Het ligt prachtig aan de Linge. De ronde koepel van het hoofdgebouw steekt fier boven het kabbelende water uit. Niet zo gek dat Leerdammers het Hofje van Mevrouw van Aerden trots hun Sacré Coeur noemen. De heuvel en de grote trappen bij het Franse godshuis ontbreken er, maar verder…

„De combinatie van 18e-eeuwse Hollandse degelijkheid, Franse elegantie en een tikje Rococo maakt het Hofje van Mevrouw van Aerden uniek”, stelt een medewerker van het museum -want dat is het tegenwoordig- trots. „Naast de prachtige binnen- en buitentuin beschikt het hofje over een zeer unieke collectie schilderijen van 17e-eeuwse Hollandse meesters in de Regentenkamer van het museum.”

Tot voor kort stonden de deuren van museum en de tuinen wagenwijd open voor bezoekers. Die konden er schilderijen bekijken en een rondleiding krijgen. Er bestond de mogelijkheid om er te vergaderen, workshops, teamdagen en familiereünies te organiseren en concerten bij te wonen. Vanwege het onverwachte overlijden van de vorige regent, Maarten Kruyswijk, in januari dit jaar, kwam dit allemaal op een laag pitje te staan. Door het aantreden van de neven Jörgen en Ronald Sörensen en Hans Kabel als nieuwe beheerders gloort er echter weer licht aan de horizon. Vol enthousiasme is het drietal aan zijn beheerklus begonnen.

„We kijken uit naar mooie evenementen, zoals de organisatie van zomeravondconcerten. We willen op een open manier naar de gemeenschap staan”, vertellen ze.

Jörgen Sörensen, oud-directeur van DSM, oud-wethouder van Beesd, en nu de kersverse voorzitter van het regentschap: „Maarten Kruyswijks werk werd weliswaar overgenomen door zijn zus Marijke, maar die is inmiddels 84 en zag er niet goed overheen. Vandaar dat ze vroeg of ik bij wilde springen.”

De oude en nieuwe regenten kenden elkaar nauwelijks. „Een paar maanden voor zijn dood heb ik een gesprek met Kruyswijk gehad en ik vroeg hem of ik ergens bij kon helpen. Dat was onze eerste ontmoeting. Het feit dat we 250 jaar geleden dezelfde voorvader hadden, betekent niet dat we elkaar nu zouden moeten kennen”, zegt Sörensen.

Overgrootmoeder

De nieuwe regent voelt zich nauw verbonden met het Hofje. Sörensen: „Mijn overgrootmoeder heeft hier dertig jaar gewoond. Haar bedstee staat er nog. In onze familie was het Hofje altijd onderwerp van gesprek. Daardoor weet ik veel van de geschiedenis. Neem bijvoorbeeld deze kist uit de regentenkamer. Ik zei laatst tegen een gids dat het niet het originele exemplaar was. De echte kist had drie sleutelgaten. Elke regent bezat een sleutel; de kist kon alleen worden geopend als alle regenten hun sleutel gebruikten. Dat was om de kostbare inhoud, oude aandelen en obligaties, te beschermen. Onderzoek wees uit dat de oude kist in 1975 was gestolen: dit exemplaar kregen we van Lies Kruyt.”

De huidige regenten stammen af van de vader en moeder van Maria Ponderus, de stichter van het Hofje. „Daarmee voldoen we aan de voorwaarde dat regenten uit haar geslacht afkomstig moeten zijn. Een andere eis is dat ze de gereformeerde religie moeten aanhangen.”

De drie neven komen elke donderdag samen in het Hofje. „We vinden het leuk werk, maar het besturen vergt veel tijd. We zijn er zeker dertig tot veertig uur per week mee bezig. Gelukkig heb ik de nodige organisatorische ervaring”, aldus Sörensen.

Museale functie

De afgelopen maanden kwam er veel op het nieuwe regentschap af. „Het besturen van het Hofje is complex. We hebben met de gebouwen en oude meesters een museale functie. Daarnaast zijn er de tien huisjes, waarvan er negen bewoond worden en één gebruikt wordt door onze vrijwilligers. We beheren twaalf hectare grond en natuurlijk is er onze fraaie boomgaard met het voorgebouw dat tot voor kort verhuurd werd aan de gemeente, maar dat nog altijd gebruikt wordt als trouwlocatie.”

De afgelopen maanden zochten de drie hun weg door meerjarenonderhoudsplannen, beveiligingsopgaven, huur- en pachtcontracten en overlegden ze met verzekeraars, accountants en Monumentenzorg. „Het Hofje ziet er prachtig uit, maar volgens de kenners moet er veel aan gebeuren. De komende jaren kost ons dat zo’n één miljoen euro.”

In de rubriek ”Nieuws uit de regentenkamer” op de site van het Hofje vertelt Ronald Sörensen dat hij bij de renovatiewerkzaamheden vooral plaatselijke vaklui wil inschakelen. „We kiezen zoveel mogelijk voor mensen uit Leerdam. Onlangs hadden we een gesprek met burgemeester Fröhlich. We zeiden: „We vragen niet om geld, want dat hebben jullie niet, maar als jullie vergunning geven voor de organisatie van zes concerten, zorgen wij voor de rest. Creatief denken, daar gaat het om in dit werk.”

Beeldenexpositie

Nu de paperassen op orde zijn, houden de regenten zich steeds meer bezig met de toekomst. „We willen openstaan naar de samenleving. We kregen de vraag of er in de tuin van het Hofje een beeldenexpositie kon worden gehouden. Een geweldig idee! Ook de vrijwilligers reageerden enthousiast.

Verder kijken we dus naar de mogelijkheid tot het organiseren van zomeravondconcerten, zoals die vroeger werden gehouden. Mooie muziek, zitjes in de tuin, een hapje en een drankje, oftewel: reuzegezellig. Daar stellen we graag onze tuin voor beschikbaar. En als het regent, verhuizen we naar het poortgebouw. We roepen initiatiefnemers op zich bij ons te melden.”

Om het Hofje ook in de toekomst levensvatbaar te houden, zijn de drie bestuurders op zoek naar verdere versterking van het regentschap. „Van nieuwe regenten wordt verwacht dat ze van onbesproken gedrag zijn, banden hebben met het protestants geloof en dat ze afstammen van Maria van Aerden. Ze gaan zich tegen een geringe vergoeding inzetten voor het welzijn van de bewoonsters en vrijwilligers. Daar staat tegenover: een ongekend mooie kans om te vergaderen in onze schitterende regentenkamer en participatie in een gezelschap met gelijkgestemde mensen die een mooie traditie voort willen zetten en het monument ongeschonden willen doorgeven aan komende generaties.”