Een druk baasje in 't Achterdorp

Staat achter ieder keukenraam de blauwe kaart? Dan weet hij dat het achter die voordeur in orde is. De volgende morgen maakt hij hetzelfde rondje. Hebben de bewoners de blauwe kaart weer weggehaald? Dan is opnieuw alles in orde. „Dat is een systeem dat uitstekend functioneert. Eén keer heb ik het meegemaakt dat 's morgens de kaart er nog stond. Daar, achter die voordeur, was iets niet in orde! Toen heb ik de leiding van het huis ingeschakeld. De bewoner bleek die nacht overleden te zijn. Wat is toch de mens!”

Het echtpaar De Niet is geboren en getogen onder de rook van Rotterdam, in het dorp Maassluis. Toen De Niet in 1976 vanwege de spanningen op zijn werk een hersenbloeding had gekregen, ging hij in de WAO. „De dokter was toen best somber”, zegt hij, tweehoog in 't Achterdorp. „Het is een wonder dat ik hier zit.”

De behandelend arts had De Niet afgekeurd voor alle diensten. Alle lichamelijke en geestelijke inspanningen moesten vermeden worden. „De dokter zei: Meneer De Niet, u krijgt volstrekte rust voorgeschreven. Waarop ik zei: „Dokter, het zal wel goed wezen wat u zegt, maar een mens is niet geschapen om altijd maar stil te zitten.” De hele dag stil met een boekje achter het raam zitten, of altijd maar bij deze en gene op visite gaan, dat is heus niets voor mij.”

Verenigingsleven
Stilzitten heeft De Niet ook niet gedaan. In Maassluis, waar ze waren aangesloten bij de christelijke gereformeerde kerk, was De Niet een aantal jaren diaken. Ook was hij meester van de zondagsschool, secretaris van de mannenvereniging en penningmeester van de plaatselijke kiesvereniging van de SGP. „Ik heb dat altijd kunnen volbrengen dankzij mijn vrouw. Zij is in alle dingen mijn rechterhand geweest.”

Rond 1970 ging De Niet met zijn gezin over naar de Oud Gereformeerde Gemeenten. In augustus 1990 verhuisden ze naar Barneveld. Ze waren de allereerste bewoners van bejaardencentrum 't Achterdorp, dat uitgaat van het landelijk verband van de Oud Gereformeerde Gemeenten. „We mogen het wel meer waarderen”, zegt De Niet, „dat er tegenwoordig zo veel hulpinstellingen zijn. Vroeger werd er in tijden van moeite, zorgen en verdriet vaak schrijnend geleden. Zorgen blijven er vanzelfsprekend altijd, maar we moeten oog blijven hebben voor alle dingen die ten goede voor ons worden gedaan. Kijk, zondags steken we de straat over en we lopen de kerk binnen. Een uitkomst.”

Bouwwereld
De Niet verdiende in vroeger dagen zijn brood als bankwerker bij de Verenigde Touwfabrieken in Maassluis, later als afdelingsbaas bij Landbouwfabriek Van de Lely. Uiteindelijk kreeg hij bij Woningbouwfabriek Elementum als werkmeester/uitvoerder de leiding bij het afbouwen van voornamelijk flats en bungalows.

Al die ervaring kwam hem in Barneveld goed van pas. Ze woonden nog niet zo lang in Barneveld toen de oud gereformeerde gemeente een nieuwe kerk ging bouwen. De Niet werd gevraagd zitting te nemen in de bouwcommissie. „Het was in 1994. En dat heb ik met plezier gedaan”, zegt hij. „Ik voelde me weer even helemaal uitvoerder. Samen met architect wijlen S. P. Kraayeveld sr. hebben we de bouw begeleid. Ik was als een vis in het water. Een mooie tijd.”

In 't Achterdorp werd aanvankelijk ook het kerkelijk bureau van de Oud Gereformeerde Gemeenten gevestigd. Dit bureau, dat in 1997 naar de Wilhelminastraat verhuisde, is ook het bestuurlijk overkoepelend orgaan voor Stichting Ouderenzorg Oud Gereformeerde Gemeenten en de Stichting Adullam. Op dat bureau werkte de heer A. A. Klein. Klein vroeg al gauw aan De Niet: „Kunt u ons niet een beetje komen helpen met wat voorkomende werkzaamheden?” Dat deed De Niet. En sedertdien staat hij genoteerd als oproepkracht, zowel voor de binnendienst als voor de buitendienst van het kerkelijk bureau.

Koeriersdiensten
Wat doet De Niet allemaal voor het kerkelijk bureau? „Kopiëren, bindwerk, enquêteformulieren uitzoeken, adresboekjes inbinden, uitnodigingen versturen voor de contactdagen van Stichting Adullam, agenda's versturen voor vergaderingen, het verzendklaar maken van de post. Ook verricht ik wel kleine onderhoudswerkzaamheden. Als er een lamp kapot is, en al zulke dingetjes meer.”

Er zijn ook wel klusjes die De Niet, samen met z'n vrouw, thuis kan doen: adresstickers plakken, brieven vouwen en het klaarmaken van grote partijen post.

De Niet draait voor het kerkelijk bureau ook nogal wat kilometers. Als er stukken moeten worden weggebracht die haast hebben, of die om andere redenen niet via de post kunnen, gaat koerier De Niet op pad. Ook brengt hij kopy weg naar kerkelijke instanties, of naar de drukker, en advertenties naar het kantoor van het Reformatorisch Dagblad.

„Dat is leuk werk. Je komt nog eens ergens en je maakt met deze en met gene nog eens een praatje.”

De 56 bewoners van serviceflat 't Achterdorp hebben ook nogal gemak van het echtpaar De Niet. „Mijn vrouw zorgt ervoor dat iedere bewoner op de verjaardag een kaart en een doos fruit krijgt en bij ziekte een fruitschaal. Om dat financieel een beetje rond te kunnen krijgen, hebben we in het gebouw een potje voor lief en leed.”

Prediker 12
Dit mag geen verhaal worden vol ”Zie mijn ijver aan”, waarschuwt De Niet. „Ik kan slecht stilzitten. Dat is het hele punt. En we doen een ander graag een plezier. Hier in 't Achterdorp wonen allemaal mensen op leeftijd. Die kunnen alles niet zelf meer. Maar, ik ben zelf ook 74. De jaren gaan tellen. Dat voelen we goed. Vroeger heb ik op de jeugdvereniging nog eens een inleiding gehouden over Prediker 12 vers 1: „En gedenk aan uw Schepper in de dagen uwer jongelingschap.” Ik moet daar nog veel aan denken. Ik dacht toen dat ik het met m'n verstand zo goed wist. Nu, bij het ouder worden, ervaar je wel dat wat de Prediker zegt, de waarheid is.”

Dit is de zesde aflevering in de serie ”Tot dienst bereid”. We maken een zomerlang kennis met het vrijwilligerswerk in de kerk. Volgende week dinsdag: de kerkelijke thuiszorg.

Profiel: J. de Niet, wonend in bejaardencentrum 't Achterdorp in Barneveld. Leeftijd: 74 jaar. Beroep: Gepensioneerd werkmeester in de woningbouw. Kerkelijk aangesloten bij de oud gereformeerde gemeente te Barneveld. Als vrijwilliger is De Niet actief voor het kerkelijk bureau van de Oud Gereformeerde Gemeenten te Barneveld.