'Schoonheid is een illusie'

1. Onmogelijk

Arja Kerpel - Karels (21)

Schoonheid; in elke hersenpan vormen zich gedachtenspinsels daarover. Of die schoonheid nu zichtbaar of onzichtbaar is, dat verandert daar niets aan. Evenmin waar je de schoonheid in zoekt. Dit zorgt voor een grote diversiteit in denkbeelden. Maar hoe verschillend ze kunnen zijn: het zijn en blijven hersenschimmen. Illusies over schoonheid. Conclusie: schoonheid is een illusie? Zeker niet! Dat er illusies over schoonheid zijn, wil nog niet zeggen dat de schoonheid zelf een illusie is.

Wel kan gezegd worden dat schoonheid relatief en subjectief is. Wat voor de een schoonheid is, kan voor een ander verwerpelijk zijn. Het is dus niet eenduidig. Dat brengt bij de vraag: Moet iets eenduidig zijn om te kunnen bestaan? En als we toch bezig zijn: Wanneer bestaat iets Uberhaupt? Deze voorliggende vragen wachten op een antwoord, voordat beargumenteerd kan worden of schoonheid een illusie is. Zijn we dan nog geen stap verder gekomen? Jawel, want nu zien we dat het onmogelijk is om in tweehonderd woorden sluitend aan te tonen dat schoonheid een illusie is, of juist niet.

2. Indruk en ervaring

Joke van Winkel

De eigenschap van schoonheid is, dat het een aangename gewaarwording (= indruk, ervaring) teweegbrengt, een aangename indruk op ons gemoed, op onze beleving. Schoonheid kan betrekking hebben op: muziek, kunst, literatuur, enzovoort. Muziek, kunst of literatuur is niet per definitie mooi, het heeft wel zijn waarde wanneer het iets met mensen doet, wanneer het mensen raakt, wanneer het zijn gevoel verwoordt. Het is dus louter persoonlijk.

Er zijn geen criteria die op voorhand bepalen of iets wel of niet onder schoonheid gerekend kan worden. Het is het effect wat dit teweegbrengt of het wel of niet onder schoonheid gerekend kan worden.

Wat is een illusie? Een illusie is een droombeeld, een hersenschim. Iets wat in werkelijkheid niet bestaat, een product van de hersenen.

Is schoonheid dan een illusie? Ja, want schoonheid is geen concrete tastbare werkelijkheid, maar een indruk die alleen bestaat in onze ervaring. Gelukkig is schoonheid een illusie (= droombeeld). Als schoonheid een concrete werkelijkheid zou zijn, zou dit ons belemmeren in de uiting van onze innerlijke belevingswereld.

Schoonheid zou zijn schoonheid verliezen als dit een concrete werkelijkheid is, schoonheid geeft dan pas kracht als we hier onze fantasie en droombeelden in kunnen uitleven.

3. Pure schoonheid

Willemieke Streefkerk (22)

Vraag de gemiddelde mens wat hij onder het begrip 'schoonheid' verstaat. Er zullen verschillende antwoorden komen. Bijvoorbeeld 'een klein beekje dat langs mijn huis naar beneden stroomt'. Dit is onmiskenbaar een natuurgenieter. Althans, zo noemen wij dat. Bij de term 'genieten' zal ook iedereen een andere uitleg hebben. Enfin, terug naar de schoonheid. Een andere uitleg van het woord schoonheid kan zijn: 'de liefde'.

De liefde wordt dan vaak als schoonheid betiteld wegens eigen ervaringen. Eigen ervaringen zijn echter relatief. Hier zal ook de ene persoon dus het woord 'liefde' anders opvatten dan de andere persoon. Woorden, termen en gebruiken zijn dus relatief en worden vaak niet meer gebruikt zoals ze bedoeld zijn. Zo ook het woord schoonheid.

Het woord illusie is minder relatief. Als ik de vraag stel: 'vindt u hoop een illusie of werkelijkheid?' moet de beantwoorder vanuit zijn eigen levensbeschouwing op deze vraag reageren en is hij dus weer relatief bezig. Echter, als ik vraag: 'noemt u mij eens de definitie van een illusie?' dan zullen meer mensen eenzelfde antwoord geven. Een illusie is iets wat niet bestaat. Ingebeeld, een dromerig denkbeeld.

Zo kom ik tot de conclusie dat de stelling 'schoonheid is een illusie' bij mij de illusie opwekt dat pure, niet geprojecteerde schoonheid nergens meer te vinden is. Niet los te maken van mijn geest. Ik denk echter dat dit een te grote illusie is en dat dit de mens de hoop op echte schoonheid zal ontnemen. Soms is een illusie dus best wel goed en geeft het de mens moed.

4. Een wonder

Josefien Verschuure (15)

Mensen praten over schoonheid, is het een leugen? Ik zie schoonheid, is het een droom? Ik wil niet geloven. Maar dan voel ik de warmte van de zon. Ik weet dit is puur, dit is realiteit! Schoonheid is realiteit!

Als je schoonheid gevoeld hebt, doe dan je ogen open en zie je: schoonheid! Doe je oren open en hoor: schoonheid! Voel, zie, hoor, proef, ruik... Het is schoonheid. Er gaat een wereld voor je open. Overal is schoonheid, je ziet een zee van geurende bloemen, in vele vormen en ontelbare kleuren. Het frisse groene gras. De bewegende, pratende mensen. De vogels in allerlei soorten, je hoort ze fluiten! Je proeft van rijpe appels en verukkelijke peren. En je weet het is een wonder!

Een wonder wat mensen proberen te verwoesten. Maar het is sterk, het blijft. Het leeft! Het zit in de aarde, in de natuur. Het is een wonder van God, meegekomen in de schepping. Voel dit wonder van de schoonheid, zie, hoor, ruik, proef en bid dat mensen dit wonder van schoonheid zien en aanvaarden. schoonheid het is realiteit, wel een wonder.

5. De o van schoon

Lydia Klop  (16)

Schoon, schoner, schoonst! Wat een schoon woord is schoon. Echte schoonheid zit vanbinnen en dat geldt dus ook voor het woordje schoonheid. De twee o's uit schoonheid vind ik het mooist.

Toch, hoe langer ik over het woord denk, hoe minder schoon ik het woord eigenlijk vind. Schoon is eigenlijk een heel raar woord, helemaal niet schoon. Ja, de o's, die zijn mooi. Maar verder lijkt het een toevallige vondst, dat schoon.

Alsof een matroos lang geleden bij thuiskomst aan zijn vrouw vertelde dat zijn schipper een boon gevonden had en toen over zijn woorden struikelde. Of een Duitser die over zijn mooie droom schreef: 'Wie schön war es!' Zijn Nederlandse publiek begreep het niet helemaal en gaf een eigen draai aan het woord. Nouja, draai? Ze plakten er 'heid' achter. Schoonheid dus.

6. Denken

Tjalling Hoekstra (15)

Wat is schoonheid eigenlijk? De mening verschilt van persoon tot persoon, het is persoonlijk. Is je eigen mening een illusie? Nee, omdat ik denk ben ik roept nog vragen op. Maar een denker denkt, een gedachte is er als het gedacht wordt.

Denk ik het of vindt ik het ook? (Is het tastbaar) Ik vind het ook omdat deze denkwijze te volgen is. Als je het spoor kan volgen, kun je vinden. Zoals de bijbel zegt wie zoekt die zal vinden

Is deze schoonheid illusie? Een illusie is een bedrog van je sensoren, die dit overbrengen naar je hersens waar je mee denkt. Gedachten kun je niet controleren met voelen, ruiken, horen of proeven, ze zijn dus makkelijk te bedriegen.

Je kan ook denken dat al het schone illusie is. Je denkt dat het zo is en dat is voor jouw werkelijkheid. Het is een zelfvervullend denken. Wat je denkt, vind je ook. Aanvaard je schoonheid als aanwezig, dan zul je het overal opmerken.

Naturalisten missen deze kracht. Zij zullen niets moois en niets lelijks zien, zij zijn als het ware blind. Schoonheid is geen illusie, als je maar gelooft. Matheus 27:11b: Zijt Gij de Koning der Joden? Gij zegt het.

7. Dezelfde smaak

Peter Gijsbertsen (18)

Als schoonheid geen illusie was geweest, dan had iedereen dezelfde smaak, had iedereen dezelfde make-up en had iedereen in dezelfde auto gereden. Maar juist omdat schoonheid een illusie is zal de ene zeggen, “Wat een knappe meid/jongen loopt daarâ€, terwijl een ander over diezelfde meid/jongen zal zeggen dat hij haar/hem lelijk vind.

Ook is het zo dat wie met een bepaalde groep omgaat, zich kleed in de stijl van deze groep, ben je bijvoorbeeld een skater, dan heb je een lange, slonzige broek met een sweater aan en een pet op je hoofd, omdat je dan pas als "knap" word beschouwd binnen de groep.

Schoonheid is dus iets wat we zelf verzinnen, en wat per groep verschilt. Ook bestaan er ziektes waardoor iemand een heel verkeerd beeld krijgt van schoonheid, een voorbeeld van zo'n ziekte is anorexia. De persoon die deze ziekte heeft, wil zo dun mogelijk zijn, terwijl omstanders dit juist lelijk en eng vinden.

Deze voorbeelden laten dus goed zien dat schoonheid enkel een illusie is, en dat iedereen deze op een andere manier ervaart.

8. Gouden ring

Corine Pluimers (22)

Een gouden idee, morgen ga ik het hebben over spreekwoorden! Al brainstormend bedenk ik tientallen leuke ideeën en het ene na het andere spreekwoord borrelt in me op. Ik zie die 24 kinderhoofdjes al stralen van genot; die gretige blik van alsmaar meer te willen weten en te smullen van die moeilijke woorden en zinnen. Die guitige Daan zal z'n glimlach nauwelijks weten te verbergen en Iris wil vast bij elk spreekwoord haar zegje doen. Oh, dit wordt echt een perfecte les; ik verheug me er enorm op. Later, bij mijn dagelijkse 'krantenmoment', word ik nog eens met de neus op de feiten gedrukt  schoonheid is een illusie, meldt men. Maar ik laat me niet zomaar uit het veld slaan. Sterker nog, ik heb er weer één beet voor morgen: Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding!

9. John Locke

Metje Venema (27)

Wanneer wij ons afvragen of schoonheid een illusies is, reflecteren wij over waar het begrip schoonheid door wordt veroorzaakt.

De Filosoof John Locke beschrijft de zintuiglijke waarneming als de belangrijkste bron van kennis van de wereld waarin wij ons bevinden. Maar hij vroeg zich ook af: wat brengen die zintuigen nu precies in onze geest? Zeker niet het object zelf. Maar wat dan wel? De idee van het object, dat object is. Dit idee wordt overgebracht door middel van de eigenschappen van de objecten. Die eigenschappen begrijpt Locke als het vermogen in het object dat ervoor zorgt dat wij deze ideeën (over schoonheid) krijgen.

Locke stelt deze eigenschappen voor als niet-waarneembare minuscule deeltjes die uitgaan van deze objecten en op onze zintuigen inwerken. Genieting is een van de belangrijkste waarderingen die wij aan schoonheid toekennen. Schoonheid ervaar je nog voordat je woorden vindt om het object in fysische realiteiten uit drukken. De algemene aanduiding in termen, kleur, klank, geur en smaak zijn voor het herkennen tussen personen voldoende bij het beschrijven ervan. De beleving echter van schoonheid identiek overbrengen, in toereikende taal aan de ander, dat is de eigenlijke illusie.

Geef je mening over de inzendingen. Welk stuk is het best? Ben je het niet eens met de de keuze van de winnaar? Reageer hieronder. Noem daarbij wel het nummer van de inzending waar je op reageert. Het stuk van de winnaar is nog na te lezen.