Maarten Luther zegt: „Iemand die treurt is niet iemand die altijd het hoofd laat hangen, zuur kijkt en nooit lacht. Het is juist iemand die zijn troost niet zoekt in goede dagen en luxe.”
De troost niet zoeken in goede dagen en luxe gaat niet als vanzelf. Kees vertelt: „Ik merk dat ik graag zelf de touwtjes in handen heb. Door mijn leven zelf uit te stippelen, te vertrouwen op mensen en waarde te hechten aan allerlei spullen. Jezus geeft de rijke jongeling, maar ook ons, een heel indringende opdracht: „Ga heen, verkoop alles wat gij hebt en geef het den armen, en gij zult een schat hebben in de hemel; en kom herwaarts, neem het kruis op en volg Mij” (Markus 10:21). Als ik naar aanleiding van Luthers preek daarover nadenk, moet ik beschaamd mijn hoofd buigen.”

Verdriet
Een christen moet erop voorbereid zijn dat hij zal treuren en lijden in de wereld, stelt Luther. Die opmerking vindt Kees niet vreemd. „In Hebreeën 12 staat: „Want dien de Heere liefheeft, kastijdt Hij.” En met Psalm 72 zingen we: „Hun bloed, hun tranen en hun lijden zijn dierbaar in Zijn oog.” Iets wat mij pijn doet, is mijn ‘oude mens’, die elke dag weer de Heere verdriet doet, zo onnadenkend is en zo verknocht is aan de zonde. Ook doet het mij pijn dat er zoveel mensen zijn, ook binnen de kerk, die de weg van de zaligheid weten, maar hem niet willen bewandelen.”
Voor Kees is Job een groot voorbeeld in het omgaan met pijn en lijden. „Hij verliest alles. Toch zondigt hij niet. Hij zegt in vertrouwen: „De HEERE heeft gegeven en de HEERE heeft genomen; de Naam des HEEREN zij geloofd.” Job weet dat hij alles wat hij heeft, van de Heere ontvangen heeft. Het is bijzonder om te zien hoe God hem uiteindelijk weer gelukkig maakt. In de wereld zullen we verdrukking hebben, maar uiteindelijk eeuwig leven.”

Vreugde
Luther is er helder over dat niemand het aankan om altijd te treuren. Vreugde mag er zeker zijn in het leven van een christen. „In de afgelopen tijd heb ik echte vreugde ontvangen, toen ik de Heere Jezus als mijn Zaligmaker heb mogen leren kennen”, vertelt Kees. „Die vreugde uit zich bij mij in een stille verwondering dat de Heere naar mij heeft willen omzien. In het gedenken van Zijn diepe lijden en sterven en Zijn opstanding. „Nu jaagt de dood geen angst meer aan, want alles, alles is voldaan!” Het kennen van de Heere is je verblijden in Zijn Naam. En vertrouwen op Hem.”
Verdriet en vreugde gaan volgens Kees samen op. „Ik las ergens: „Wie nog nooit oprecht de pijn van de zonden in het verbroken hart heeft gevoeld, zal ook nooit de vreugde van de vergeving van zonden in het bloed van Christus ervaren.” Treur over je zonden, belijd je zonden en je zult vertroost worden! Daar mag je vast op vertrouwen, want oprecht bedroefd zijn over de zonden, dat is de droefheid naar God die een onberouwelijke bekering tot zaligheid werkt.”

Aanslagen
In de preek van Luther leest Kees dat christenen verdrietig kunnen zijn door de ellende die ze in de wereld om zich heen zien. „Het lijden van de vervolgde christenen, de aanslagen in Brussel en Pakistan, het ongeluk met de MH17, het zijn allemaal tekenen van de gebrokenheid van deze wereld. Het is ook onze schuld dat al dit leed er is. Toch ligt er een heerlijke belofte in de tweede zaligspreking: „Zalig zijn die treuren, want zij zullen vertroost worden.” Aan het leed hier op aarde komt een einde. Alles zal nieuw worden. Nooit meer zondigen. Eeuwig Hem groot maken. God zal alle tranen van de ogen afwissen. Ik herken me in dat wat geschreven staat in het slot van de Nederlandse Geloofsbelijdenis: „Daarom verwachten wij dien groten dag met een groot verlangen, om ten volle te genieten de beloften Gods, in Jezus Christus, onzen Heere.””

Stukje uit preek van Luther

„Ik heb niet gezegd dat het zondig of verboden is om rijk te zijn. Vrolijk zijn, eten en drinken is niet zondig of verwerpelijk, net zo min als eer en een goede naam. Toch zal ik pas zalig zijn als ik dit niet bezit of het kan opgeven en daarom armoede, ellende, laster en vervolging lijd. Dus is het er allebei en het kan ook niet anders: huilen en vrolijk zijn, eten en honger lijden. 

Dat zie je ook in 2 Korinthe 6:8-10: „Door eer en oneer, door kwaad gerucht en goed gerucht; (...) als stervenden, en ziet, wij leven (...) Als droevig zijnde, doch altijd blijde.”

Komend najaar verschijnt er een hernieuwde uitgave van Luthers preken van Maarten Luther (1483-1546) over de zaligsprekingen. De HHJO maakt de reformator daarmee toegankelijk voor tieners en jongeren. In de komende maanden licht de HHJO in de Puntuit een tipje van de sluier op rond deze nieuwe uitgave. Vandaag deel 3: Luthers derde preek uit Mattheüs 5 en de eerste indruk van de 20-jarige Kees.