NAM zette Rijk onder druk
De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft het Rijk sinds mei 2020 herhaaldelijk onder druk gezet minder huizen in Groningen te versterken dan de overheid wil. Dat blijkt uit brieven tussen de NAM en het Rijk die zijn opgevraagd op basis van de Wet openbaarheid van bestuur, aldus NRC maandag.
Het gaswinningsbedrijf dreigde bij deze gelegenheden niet te betalen voor huizen die de overheid onveilig verklaart op grond van volgens de NAM verouderde normen. Volgens de NAM hoeven er nauwelijks woningen versterkt te worden.
Dat de NAM de facturen van het Rijk voor de versterkingsoperatie niet volledig betaalt, was al een jaar bekend. Maar publiekelijk benadrukt het bedrijf dat het om een boekhoudkundig probleem gaat: de facturen zouden volgens de accountant van de NAM niet gedetailleerd genoeg zijn, aldus de berichtgeving in het NRC.
Het geschil komt nadat het Rijk de regie nam over het oplossen van de problemen die veroorzaakt zijn door de gaswinning in Groningen. In 2018 sloot toenmalig minister Wiebes van Economische Zaken een akkoord met de NAM om de gaswinning naar nul terug te brengen. Ook werd de overheid verantwoordelijk voor de afhandeling van schade door aardbevingen en het versterken van onveilige huizen. Er was grote onvrede over hoe NAM de schade en versterking aanpakte: niet ruimhartig en zonder oog voor de kwetsbare positie van betrokkenen.
Stevige brief
De NAM werd daarom ‘op afstand’ gezet. Het bedrijf moest wel voor de schades en versterking blijven betalen. Maar de overheid zou bepalen welke schade door aardbevingen werd veroorzaakt, aanwijzen welke huizen onveilig zijn, en hoe die worden versterkt.
Het NRC meldt dat uit de Wob-stukken blijkt dat de NAM keuzes bij de versterkingsoperatie herhaaldelijk ter discussie stelde. In juni 2020 schrijft het bedrijf bijvoorbeeld: „Door het gebruik van verouderde inzichten worden versterkingen in gang gezet die vanuit een veiligheidsperspectief niet nodig zijn. […] De kosten hiervan kunnen dan ook niet op de NAM worden verhaald.”
In een volgens een ambtenaar „stevige” brief schuift demissionair minister Stef Blok op 13 augustus 2021 alle bezwaren van de NAM terzijde, schrijft NRC. Ook klachten over het gebrek aan informatie in de facturen worden weggewuifd.