„PKN kan dialoog in Israël helpen”
Juist door de goede contacten met zowel Israëliërs als Palestijnen kan de Protestantse Kerk in Nederland een rol spelen bij het bevorderen van de dialoog tussen de beide groepen. „In gesprekken bleek deze betrokkenheid bij beide partijen onze mogelijkheden eerder te versterken dan te verzwakken.”
Dat zei dr. B. Plaisier, scriba van de PKN en leider van de uit zeven personen bestaande delegatie die tien dagen lang een kennismakingsbezoek heeft gebracht aan Libanon, de Palestijnse gebieden en Israël, donderdag na terugkomst in Nederland. Direct na aankomst was er een persconferentie in het World Trade Centre (WTC) op de luchthaven. „De zorg van de Protestantse Kerk in Nederland om het conflict tussen Israël en de Palestijnen was aanleiding om haar eerste officiële delegatie na de eenwording van de kerk naar dit gebied uit te zenden”, aldus een officiële verklaring.
Dr. Plaisier vertelde dat de delegatieleden direct na aankomst in Nederland hadden gehoord van de dood van Yasser Arafat. „Ook tijdens ons bezoek werd er natuurlijk al volop gesproken over het mogelijke overlijden van de Palestijnse leider.” Onder gematigde Palestijnen heerst volgens hem enig optimisme over de kansen op een gematigd Palestijns gezag dat na verkiezingen kan aantreden. „Het bleek ons, na gesprekken met gematigde elementen aan zowel de Palestijnse als de Israëlische kant, dat er toch weer hoop is, dat ze licht zien aan het eind van de tunnel. Wij zijn onder de indruk van de wil tot vrede die er is in dit gebied.”
De predikant gaf toe dat die hoop er bij de radicalere groeperingen aan beide kanten niet is. „Wat ons wel geraakt heeft, is dat vooral ook jongeren aan beide kanten zo ongelooflijk weinig van elkaar afweten. Zowel de Israëlische als de Palestijnse gemeenschap is getraumatiseerd door het geweld van de afgelopen jaren. De bouw van de muur, de talloze checkpoints en het economisch isolement ontwrichten de Palestijnse samenleving steeds meer. De spanning bij de vele checkpoints is echt te snijden. Daar is geen ontmoeting meer met elkaar. Men heeft elkaar nogal wat aangedaan.”
In de uitgegeven verklaring wordt het conflict in het Midden-Oosten een conflict „van politieke aard” genoemd. „Godsdienstige stromingen binnen de betrokken godsdiensten die de ander uitsluiten, zijn een obstakel voor vrede.” Met een verwijzing naar de gespannen situatie in Nederland wordt daaraan toegevoegd: „Demonisering van de islam -niet alleen in het Midden-Oosten- doet geen recht aan deze religie en brengt het samenleven in gevaar.”
Dr. Plaisier benadrukte donderdag het opvallend te vinden dat Israël zich de afgelopen weken toen Arafat in het ziekenhuis lag, zo terughoudend opstelde. „Zelfs na de bomaanslag op een markt in Tel Aviv volgden geen vergeldingsacties, en dat is uitzonderlijk. Wij bespeurden een sfeer van aftasten, van naar elkaar kijken en hopen op mogelijke verandering.” De scriba benadrukte ook dat de verdeeldheid en het wantrouwen onder beide groepen „gigantisch” zijn. „Er is ongelooflijk veel angst.”
De delegatie zei geschrokken te zijn van de uitzichtloze situatie van Palestijnen in de Libanese vluchtelingenkampen. „De delegatie is van mening dat Libanon hun rechten moet bieden waar deze vluchtelingen recht op hebben. Een uiteindelijke oplossing van dit probleem kan echter alleen gevonden worden in een politieke regeling tussen Israël en de Palestijnen”, aldus de scriba van de PKN.