Het is op een vroege zomermorgen in het begin van september… De baron gaat al op pad. Hij heeft een lange wandeling voor de boeg. Stevig stapt hij door. Eindelijk komt hij op de plaats waar hij

1530

1. Door de nauwe, grauwe straten, van de grote Duitse stad

Willi vouwde zijn handen. De brief was klaar. De herinneringen bleven. Ze beukten zijn gemoed, als golven die met geweld op de dijken slaan.

I

Essay over een Lutherdaad tegen de achtergrond van kerk en wereld

Het begint dag te worden op deze 31e oktober 1517. Anna moet opstaan want, vandaag is er naailes bij Frau Brigitte Naumann. Ten noorden van Wittenberg woont Brigitte. Ze is weduwe en moet dus in haar eigen onderhoud voorzien. Sinds enige jaren runt ze een naaischool voor jonge dames. Maria Kaufmann, de moeder van Anna, vond het een goed idee haar dochter daar heen te sturen.

„De waarheid, zeg je? Jij hoort de wáárheid in de kerk?”

„Nou en of dat onze pa, jouw opa, soldaat is geweest. Hij is zelfs in uniform getrouwd. Dat kun je hier zien.” Terwijl ze een foto aan haar zoon gaf, ging ze verder, „Tijdens de mobilisatie is hij in Brabant terecht gekomen. Daar werd hij ingekwartierd bij mensen, die een lieve dochter hadden. Zo is oma aan een Friese man gekomen. In 1917 zijn ze getrouwd. Dat heeft heel wat voeten in aarde gehad, want……

Het is een hele warme zomerdag. Langs de velden waar de boeren bezig zijn, loopt een landweg. Een zanderige landweg. Dat is ook begrijpelijk. Het is 2 juli 1505. Dus ruim vijfhonderd jaar geleden. In die tijd bestonden er nog geen geasfalteerde wegen. Hoogstens lagen er wat keien op zo’n landweg van zand. Op die zanderige landweg loopt een jongeman van ongeveer 22 jaar. Sommigen kennen deze jonge man wel. Het is Maarten Luther. Maarten is de zoon van Hans Luther. Ze weten dat Maarten heel goed kan leren, en daarom naar de hogeschool van Erfurt ging. Ze begrijpen het al. Maarten is thuis geweest bij zijn ouders in Mansfeldt. Nu wandelt hij weer naar de hogeschool in Erfurt terug.