Zoals het er nu uitziet worden koopwoningen volgens hun ramingen dit jaar gemiddeld 17,3 procent duurder, wat veel sterker is dan de voorspelling van dik 12 procent prijstoename die in december nog werd uitgesproken. Volgend jaar zouden de prijzen dan nog eens met 5,5 procent omhoog gaan, waar eerder werd uitgegaan van een plus van ruim 3 procent. Doordat er bijna geen huizen meer te koop staan, neemt het aantal transacties dit jaar naar verwachting af tot circa 191.000 om in 2023 weer wat aan te trekken tot ongeveer 198.000 verkochte woningen.

Econoom Stefan Groot van RaboResearch legt uit dat de bijstellingen gezien moeten worden als reactie op de sterker dan verwachte prijsstijgingen in de afgelopen periode. In januari waren koopwoningen meer dan 21 procent duurder dan in dezelfde maand vorig jaar. „Sinds 1977 zijn de huizenprijzen in ons land niet meer zo hard gestegen”, benadrukt Groot.

Wel verwacht hij in de loop van het jaar een minder uitbundige toename van de huizenprijzen. „Dit komt doordat de economie naar verwachting minder hard groeit dan in de afgelopen jaren. Ook dalen de kapitaalmarktrentes al een tijdje niet meer, wat gevolgen heeft voor de hypotheekrente.” Dat de hypotheekrente lang erg laag was, is de afgelopen jaren vaak genoemd als belangrijke oorzaak van de toename van de huizenprijzen. Nu de rentes weer oplopen heeft dat naar verwachting dan ook een drukkend effect.

De oorlog in Oekraïne zorgt volgens de econoom waarschijnlijk niet direct voor een omslag op de woningmarkt. „Maar deze zorgt er wel voor dat de huizenprijzen minder hard toenemen door de impact van de oorlog op de Nederlandse economie”, zegt hij. Omdat bijvoorbeeld de energierekening en de prijzen aan de pomp flink zijn gestegen, houden mensen minder geld over voor de maandelijkse woonlasten. Ook zou de kans op een recessie groter zijn geworden.