Bij de 96 bedrijven die weer opengaan, zat er geen dioxine in het veevoer en bevatte het vet van de dieren geen te hoge concentratie van de giftige stof. Acht bedrijven bleken de giftige aardappelschillen nooit te hebben gekregen.

De kankerverwekkende stof dioxine werd onlangs aangetroffen in bijproducten van een aardappelverwerkend bedrijf. Deze producten worden in veevoer gebruikt. De stof kan zich bij dieren in het lichaam ophopen. De dioxineverontreiniging is veroorzaakt door Duitse mergelklei die bij het wassen en sorteren van aardappelen wordt gebruikt.

De twee melkveehouderijen bij Lelystad waar de dioxinezaak aan het licht kwam, blijven voorlopig gesloten. Het zijn de enige bedrijven waar tot nu toe daadwerkelijk dioxine in de melk is aangetroffen. Volgens Veerman kan het nog wel een tot twee maanden duren voordat de gifconcentratie in hun melk zover is gezakt dat ze weer open kunnen. De bedrijven willen fritesfabrikant McCain aansprakelijk stellen voor hun schade.

De Algemene Inspectiedienst (AID) onderzoekt welke rol de werkwijze van McCain in de huidige dioxinezaak heeft gespeeld. Het openbaar ministerie in Den Haag zal na afronding van dat onderzoek bepalen of de fritesmaker iets valt aan te rekenen.

Een woordvoerster van het ministerie van Landbouw wilde vrijdag weinig meer over het lopende onderzoek loslaten dan dat wordt gekeken naar wat „wel had gemogen en wat niet had gemogen.” Op het etiket van de giftige mergelklei staat dat de klei alleen voor het scheiden van aardappelen gebruikt mag worden. De vraag is of McCain de schillen van de aardappelen die met de klei gesorteerd zijn, als veevoer had mogen verkopen.

De AID zal „waarschijnlijk” net als bij McCain ook het productieproces bij aardappelverwerker Schaap Holland onderzoeken. Ook dit bedrijf leverde giftige schillen aan veevoederbedrijven. Twee dochters van aardappelverwerker Aviko, EPC (European Potato Company) en Fritesspecialist, die eerder deze week nog verdacht werden van het gebruik van de dioxineklei, bleken niet betrokken bij de affaire. Een van de bedrijven had de klei in zijn bezit, maar niet gebruikt.

Mocht het OM tot de conclusie komen dat McCain en Schaap Holland de regels hebben overtreden en tot vervolging van de bedrijven overgaan, dan kan hun dat een behoorlijk bedrag gaan kosten. Een LTO-woordvoerder stelde gisteren dat een flink aantal gedupeerde boeren van plan is schade te verhalen. Velen doen reeds een beroep op rechtsbijstand. Anderen wachten nog op een „geschikt moment.” De schade varieert per bedrijf volgens hem van enkele honderden tot enkele duizenden euro’s per dag.

Het ministerie van Landbouw van de Duitse deelstaat Rijnland-Palts bevestigde gisteren dat een kleigroeve in het Duitse Westerwald de bron is van de dioxinebesmetting via veevoer, dat aan honderden veehouderijen in Nederland, België en Duitsland is geleverd. Volgens de autoriteiten heeft de Canadese frietfabrikant McCain in Lelystad de mergelklei sinds augustus gebruikt bij het sorteren en wassen van aardappelen.