Nu het aantal coronabesmettingen donderdag een recordhoogte bereikte en de druk op de zorg flink toeneemt, kan de overheid niets anders dan in het belang van de volksgezondheid de teugels aantrekken. Een paar stevige kanttekeningen zijn daarbij wel op zijn plaats.

Rond de zomer dacht en hoopte menigeen dat het einde van de pandemie in zicht was. Het tegendeel is waar. Bij de persconferentie vrijdagavond staat de tekst ”Alleen samen krijgen we corona onder controle” waarschijnlijk weer op de muur. Nu we midden in een recordgolf zitten, is er temeer reden om daar een streep door te zetten. Menselijk beleid schiet tekort, menselijke inzet blijkt beperkt. Het is de hoogste tijd om de blik (opnieuw) omhoog te slaan.

Eind september kondigde premier Rutte opgetogen aan dat de anderhalvemeterregel als verplichting verviel. Om dat mogelijk te maken, werd het coronatoegangsbewijs ingevoerd. De 3G-variant welteverstaan: ieder die gevaccineerd, genezen of getest is, kreeg een QR-code. Nu, anderhalve maand verder, lijkt de verplichte anderhalvemeterregel weer terug te komen. Gevolg is echter niet dat de coronapas wordt teruggedraaid of versoepeld; het gebruik wordt juist uitgebreid naar meer locaties. Daarnaast wordt zelfs gesproken over een 2G-systeem, waarin een negatieve test geen groen vinkje meer oplevert. Het is terecht dat tegen deze aanscherping stevige bezwaren leven in de maatschappij en de politiek, met name omdat de tweedeling tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden daarmee groter wordt en zo de (vaccinatie)druk op de laatste groep toeneemt. Juist de ChristenUnie, die dicht bij het formatievuur zit, zou de rug recht moeten houden en moeten vasthouden aan eerdere kritiek op het 2G-beleid.

Er is reden om kritisch naar de overheid te kijken: is er geen sprake van jojobeleid, greep het kabinet niet vaak te laat in, had de overheid niet veel meer moeten inzetten op uitbreiding van de zorgcapaciteit, kwam de aandacht voor voldoende ventilatie niet veel te laat? Terechte vragen, die moeiteloos uit te breiden zijn en die stuk voor stuk om een stevig antwoord vragen. Tegelijk: om de problemen van vandaag het hoofd te bieden, volstaat mopperen op het beleid van gisteren niet. De situatie van vandaag vraagt om verantwoord gedrag, van overheid en burger. Beelden van carnavalvierende mensenmassa’s donderdag in Zuid-Nederland zouden sceptisch kunnen maken. Met reden, dat zeker. Maar ook die scepsis draagt niet bij aan de bestrijding van een virus. Het houden aan de basisregels vormt het hart van het coronabeleid en daar valt nog een wereld te winnen, zo bleek deze week uit RIVM-gedragsonderzoek.