Corona grijpt in China ongenadig om zich heen na loslaten zerocovidbeleid
Ovens in crematoria draaien klokje rond, ziekenhuizen kampen met een massale toestroom van coronapatiënten, medicijnen zijn niet aan te slepen. Twee weken na het loslaten van het zogenoemde zerocovidbeleid grijpt het coronavirus ongenadig om zich heen in China. Vijf vragen en antwoorden.
Hoeveel mensen sterven er in China dagelijks aan corona?
Nul mensen zijn dinsdag gestorven aan Covid-19, meldde de Nationale Gezondheidscommissie woensdag. Maandag zouden er vijf mensen aan het virus zijn bezweken en zondag twee. De cijfers zijn bijna lachwekkend als het niet zo ernstig was, want vermoedelijk overlijden er dagelijks een veelvoud Chinezen aan corona. Zo vertelde een receptioniste van een uitvaartcentrum in Peking de Washington Post dat alle acht crematieovens 24 uur per dag werken, dat de vrieskisten voor lichamen vol zijn en dat er een wachtlijst van 5 tot 6 dagen is.
Observaties van andere journalisten in het land en getuigenissen die ze optekenen, bevestigen het beeld dat het virus in China een hoge tol eist. Een week geleden al hoorde de Financial Times van een medewerker van een crematorium in Peking dat er op één dag 30 tot 40 mensen zijn gecremeerd die corona hadden. Voor de parkeerplaats stond een file van rouwwagens. Een chauffeur zei dat hij en zijn collega’s 20 à 30 doden per dag afleveren. Op een normale dag zijn dat er 4 of 5.
Persbureau AFP meldde dinsdag dat crematoriummedewerkers van het noordoosten tot het zuidwesten van het land vertelden moeite te hebben om de toename van het aantal sterfgevallen bij te houden. Een crematorium in Chongqing had zelfs te weinig ruimte om lichamen te bewaren.
Dinsdag bevestigden gezondheidsfunctionarissen dat China een strengere definitie hanteert wat betreft coronadoden. In de officiële cijfers tellen nu alleen nog personen mee die positief waren getest op het coronavirus én stierven door ademhalingsproblemen als gevolg van de infectie.
Is China voorbereid op de huidige stroom aan infecties?
Daar lijkt het niet op. Ziekenhuizen kampen met een schrijnend tekort aan menskracht, omdat veel medisch personeel geveld is door het virus. De situatie is dermate ernstig dat veel zieke medewerkers gewoon naar hun werk moeten komen als ze geen koorts hebben.
Naast gebrek aan mensen is er een tekort aan bedden. Chinese steden stampen daarom in allerijl klinieken uit de grond waar minder ernstig zieke patiënten behandeld kunnen worden.
Verder is er een tekort aan coronatests en geneesmiddelen als ibuprofen, aspirine en vitamine C. Maar de grootste zorg is de achterblijvende vaccinatiegraad onder met name ouderen.
Wat betekent de gezondheidscrisis voor de economie?
Door met name de vele lockdowns van afgelopen jaar stevent China af op een economische groei van 2,7 procent, becijferde de Wereldbank dinsdag. Dit is beduidend lager dan de voorspelde 4,3 procent in juni en nog niet de helft van het door de Chinese regering gestelde groeidoel voor 2022 van 5,5 procent. Tevens bracht de VN-instelling de prognose voor volgend jaar terug van 8,1 procent naar 4,3 procent.
Op korte termijn kan de beleidsommezwaai voor China weleens een averechts effect hebben, analyseerde zakentijdschrift Forbes vorige week. Bestaande problemen als een haperende toeleveringsketen en een gebrek aan arbeidskrachten zullen in het land verergeren. En omdat China ’s werelds grootste producent en exporteur van consumptiegoederen is, zullen verstoringen in de Chinese productiesector vermoedelijk gevolgen hebben voor de wereldwijde toeleveringsketen van goederen en voor de mondiale economie als geheel.
Zijn er landen die China te hulp schieten?
Toen in maart 2020 ziekenhuizen in Italië bijkans werden bedolven onder de coronapatiënten, stuurde China medische teams met vrachten mondkapjes en beademingsapparatuur. Zo probeerde het land goede sier te maken. China had ook veel goed te maken, want aanvankelijk probeerde het in de maanden ervoor de uitbraak in eigen land onder de pet te houden – die uiteindelijk leidde tot de pandemie.
Amerika en andere landen zoeken nu naar wegen om China te helpen, maar dat is niet eenvoudig. De Chinese Communistische Partij laat zich erop voorstaan dat haar bestrijding van het coronavirus superieur is. Buitenlandse hulp aanvaarden –bijvoorbeeld mRNA-vaccins importeren, die veel effectiever zijn dan Chinese vaccins– is dus ongelijk bekennen en in eigen land slecht politiek te verkopen. In plaats daarvan proberen de autoriteiten op allerlei manieren duidelijk te maken dat de omikronvariant ongevaarlijk is en proberen ze sterftecijfers te manipuleren.
Wat zeggen kenners over de coronagolf die China nu teistert?
Gezondheidsexperts buiten China vrezen dat het inmiddels te laat is om een tragedie af te wenden. Gezondheidsexpert Michael Osterholm (Universiteit van Minnesota) vergelijkt de situatie in China met een orkaan van categorie 5 die over anderhalf uur de kust bereikt. Als je dan nog geen voorbereidingen hebt getroffen ben je te laat, zei hij tegen persbureau Reuters. „Deze pandemie zal in de komende weken door China waaien. Het is jammer dat de autoriteiten hier zes of tien maanden geleden niet aan dachten. Ze hadden tijd kunnen winnen om in een betere positie te komen.” Experts rekenen ermee dat het dodental in heel 2023 kan oplopen tot tussen de 1 en 2 miljoen.