Na zijn afscheid van de hervormde gemeente in Zijderveld, eind januari 2021, verhuisde ds. Verkuil met zijn gezin naar Rhenen, waar hij zich aansloot bij wijkgemeente Bethel, die samenkomt in de Cunerakerk. In de woonkamer van zijn huis blikt de predikant, die deze woensdag 25 jaar in het ambt staat, terug op de weg die hij ging.

Dik Verkuil groeit op als jongste in een hervormd gezin met drie kinderen in Waddinxveen, waar zijn vader in de glastuinbouw werkt. „Mijn ouders ben ik dankbaar dat ze mij op het spoor van het geloof hebben gezet. Ik proefde bij hen de liefde voor de Heere. Ook gaven ze me mee dat het belangrijk is om trouw te zijn aan de wijkgemeente waarbij je hoort. Voor ons was dat wijkgemeente Oost, waar onder anderen ds. Joh. Verwelius, ds. J. Maasland en ds. A. W. van der Plas predikant waren.”

Na de middelbare school wil Verkuil politicologie gaan sturen, maar op het laatste moment gooit hij het roer om. „Al langere tijd was ook de studie theologie in mijn gedachten, maar ik duwde dat steeds weg. In de zomer van 1987 kwam Johannes 11:28 echter sterk op me af: „De Meester is daar, en Hij roept u.” Dat was zo duidelijk voor mij dat ik alsnog theologie ging studeren, zonder dat ik overigens meteen predikant wilde worden.”

Tijdens de studie ervoer hij steeds duidelijker een roeping tot het ambt, vertelt hij. „Dat werd bevestigd toen ik in 1997 een beroep ontving van de hervormde gemeente in Bleiswijk.” Op 28 september werd kandidaat Verkuil er bevestigd door ds. M. van Campen uit Waddinxveen.

Dankbaar kijkt hij terug op de periode dat hij verbonden was aan de buitengewone wijkgemeente in Bleiswijk. „Ik trof er broeders in de kerkenraad die me bij de hand namen. Er groeide een band met de gemeente.”

Diversiteit

In 2003 nam ds. Verkuil het beroep aan van de hervormde gemeente in Ochten. „Dat is een brede volkskerkgemeente, veel groter dan de gemeente in Bleiswijk. Ze had ook twee pastoraal werkers. Ik kreeg de ruimte om me naast het vele crisispastoraat te richten op de verkondiging van Gods Woord. De voorbereiding van een preek kost tijd, en die kreeg ik.”

In de loop der jaren kreeg ds. Verkuil te maken met een zekere diversiteit rond de invulling van de erediensten. Zo werden er in zijn derde gemeente, Zijderveld, themadiensten gehouden. Ook kwam er daar ruimte voor het gebruik van de bundel Weerklank in de diensten.

Deze diversiteit mag er zijn, zegt de predikant. „In het Nieuwe Testament vind je theologische hoofdlijnen over de eredienst, maar geen uitgewerkte liturgie.” Hij wil intussen wel „zuinig” zijn op de gereformeerde liturgie. „In Zijderveld heb ik daarover een serie leerdiensten gehouden.”

De predikant onderstreept het belang van het zingen van psalmen. „De psalmen wil ik zeker niet kwijt, maar ik ben daarnaast wel meer de waarde gaan zien van gezangen waarmee je rechtstreeks zingt over het heil in Christus.”

Kluwen

In Zijderveld maakte ds. Verkuil op den duur een moeilijke periode door. „Het werk drukte steeds zwaarder op me, op een manier die niet gezond was. Alles kostte me steeds meer energie en ik vroeg me af: Wat wil ik, wat kan ik? Het was een soort kluwen waarin ik verstrikt raakte. Ik belandde al meer in een negatieve spiraal. Het ging niet meer.”

Hij zocht contact met de classispredikant. „Het is een goede greep geweest dat deze functie er is gekomen. In gesprekken met de classispredikant wees hij me op een nieuwe regeling die binnen de Protestantse Kerk van kracht werd. Als je twaalf jaar in een gemeente staat, is er de mogelijkheid om in goed overleg op vrijwillige basis afscheid van elkaar te nemen.”

Na een periode van gesprekken en gebed legde ds. Verkuil deze mogelijkheid aan zijn kerkenraad voor. Dit leidde ertoe dat hij vorig jaar van de desbetreffende regeling gebruikmaakte. „Duidelijk ervoer ik dat de verantwoordelijkheid voor de gemeente in Zijderveld van me werd afgenomen. Ik mag terugzien op een goed afscheid, ondanks de beperkingen die er waren vanwege corona.”

Zoektocht

Na een periode van rust begon de zoektocht naar een nieuwe invulling van zijn leven. De predikant worstelde in die tijd met zijn roeping. „Het was een moeilijke weg, maar er waren ook momenten dat ik duidelijk de leiding van God ervoer, Die me liet blijken: Ik weet waar je zit. De Heilige Geest is me in die periode dierbaarder geworden. Als ik ’s nachts wakker lag, bad ik direct tot Hem, de Trooster, de Parakleet.”

De predikant zegt zich de achterliggende jaren nog meer dan voorheen bewust te zijn geworden van de betekenis van de gemeente. „Ik heb rond mijn afscheid ervaren dat de gemeente me droeg, om me heen stond en bewogen met me was. Het is geweldig om deel te mogen uitmaken van Gods gemeente. De liefde voor haar is nog meer verdiept.”

Afgelopen jaar solliciteerde ds. Verkuil naar een functie voor pastoraal werker en vacatures bij aan de kerk gelieerde organisaties, maar hij werd niet aangenomen. „Ik heb toen de beslissing genomen om op zoek te gaan naar heel ander werk, maar bleef wel preken. Dat doe ik graag. Kort daarna benaderde ds. M. W. Westerink uit Veenendaal mij met de vraag om een dag pastoraal werk te doen in zijn gemeente. Daar was ik heel blij mee. Ik doe dat nu een dag in de week en ben dankbaar dat ik daarmee een lijntje houd met het ambtelijke werk.”

De overige vier dagen is hij als informatieadviseur werkzaam voor een detacheringsbureau, in combinatie met een bijbehorende opleiding. „Het is werk dat bij me past en waar ik me voorlopig op richt. Misschien dat ik ooit weer –parttime– een gemeente kan dienen. Maar ik kijk niet te ver vooruit. God overziet alles, Hij is erbij. Dat geeft rust.”