„Mensen denken dat je een plant helpt door deze dagelijks water te geven, maar daardoor groeien de wortels niet de diepte in”, licht de eigenaar van Hoveniersbedrijf Stip uit Elspeet toe. „De plant hoeft dan namelijk niet op zoek naar water. En hoe minder diep de wortels groeien, hoe minder weerbaar een plant wordt.”

Beter is het volgens hem om in langdurige droge periodes maximaal een of twee keer per week een paar uur te sproeien. „Veel planten kunnen prima twee weken zonder water. En ook de grasmat mag gewoon wat geel worden, dat trekt na een regenbui wel weer bij.” Volgens Stip maakt het echter wel verschil of je op zand- of kleigrond tuiniert. „Kleigrond houdt water langer vast, dus sproei bij zandgrond wat vaker.”

Daarbij is het volgens de hovenier belangrijk om gericht met gieter of tuinslang te beregenen. „Niet alle planten hebben evenveel water nodig. En als je een sproeier aanzet, komt vaak een deel op bloeiende bloemen of het terras terecht, waardoor het water verloren gaat. Al snap ik ook wel dat niet iedereen de tijd heeft om ’s avonds een paar uur handmatig te beregenen.”

Het probleem is volgens Stip dat veel Nederlanders een tuin willen hebben die strak en netjes is. „Hier op de Biblebelt zie je veel aangeharkte tuintjes, waar nauwelijks onkruid groeit en geen blaadje op de grond ligt. Maar eigenlijk is dat geen goed idee. Zwarte grond trekt zonlicht aan, waardoor de aarde om een plant heen veel sneller uitdroogt.”

Beter is het volgens de tuinman om in het najaar bladeren en wat snoeiafval te laten liggen, wat als bodembedekker in de zomer kan fungeren. „Bladeren zitten vol met voedingsstoffen voor de plant en een zogeheten mulchlaag houdt water vast en beschermt de plant tegen ziektes en vorst.”

Alternatief voor de tuinier die van strak en netjes houdt, zijn bodembedekkers: planten, zoals kattenkruid of ooievaarsbek, die zich makkelijk uitbreiden en door hun dichte bladerdek de grond beschermen tegen uitdroging en onkruid.

Ook Chris Huiting en zoon Wilco van boomkwekerij, hoveniersbedrijf en tuincentrum Huiting uit Vianen, merken de gevolgen van de droogte en zien een kentering in de wereld van de tuinaanleg. Chris: „Er vindt echt een ommezwaai plaats. Tegenwoordig laten hoveniers de natuur meer haar gang gaan en ligt de focus op een goede bodem.” Planten met luizen worden bijvoorbeeld steeds minder vaak bespoten –de lieveheersbeestjes eten ze toch wel op– en ook onkruid tussen gras en tegels is niet langer een taboe.

Volgens Wilco is dat veel beter voor de biodiversiteit en gedijen ook insecten goed bij die manier van werken. „We maaien bij sommige mensen bijvoorbeeld niet het hele gazon, maar alleen het pad waar ze lopen. Een natuurlijke, niet-aangeharkte tuin, kan alsnog heel netjes zijn. Door bijvoorbeeld hagen die superstrak gesnoeid zijn.”

Insectenhotel

Een beplantingsplan, waarin aangegeven is waar welke plant geplaatst wordt, is volgens vader Huiting erg belangrijk om ook in droge tijden van een groene tuin te kunnen genieten. „Veel mensen zijn dol op boerenhortensia’s, maar die groeien eigenlijk alleen goed op vochtige plaatsen. Op andere plekken kosten ze heel veel water”, aldus Chris.

Wilco tipt beginnende tuiniers om bij een tuincentrum langs te gaan. „Voorkom dat je zonplanten in de schaduw zet en andersom. Neem wat grond en foto’s van je tuin mee en vraag om gericht advies.”

Klimaatverandering speelt zowel bij de Elspeetse hovenier Stip als de gebroeders Huiting een rol bij tuinaanleg. „We houden er bij ons beplantingsplan rekening mee dat planten ook langere tijd tegen droogte moeten kunnen”, licht Chris Huiting toe.

De Elspeetse hovenier vult aan: „Voor mij is een groene tuin een van de oplossingen die bij kan dragen aan een beter klimaat. Creëer biodiversiteit in je tuin, haal je tegels eruit en laat regenwater vooral niet zomaar weglopen in het riool.”

Een insectenhotel is volgens Wilco Huiting ook een aanrader. „Door klimaatverandering en intensieve landbouw is het aantal insecten drastisch gedaald. Wie een insectenhotel in zijn tuin ophangt, geeft die beestjes een plek om eitjes te leggen en ziet hoe bijvoorbeeld een metselbij zijn nest dichtmetselt. Een mooie manier om van dichtbij te genieten van de schepping.”