Kerk & religie

Ex-accountant Milone doet boekje open over Vaticaanse financiën

„Waarom zwijgt Franciscus?” Libero Milone herhaalt de vraag meermalen tijdens een ontmoeting met buitenlandse journalisten in Rome.

18 November 2022 15:05
Rome, met de Sint-Pieterskerk. beeld ANP, Lex van Lieshout
Rome, met de Sint-Pieterskerk. beeld ANP, Lex van Lieshout

In juni 2015 werd de in Nederland geboren Italiaanse topaccountant door de paus ingehuurd om orde te scheppen in de chaotische financiën van het Vaticaan. Maar Milone deed zijn werk te goed, trapte op gevoelige tenen binnen de Romeinse Curie en werd twee jaar later gedwongen om op te stappen.

Na jaren vergeefs aandringen op rehabilitatie spande hij een proces aan met een eis van negen miljoen euro schadevergoeding tegen de Vaticaanse staatssecretaris (regeringsleider) kardinaal Pietro Parolin. Maar het Vaticaans openbaar ministerie diende op zijn beurt een aanklacht in tegen Milone.

De accountant merkte al gauw na zijn aanstelling dat in het Vaticaan zijn optreden niet op prijs werd gesteld, gaf hij donderdag aan. Opgevraagde documenten kwamen niet boven water of bleken onvindbaar en in Milones werkcomputer werd in het weekend afluistermalware geïnstalleerd.

Desondanks stuitte hij al snel op een lange reeks van onregelmatigheden. Naast klassieke gevallen van nepotisme en vriendjespolitiek waren dat verduistering door hoge prelaten en oneigenlijk gebruik van Vaticaanse gelden. Eén zo’n geval („maar lang niet het enige”) haalde de pers: 440.000 euro, bestemd voor een rooms-katholiek kinderziekenhuis, werd gebruikt voor het verfraaien van de prinselijke woning van kardinaal Bertone, de voormalige voorzitter van de Italiaanse bisschoppenconferentie. Ook bleken 400 van de 4300 stuks onroerend goed die de Heilige Stoel in Italië bezit, niet geregistreerd. Ten slotte stuitte Milone op onduidelijke miljoenentransacties met onroerend goed in Londen.

Geen toegang meer

Milone bracht van zijn bevindingen regelmatig verslag uit bij de paus persoonlijk, maar in de loop van 2016 kreeg hij geen toegang meer tot Franciscus. En de pauselijke justitie legde zijn rapporten naast zich neer.

In juni 2017 viel de Vaticaanse gendarmerie zijn kantoor binnen en kreeg hij van aartsbisschop Angelo Becciu, de tweede man op het Vaticaanse departement voor Algemene Zaken, te horen dat hij maar beter ontslag kon nemen, omdat hij anders gearresteerd zou worden op verdenking van zwendel en spionage. Geïntimideerd deed Milone dat, maar vragen naar nadere verklaringen bleven zonder antwoord, ook van de paus: het onderzoek van de gendarmerie viel onder het ”pauselijk geheim”. Becciu verklaarde daarop tegenover de pers dat Milone zijn bevoegdheden had overschreden door een extern bureau in te huren (om zijn kantoor te controleren op afluisterapparatuur) en zich te bemoeien met de persoonlijke financiën en contacten van geestelijken in het Vaticaan. „Maar dat is precies wat een goede accountant moet doen en waarvoor ik was ingehuurd”, zegt Milone nu.

Operatie Milone weg

De ”Operatie Milone weg”, zoals Becciu tegenover een collega zei, was daarmee geslaagd, maar inmiddels is ook Becciu zelf, die ondertussen was bevorderd tot kardinaal en voorzitter van de congregatie voor heiligverklaringen, in ongenade geraakt. Twee jaar geleden werd hij door de paus uit zijn ambt ontzet, nadat hij tot over zijn oren verwikkeld bleek in de duistere Londense transacties die het Vaticaan op een verlies van 100 miljoen euro kwamen te staan. De kardinaal werd vorig jaar voor de Vaticaanse rechtbank gedaagd op beschuldiging van onder meer zwendel, verduistering van publieke middelen, diefstal, machtsmisbruik, corruptie, witwassen en vervalsing. Zijn proces loopt nog.

Vertragingstactiek

Ondertussen heeft kardinaal Parolin begin dit jaar het ”pauselijk geheim” over de vermeende overtredingen van Milone opgeheven, zodat hij zich kan verdedigen tegen de aantijgingen die tot zijn ontslag hebben geleid. Maar tegelijk heeft de Vaticaanse openbare aanklager het proces tegen Milone heropend. In de aanloop daarnaar kreeg hij, op 16 november, te horen dat de Vaticaanse rechtbank zijn advocaat, een eminent jurist en voormalig rechter van het Constitutionele Hof (de Italiaanse Hoge Raad), heeft gewraakt. „Vertragingstactiek”, aldus de advocaat zelf. „Dit is voor ons een uitwedstrijd. We spelen op het veld van de vijand.”

Ook Milone maakt van zijn hart geen moordkuil: „De prelaten achten zichzelf superieur aan de gewone stervelingen. Ze zijn erop uit om mijn reputatie kapot te maken. Maar daarvoor hebben ze wel de verkeerde persoon uitgekozen.”

De normaal nogal rustige Vaticaanse rechtbank belooft daarmee het toneel te worden van twee geruchtmakende processen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer