Oppositie Kirgizië trekt aan het langste eind

Met de uitslag van de parlementsverkiezingen begin oktober was gesjoemeld, vonden veel Kirgiezen. Ze gingen daarop in de hoofdstad Bisjkek massaal de straat op. Daar bestormden ze het parlement en het verblijf van president Jeenbekov. De president beloofde eerder al op te stappen, maar hij zei te willen wachten op nieuwe verkiezingen. Maar donderdag koos hij toch voor de sprong vooruit.

„Ik wil niet de geschiedenisboeken ingaan als een president die geweld gebruikte tegen zijn eigen bevolking”, zei Jeenbekov in een toespraak op de Kirgizische televisie. „Voor mij zijn vrede in Kirgizië, eenheid van ons land en volk en rust in de maatschappij het belangrijkste.” Ook drukte hij de demonstranten op het hart om niet de residentie van de regering te bestormen en het leger te „provoceren”, opdat er geen bloed zou vloeien.

In eerste instantie zou Kanat Isajev, voorzitter van het parlement, hem opvolgen. Maar de betogers bleven en eisten ook ontslag voor deze „medeplichtige criminele” partijgenoot van Jeenbekov. Isajev zelf weigerde de post van interim-president. Oppositieleider Sadir Japarov zal voorlopig waarnemend president zijn. Die zat twee weken geleden nog gevangen.

Japarov beloofde woensdag dat er spoedig besluiten zullen vallen over hete hangijzers. „Het land heeft stabiliteit nodig.” Op sociale media is er veel kritiek op de rellen en het omverwerpen van de huidige regering. Japarov is een onbekende politicus en zijn aanhang is klein. „Zesduizend betogers hebben niet het recht om voor alle zes miljoen Kirgiezen te beslissen”, schreef iemand.

Japarov wacht een moeilijk taak. De gebeurtenissen van de afgelopen weken maken de politieke toekomst van Kirgizië erg onzeker. De waarde van de Kirgizische som daalde deze week flink tegenover de dollar. De economie zat al flink in het slop wegens de coronacrisis, maar nu is het vertrouwen in de economie compleet weg.

De vraag hoe het Kirgizische parlement eruit gaat zien, is nog onduidelijk. Enkele pro-Jeenbekov partijen lijken nog te proberen de verkiezingsuitslag toch geldig te laten verklaren en willen nog niet opstappen. Het is de vraag of het Japarov lukt om een parlement te vormen, de overheidsorganen te ontdoen van corrupte ambtenaren en de eerder ingeslagen democratische koers van Kirgizië door te zetten.

Jeenbekov is, opmerkelijk genoeg, de vijfde Kirgizische president die op 61-jarige leeftijd de post als president moet verlaten. Het feit dat hij de eer liet aan zichzelf liet begrijpelijk. Bijna alle oud-presidenten uit de nog maar korte geschiedenis van het land werden óf opgepakt en veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraf óf moesten vluchten naar het buitenland.

De enige president tot nog toe die zijn plek ook vrijwillig afstond, was Almazbek Atambajev in 2017, maar hij werd vorig jaar op bevel van Jeenbekov opgepakt omdat hij schuldig zou zijn aan corruptie.

Oppositie Kirgizië trekt aan het langste eind

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?