Gecontroleerd lekken kan geen kwaad
Er moet een nieuw koffertje komen voor de Miljoenennota, zei minister Kaag van Financiën deze week. Een ander, lichter en duurzamer model. Traditioneel draagt de minister dit befaamde koffertje op Prinsjesdag de Tweede Kamer binnen bij het presenteren van de rijksbegroting.
Misschien wil Kaag komend jaar een waterdicht model. Bijna even traditioneel als het koffertje is de gewoonte dat de stukken al dagen van te voren uitlekken. De eerste keer gebeurde dat in 2004 en sindsdien lagen de stukken steeds op straat vóór die officieel aan de Kamer werden gepresenteerd.
Zo ook dit jaar. Vorige week vrijdag meldden allerlei media dat er een pakket steunmaatregelen in de maak was om de koopkracht van de burger te verbeteren. Ook het Reformatorisch Dagblad plaatste dat bericht meteen op de site en zaterdagmorgen stond het op de voorpagina.
Dat klinkt vanzelfsprekend, maar is het dat ook? Het lekken van deze documenten is strafbaar. Hoe ga je als redactie om met oneigenlijk verkregen informatie? In dit geval is de keuze voor het RD eenvoudig. Zodra RTL –die omroep is vaak de bron– ermee naar buiten komt, gaan alle media ermee aan de haal. Erover zwijgen is geen optie. Bovendien: het lekken is niet alleen traditie maar soms ook strategie, als het naar buiten laten druppelen van nieuws het kabinet goed uit komt.
Embargo
Onze redactie ontvangt met de regelmaat van de klok berichten die we tijdelijk geheim moeten houden. Bronnen fluisteren ons iets in het oor, of ze sturen vertrouwelijke informatie toe. Ook persberichten zijn vaak voorzien van een embargo, een tijdelijk verbod op publicatie. Soms moet de hoofdredacteur vooraf een geheimhoudingsverklaring ondertekenen, zoals bij de jaarlijkse lintjesregen.
In de meeste gevallen houdt onze redactie zich aan zulke afspraken, tenzij de informatie langs een andere route toch vroegtijdig naar buiten komt. Media die het embargo schenden, hoeven er niet op te rekenen dat ze de volgende keer weer vooraf wat toegestuurd krijgen.
Ook van deze embargo’s geldt dat de bron belang heeft bij het gecontroleerd vooraf verspreiden. Journalisten kunnen zich grondig voorbereiden, rapporten lezen en deskundigen raadplegen. Dat komt de kwaliteit van de journalistiek ten goede en dat is belangrijk in deze tijd van jachtig nieuws.
Steef de Bruijn
Reageren? Hoofdredactie@rd.nl