel lof kreeg toegezwaaid voor zijn hernieuwde aanpak van voormalige militaire machthebbers en mensenrechtenschenders, trad een halfjaar geleden terug uit protest tegen het „gebrek aan respect” dat hem van hogerhand ten deel viel.

Na zijn aftreden verklaarde Beliz dat de president niet alleen een heel eigen stijl maar ook een eigen maffia heeft. „Ons landsbestuur is in handen van een hecht en gesloten kliekje mensen dat lak heeft aan normen, wetten en de regels van goed fatsoen. Contracten en verdragen zijn in hun ogen het naleven zelden waard en terwijl dit misschien op de korte termijn Argentinië enig soelaas gunt, zullen deze misdragingen zich in de toekomst beslist wreken”, zo voorspelt de oud-minister.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer