Wetenschap & techniek

Starlink van SpaceX bijna online: wereldwijd snel internet

Het satellietnetwerk Starlink komt binnen enkele weken in bedrijf. Dat maakte topman Elon Musk van ruimtevaartbedrijf SpaceX woensdag bekend op een conferentie in Barcelona.

1 July 2021 21:00
Na elke satellietlancering verschijnt er een Starlink-‘treintje’.  beeld Wikimedia, Dktue
Na elke satellietlancering verschijnt er een Starlink-‘treintje’.  beeld Wikimedia, Dktue

Het netwerk bestaat inmiddels uit zo’n 1800 satellieten, en moet snel internet mogelijk maken in afgelegen gebieden. Vooralsnog is Starlink niet beschikbaar voor de Noord- en Zuidpool. Maar ook daaraan wordt gewerkt.

Hoe gaat het Starlinknetwerk eruit zien?

Het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX van Elon Musk, bekend van Tesla, heeft vergunningen voor een netwerk bestaande uit 12.000 satellieten. Deze satellieten moeten breedbandinternet mogelijk maken op elke afgelegen plaats op aarde, voor een prijs die vergelijkbaar is met die van bekabeld internet. Een vergunning om uit te breiden tot 30.000 satellieten is aangevraagd.

Waarom werkt Elon Musk aan Starlink?

Het is geen liefdadigheid die Musk drijft. Zijn bedrijf SpaceX moet gewoon geld verdienen. Het maakt hoge kosten voor de ontwikkeling van nieuwe raketten, onder meer voor reizen naar Mars. Met Starlink zouden die op termijn financieel zijn op te brengen. Om Starlink in de lucht te brengen moet Musk eerst zo’n 20 tot 30 miljard dollar (16,9 tot 25,4 miljard euro) ophoesten.

Hoe werkt Starlink?

Met herbruikbare raketten lanceert SpaceX zestig Starlinksatellieten per vlucht. Deze cirkelen op een vrij lage hoogte van 550 kilometer. Die hoogte levert een kleinere afstand op tussen de gebruiker en de satelliet, waardoor het netwerk de reactietijd zo klein mogelijk houdt. Saillant detail: het Starlinknetwerk cirkelt in lagere banen om de aarde dan de toekomstige satellietnetwerken van Apple, Amazon en Google.

Elke Starlinksatelliet beschikt over een ionenmotor op kryptongas die hem in zijn baan om de aarde houdt. Zou de satelliet zichzelf niet bijsturen, dan zal hij binnen enkele maanden terugvallen in de atmosfeer. Bijkomend voordeel is dat defecte satellieten op deze hoogte vanzelf terugvallen in de dampkring waar ze vervolgens verbranden. Zo veroorzaken ze niet onnodig veel extra ruimteschroot.

Hoever is Starlink met de wereldwijde uitrol?

SpaceX is vorig jaar zomer gestart met het testen van het netwerk. Op 8 januari kreeg het bedrijf toestemming om ook satellieten te lanceren in banen om de Noord- en Zuidpool. De eerste tien ‘poolsatellieten’ zijn 24 januari gelanceerd. Deze satellieten zijn ook voorzien van een lasercommunicatiesysteem.

Starlink telt momenteel zo’n 70.000 gebruikers in elf landen. Binnen een jaar hoopt Musk een half miljoen gebruikers te hebben voor zijn netwerk. De Nederlandse gebruiker moet op het dak van hun huis of kantoorgebouw een schotelantenne van 499 euro installeren, die volgens Musk „zo groot is als een pizza.” Daarbij komen dan nog maandelijkse servicekosten van 99 euro.

Wie gaan Starlink gebruiken?

Musk wil met Starlink 3 tot 4 procent van de internetmarkt in handen krijgen. Hij heeft vooral gebruikers op het platteland op het oog. Daar ontbreekt het vaak aan een snelle glasvezelverbinding. Ook test SpaceX momenteel het Starlinknetwerk in commerciële vliegtuigen.

Starlink is dus een uitkomst in afgelegen gebieden?

Zeker. Starlink boekte in september 2020 een eerste succesje. De brandweer in de Amerikaanse staat Washington meldde dat ze bij het bestrijden van bosbranden effectief gebruik hadden kunnen maken van Starlink. De brandweer had niet eerder zo’n krachtig communicatiesysteem tot zijn beschikking op afgelegen locaties.

Wie zijn er niet blij met Starlink?

Beroepsastronomen zien de bui al hangen. De 30.000 satellieten die straks om de aardbol cirkelen, belemmeren het zicht op het heelal. Zij beweren dat het aantal zichtbare satellieten groter zal worden dan het aantal zichtbare sterren. Ook weerspiegelen de satellieten zonlicht, en dat levert lichtvervuiling op – om die reden geeft SpaceX de satellieten een donkere kleur. Bovendien kunnen de astronomen bij hun nachtelijke observaties geen rekening houden met de banen van de Starlinksatellieten, omdat die autonoom van richting kunnen veranderen.

Raketlanceerbedrijven moeten rekening houden met de wolk van Starlinksatellieten. Het is niet de bedoeling dat ze die ongewild uit de lucht schieten.

Een ander aandachtspunt is dat het hoog boven het aardoppervlak wel erg druk wordt met kunstmanen. Op 2 september 2019 ramde de Aeolussatelliet van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA bijna de Starlink-44-satelliet met bijna 52.000 kilometer per uur. De Aeolus kon de Starlinksatelliet net op tijd ontwijken.

Het Starlinknetwerk zet ook ufojagers op het verkeerde been. Na elke satellietlancering is er aan de hemel een ‘treintje’ te zien van zestig satellieten die zonlicht weerkaatsen. Dat levert elke keer weer de nodige ufomeldingen op.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer