De opvatting dat alles al onwrikbaar vaststaat, noemen we determinisme. Alles is dan gedetermineerd, bepaald. Waardoor? Griekse filosofen dachten aan het noodlot. De islam denkt aan de wil van Allah. Moderne wetenschappers als Dick Swaab denken aan het brein. 

En het christelijk geloof? Het lijkt alsof alles is gedetermineerd door Gods raad. Toch is dat niet waar; zó gezegd zou het zelfs een ketterij zijn. Een verdachte kan niet tegen de rechter zeggen: „Zo ben ik nu eenmaal voorgeprogrammeerd.” Nog minder kan een mens tegen de Rechter zeggen: „Ik kon er niets aan doen dat ik zondigde, want zo hebt U het nu eenmaal bepaald.” Nee, wij zijn verantwoordelijk voor onze (mis)daden.

Wij zijn zo gemaakt dat wij kunnen kiezen. Je bent vrij om onderweg links- of rechtsaf te slaan, bijvoorbeeld. In die zin  is onze wil vrij. Let wel goed op: onze wil is sinds de zondeval gebonden aan de zonde. Onze wil doet van nature niet het goede, maar steeds het verkeerde. Maar wij zondigen (helaas) wel uit vrije wil.

Hoe kan dat dan, als God óók alles bepaald heeft? Dat krijgen wij niet bij elkaar, maar God in Zijn ondoorgrondelijke wijsheid (Rom. 11:33) wel. Dat leert je nederigheid: al begrijp ik het niet, dan is het nog wel waar, want God zegt het. Vervolgens leer je hier iets van Gods grootheid. Hij is niet aan tijd (heden, verleden, toekomst) gebonden, want Hij is eeuwig. Als derde wijst het je op de manier waarop God werkt. Hij heeft in Zijn raad niet alleen bepaald hoe alles gaat, maar ook een plaats gegeven aan de middelen en onze wil. Wonderlijk!

Denk aan de geboorte van Jezus Christus. Dat had God bepaald en beloofd; daarop hadden de voorvaders gehoopt. Je zou zeggen: dat kon niet missen. Maar Hij schakelde wel Maria in. Hij maakte in Zijn goddelijke wijsheid gebruik van haar hartelijke keuze. En toen zei zij niet: „Dat wil ik niet!” Of: „Het zal ook wel gebeuren zonder mij.” Nee: „Zie, de dienstmaagd des Heeren, mij geschiede naar uw woord.” Zie je? Dat geloof van Maria is door God ingeschakeld om Christus geboren te laten worden. En zo maakt het ook alles uit hoe jij op Gods Woord reageert. Niet tegen God ingaan (Romei­nen 9:20), maar in God vastheid zoeken (2 Petrus 1:19).

Zit jij met een geloofsvraag? Laat het ons weten via info@puntuit.nl of stuur een appje naar 06-20601065.