Het interactieve theaterstuk gaat over de 80-jarige Dirk-Jan, die vergevorderde dementie heeft, en zijn familie. Doel van het stuk is niet het komen tot één zienswijze, maar „het open verkennen van elkaars morele uitgangspunten.” Zaterdag en maandag is het als ”try-out” te zien in theaters in Leiden en Apeldoorn, zegt rector dr. Maarten Wisse van de PThU.

De PThU gaat het theater in. Waarom?

„In 2019 zijn we begonnen met het Moral Compass Project (Moreel Kompas Project), waarin we op zoek zijn naar gedeelde morele waarden in een seculiere samenleving. Daaronder ligt de theologische gedachte dat elk mens naar het beeld van God geschapen is en de wet van God in het hart geschreven is. Denk aan Romeinen 2. Ondanks de zonde is de mens begiftigd met het vermogen om na te denken over wat goed en kwaad is. Dat is een basis om met elkaar in gesprek te gaan.

In de discussie over het levenseinde zie je steeds vaker een patstelling ontstaan. Daarbij wordt een tegenstelling gecreëerd tussen seculiere en gelovige mensen. Wij proberen vanuit een christelijke inspiratie een brug te slaan naar de samenleving. Een van de platforms daarvoor is het theater.”

Op welke doelgroep richt u zich met deze productie vooral?

„In het verleden zijn er in de christelijke traditie befaamde polemieken gevoerd over toneel. Onder andere de zeventiende-eeuwse theoloog Voetius zag het als een vorm van volksvermaak en keerde zich daartegen. De rol van volksvermaak is nu door de televisie en Netflix overgenomen. Tegenwoordig zien we toneel op een wat hoger cultureel niveau functioneren. Theater trekt meestal behoorlijk opgeleide mensen die interesse hebben in cultuur en over diepere vragen willen nadenken, op een humoristische manier. Op die groep richten we ons.”

In hoeverre leent een teer onderwerp als euthanasie zich voor een productie met humor?

„Natuurlijk moet je dat met verstand doen. We werken samen met een mediabedrijf dat er goed in is om enerzijds humor in het stuk te verwerken en anderzijds heel serieus te zijn. Het gaat om de eindfase van iemands leven, maar vooral ook over de familierelaties om de persoon heen.

Een van de misverstanden in de discussie over het levenseinde is de gedachte: je bent een individu, hebt recht op leven en ook recht om ermee te stoppen. Maar je leven staat niet los van andere mensen. Er zijn familieleden die op allerlei manieren worstelen met het ouder worden en straks het overlijden van bijvoorbeeld hun vader. Zij gaan daar op verschillende manieren mee om. Over die dynamiek gaat dit stuk. De voorstelling wordt onderbroken door momenten waarbij het publiek daarover met elkaar in gesprek gaat en verdieping krijgt in de vorm van filmpjes met daarin bijdragen van onze teamleden.”

Welke plaats hebben Bijbelse uitgangspunten daarbij?

„Het goede van Gods geboden in de Bijbel staat als een paal boven water, maar met dit theaterstuk zoeken we het gesprek met mensen die daar niet bij voorbaat in geloven. In de samenleving bestaat soms het beeld dat gelovigen alleen tegen euthanasie zijn omdat ze denken dat God dit van hen vraagt, terwijl ze er verder geen goede redenen voor hebben. Maar er zit veel meer aan vast. De insteek van deze productie is: laten we het thema van het levenseinde nu eens vanuit allerlei perspectieven benaderen.”

Wanneer is deze productie voor u geslaagd?

„Als het lukt om een stuk entertainment te bieden dat mensen echt met elkaar in gesprek brengt. Ik hoop dat bezoekers na afloop niet alleen zeggen dat ze een prachtige avond hebben gehad en hebben gelachen, maar dat ze ook hebben nagedacht over de diepste vragen van het leven.”