Waar staat de bedrijfsnaam Aviico voor?

„Nergens voor”, stelt Mees. „Het is een kunstenaarsnaam. Wij zijn drie kunstenaars die een project startten om problemen op te lossen in de wereld.”

Laurens: „Sinds eind 2020 is nft (zie ”nieuwe techniek maakt bezit op internet mogelijk”) een hype waar steeds meer geld in omgaat. We hebben ons verdiept in de markt. Want er zijn veel nft’s, maar ze zijn lang niet allemaal geld waard.”

Wat maakt een nft volgens jullie geld waard?

„Over die vraag hebben we lang nagedacht”, stelt Laurens. „Mensen kopen volgens ons nft’s om status te verwerven of om een winstgevende investering te doen. Wij richten ons op de tweede groep; de mensen die geld willen investeren op een plek waar ze er nog wel rendement mee kunnen maken.”

Wat kopen mensen als ze in jullie product investeren?

Mees: „We beginnen met de verkoop van profielfoto’s van 25 fantasiewezens. Van elk wezen zijn 25 plaatjes, 225 nft’s in totaal dus. Een paar maanden later lanceren we dan de 25 karakters als 3D-poppetje. Van die vette poppetjes verkopen we er maar tien per stuk. Weer een paar maanden later lanceren we een animatie van dat karakter. Daarvan is er maar één te koop.”

Waarom zou iemand zo’n digitaal object van jullie willen kopen?

Mees: „Het aanbod van onze nft’s wordt steeds kleiner. Terwijl, als we de marketing goed doen, de vraag toeneemt. We geven lezingen op Discord (een communicatietool, AvG), maken Twitterreclames en geven interviews. Dat moet onze nft steeds gewilder maken. Als de verkoop aanslaat en investeerders zien de waarde van ons product alsmaar stijgen, zullen er steeds meer mensen meedoen, waardoor de waarde verder stijgt.”

En wat verdienen jullie daar dan mee?

Laurens: „Er zijn al mensen miljonair geworden met nft’s.” Wilmar: „Het is niet in te schatten wat het gaat doen.  De waarde kan in principe oneindig hoog oplopen.”

Investeerders betalen dan voor een digitaal poppetje. Is dat geen vorm van oplichting?

Mees: „In principe verkopen we lucht. Het is maar net wat mensen voor ons product willen geven. Zolang mensen geloven dat onze karakters geld waard zijn, zijn ze ook geld waard.”

Wilmar: „Bij een bank is het niet anders. Je hebt ook geen echt geld op de bank staan, alleen wat digitale getalletjes. Omdat je gelooft dat het geld waard is, is het geld waard. Nou, die getalletjes op de bankrekening kun je inruilen voor nft’s. En andersom.”

Wie worden jullie klanten?

Laurens: „Dezelfde mensen die ook in crypto’s (digitale munten zoals bitcoin, AvG) investeren. Het zijn mensen die geld overhebben en dat niet in aandelen of obligaties willen steken, maar zoeken naar lucratievere investerings- en beleggingsmogelijkheden. De markt voor nft’s is een internationale markt.”

Wie garandeert dat jullie niet met het systeem sjoemelen om extra geld te verdienen, nu geen enkel instituut toezicht houdt op jullie ‘investeringsmogelijkheid’?

Laurens: „Doordat we transacties vastleggen met de nieuwe techniek blockchain, valt er niet te frauderen.” Wilmar: „Bovendien willen zowel wij zowel wij als de investeerder dat onze nft’s steeds meer waard worden. Als wij iets doen wat niet in het belang is van onze investeerders, schieten we onszelf in de voet.”

Jullie willen wereldproblemen oplossen door mensen winstgevende investeringen te bieden, stellen jullie op de website. Hoe werkt dat precies?

„Elk van de 25 karakters staat voor een wereldprobleem”, legt Laurens uit. „Denk aan honger, windhozen, overstromingen, corrupte regeringen, watertekort, gebrek aan goede zorg en ga zo maar door. Onze karakters bestrijden die problemen. Zo hoort bij het karakter ”honger” een 3D-figuur die voedsel uitdeelt aan hongerige mensen. En in de animatie zie je datzelfde poppetje over een stad vliegen en voedselpakketten droppen. Een kwart van de opbrengst van ons product gaat naar een organisatie die dit wereldprobleem bestrijdt. In dit geval Care International.”

Jullie appelleren met jullie product dus zowel aan hebzucht als aan naastenliefde?

Mees: „Als je je geld op je bankrekening laat staan, doe je er niets goeds mee.  Met onze nft kun je wat goeds doen voor anderen en tegelijkertijd winst maken. Dat noemen we dubbelslim investeren.”

Wilmar: „Een investering in ons product brengt, n et als iedere investering, natuurlijk wel risico’s met zich mee. Dit is een vorm van speculeren. Onze klanten weten dat.”

Aviico gaf dit interview drie weken geleden. Inmiddels heeft de onderneming haar bedrijfsplan alweer vernieuwd.
 

Nieuwe techniek maakt bezit op internet mogelijk

Wat is een nft?

Een non-fungible token (nft) is een digitale code. De eigenaar van zo’n code kan bewijzen dat een digitale foto, animatie of sociale mediapost van hem is. Nft zorgt er dus voor dat internetgebruikers eigenaarschap kunnen claimen op digitale content.

Eerder dit jaar ging het eerste Twitterbericht ooit voor 2,5 miljoen euro over de toonbank. Het eigendomscertificaat van een kunstwerk van 5000 foto’s verwisselde voor zo’n 60 miljoen euro van eigenaar.

Digitale content is doorgaans eenvoudig te kopiëren, maar de houder van een nft kan bewijzen dat zijn object het origineel is, en de rest slechts kopieën.

Waarom kan een nft geld waard zijn?

Doordat het nu mogelijk is om het eerste Twitterbericht te ‘bezitten’, ontstaat er schaarste. Omdat er maar één origineel bericht is, en veel mensen dat willen hebben, stijgt de prijs. De tweet is zo een verzamelaarsitem geworden.

Hoeveel zijn de nft’s van studentonderneming Aviico waard?

Net zo veel als mensen ervoor willen betalen, zegt de onderneming zelf. De digitale plaatjes, 3D-afbeeldingen en animaties die ze in omloop brengen, zijn op zichzelf nauwelijks iets waard. Maar omdat de hoeveelheid digitale objecten beperkt is en het bedrijfsbeleid erop is gericht de vraag te laten toenemen, zou de prijs kunnen oplopen.  

Is het slim om nft’s van Aviico –of een andere partij– te kopen?

Nft is, zoals gezegd, slechts een manier om eigenaarschap te claimen op digitale content. Het eerste Twitterbericht bezitten is voor de meeste mensen interessanter dan een foto van je ontbijt. Het gaat er dus om hoe gewild het object is waar de nft beslag op legt. Veel cowboys in de markt proberen waardeloze plaatjes voor veel geld te slijten.

De ondernemers van Aviico proberen door schaarste te creëren hun object tot een verzamelaarsitem te maken. In theorie zou dat kunnen werken. Ter illustratie: zeldzame Pokémonkaarten verwisselen op dit moment voor honderdduizenden euro’s van eigenaar.

Een investering in nft of cryptocurrency kan deels gezien worden als een piramidespel. Zo lang er meer geld in het systeem wordt gepompt dan eruit wordt gehaald, stijgt het product in waarde en is iedereen blij.

Dus: kopen of niet?

Een investering in nft staat niet onder toezicht van een financiële autoriteit. Onafhankelijke beleggingsinformatie wordt dus niet gegeven. Een investering in nft kan een duizelingwekkend rendement opleveren, maar het risico dat de investering binnen mum van tijd verdampt, is ook reëel. Een oude wijsheid luidt in ieder geval dat een particulier beter geen geld kan inleggen dat hij niet kan missen. Dat scholieren en studenten soms geld lenen om te investeren in cryptomunten en nft’s in de hoop op rendement, is ronduit onverstandig te noemen. En ervaren beleggers wedden nooit op één paard.

Los hiervan heeft ieder mens, en zeker een christen, zichzelf af te vragen met welke motieven hij handelt met het hem toevertrouwde geld.  

Wat heeft nft met blockchain te maken?

Als een nft van eigenaar verwisselt, wordt dat vastgelegd in een blockchain. Het bekendste product dat gebruikmaakt van deze techniek, is de digitale munt bitcoin.

En wat was een blockchain ook alweer?

Dat is een ingewikkeld verhaal. Om het kort te houden: volgens sommige kenners een technische uitvinding die net zo revolutionair is als de uitvinding van internet. Blockchain maakt het mogelijk om informatie uit te wisselen zonder dat daar een betrouwbare tussenpersoon voor nodig is. De notaris, bank en het Kadaster zouden daardoor bijvoorbeeld overbodig worden.

 

Begeleider wil dat studentondernemers zich een moreel oordeel vormen

De havisten Laurens, Mees en Wilmar lanceren hun nft als product voor hun profielwerkstuk aan het Van Lodenstein College in Kesteren. Hans de Ruiter, hun begeleider en docent economie en bedrijfseconomie van de reformatorische middelbare school, heeft een onderneming als deze nog nooit meegemaakt.

„Deze jongens hebben een enorme passie voor wat ze doen”, stelt De Ruiter. „Ze zijn dag en nacht bezig met hun onderneming. In de klas wordt opgemerkt dat dit een bijzonder project is.”

Sommige scholieren en docenten staan sceptisch tegenover het product van de ondernemers, ziet De Ruiter. „Van de vijf scholieren die hieraan begonnen, zijn er twee afgehaakt omdat ze er niet in geloofden. Mees, Laurens en Willem hebben ook een presentatie moeten geven voor docenten. Ik merkte toen dat deze collega’s het zich moeilijk kunnen voorstellen dat mensen bereid zijn te investeren in iets dat geen waarde heeft in zichzelf. Zelf denk ik: laat ze het maar proberen. Het is boeiende en ingewikkelde materie waar ze mee bezig zijn, en ze leren er veel van. Economische begrippen gaan op deze manier echt voor hen leven.”

Studentondernemingen zijn vanuit de stichting Jong Ondernemen gebonden aan een aantal regels. „Zo mag een studentonderneming geen kansspelen aanbieden”, zegt de Ruiter. „De vraag is of je de nft-handel als een kansspel kunt zien. We hebben in ieder geval besloten dat deze leerlingen geen gebruik maken van de faciliteiten van Jong Ondernemen. 

Bij de afronding van dit project wil ik zien dat de leerlingen zich een moreel oordeel vormen over de nft-handel. Ik zal hen daar ook op bevragen.”