Een klimaatoorlog is niet langer ver weg

Ga maar na: de Nijl in Egypte, het land waar nu een wereldwijde klimaatconferentie wordt gehouden, droogt langzaam op. En dat terwijl de Nijl dé levensader is voor de bijna 100 miljoen Egyptenaren. Een ander probleem zijn de in aantal en intensiteit toenemende stofstormen. Eerder dit jaar werd Irak bijvoorbeeld hard getroffen door deze apocalyptisch ogende stormen, die de lucht onheilspellend oranje kleuren. Mensen met ademhalingsproblemen stikten in hun huizen door de grote hoeveelheid stof in de lucht. En nu we het toch over Irak hebben: de beroemde moerassen in het zuiden van het land dreigen definitief op te drogen. Dat is niets minder dan een drama voor mens en dier. Hele delen van het land worden onleefbaar. De regio waar ooit de hof van Eden lag, tussen de moederrivieren de Eufraat en de Tigris, krijgt door de verandering van het klimaat een keiharde klap. De wieg van de beschaving is hard op weg om een doods graf te worden. Daarmee wordt in het toch al explosieve Midden-Oosten een nieuwe reden toegevoegd voor oorlog. Sommige gebieden krijgen alles tegelijk voor hun kiezen. De regio is niet alleen het toneel van de ergste oorlogen van de afgelopen decennia, maar het gebied is óók meer dan gemiddeld vatbaar voor de gevolgen van klimaatverandering, blijkt uit cijfers van de VN. De aanhoudende sektarische strijd in landen als Syrië, Libië en Jemen kan heel makkelijk ook een klimaatdimensie krijgen. In feite gebeurt dat al. In de Sahel, bijvoorbeeld in Mali, stimuleert klimaatverandering de strijd om de schaarse bronnen. Mensen verenigen zich in stammen of langs godsdienstige scheidslijnen om desnoods met geweld hun deel van het steeds schaarser wordende water en voedsel te krijgen. Ook oorlogen tussen landen zijn denkbaar. Neem Egypte: het land is al langere tijd woedend om de bouw van een dam in het Ethiopische deel van de Nijl en heeft zelfs gedreigd om er oorlog over te voeren als er te weinig water overblijft voor Egypte. Of neem Syrië en Irak: de reden dat de Eufraat en de Tigris zo weinig water bevatten, ligt deels in Turkije. Dat land controleert namelijk meer dan 90 procent van het water dat in de Eufraat stroomt en bijna de helft van het water in de Tigris. Turkije is er al van beschuldigd om de watertoevoer als wapen in te zetten en het land is er niet te goed voor om dat nog vaker te doen. Klimaatoorlogen, kortom, zijn een reëel scenario voor het Midden-Oosten. De tijd van ontkennen is ook in deze regio definitief voorbij.

Een klimaatoorlog is niet langer ver weg

Buitenland | blik op het midden-oosten

RD.nl in uw mailbox?