Tekst van VOC-zendeling wekt oude taal tot leven

Journalist Julie Blussé interviewde voor haar verhaal de Sirayaanse taalactiviste Uma Talavan en haar man Edgar, uit de kuststad Tainan op Taiwan. Uma was al een paar jaren op zoek naar sporen van de Sirayataal, toen ze op bezoek bij een Taiwanese schrijver iets bijzonders onder ogen kreeg. Een replica van een lijvig zeventiende-eeuws werk dat vol stond met Sirayaanse teksten, ooit op papier gezet door een zendeling van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Op één pagina zag Uma meer woorden in het Siraya dan ze in een paar jaar tijd had weten te verzamelen. Het boek was heruitgegeven als koffietafelboek voor de taalkundige liefhebber, een historische curiositeit van een uitgestorven taal. Maar toen Uma het aan haar man Edgar liet zien, ontdekte ze dat het veel meer was dan dat. Omdat de tekst het Evangelie van Mattheüs betrof, kon Edgar met een Engelse Bijbel bij de hand een groot deel van de Sirayaanse woorden direct vertalen. Blussé schrijft dat Uma begon te huilen toen ze zag hoeveel haar man van de tekst begreep. Ze realiseerde zich dat de tekst de sleutel was tot de taal van haar voorouders. ## Gravius Het boek is hoofdzakelijk geschreven door de Nederlandse zendeling Daniël Gravius. De VOC had in de zeventiende eeuw enkele decennia een deel van het westen van Taiwan gekoloniseerd, en had zendelingen als Gravius meegebracht, „opdat de naeme Godes alhier verbreijdet, ende de barbare Inwoonders van dit Eijlant tot het getal der Christenen gewonnen mochten worden.” De Siraya zijn een van de twintig oorspronkelijke volkeren van Taiwan. Inmiddels vormen ze nog maar een kleine 3 procent van de bevolking. Edgar en Uma maakten via de Sirayaanse Bijbelteksten kennis met de Sirayaanse cultuur van de zeventiende eeuw, bezien door de blik van een Nederlandse zendeling. Het Siraya nieuw leven inblazen, werd hun levenswerk. Edgar produceerde woordenboeken, lesboeken, en componeert koormuziek in het Siraya. Uma zet zich in voor meer erkenning van de naar schatting 30.000 Siraya.

Tekst van VOC-zendeling wekt oude taal tot leven

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?