Post uit Ethiopië: rouwen is een privilege
In die tijd dat we hier nu wonen, zijn we al heel wat met de dood geconfronteerd.
Ik stond in een klein ziekenhuis aan het sterfbed van een vierjarig jongetje dat door het drinken van rauwe koemelk doodziek werd. Jonge mensen sterven aan ziektes die in Nederland eenvoudig te behandelen zijn. Regelmatig zien we de gevolgen van heftige ongelukken op straat. En vaak rijden we een ommetje omdat de weg is afgesloten vanwege een begrafenis.
Afgelopen week overleed een jongen, begin twintig, bij ons uit de straat nadat hij aangereden was. De dag na het tragische ongeval werd de buurjongen op het terrein van een kerk in de stad begraven. Als hier in de regio iemand overlijdt, wordt er na de begrafenis drie dagen lang een tent opgezet waarin de familie bezoekers ontvangt. Het is altijd weer indrukwekkend om te zien hoeveel mensen er langskomen om te condoleren.
Al dat bezoek is voor de rouwende familie echter ook een grote financiële belasting. Niet alleen kost de rouwtent geld, maar ook wordt verwacht dat alle honderden aanwezigen bij de begrafenis een maaltijd krijgen. Vaak maken mensen daarom deel uit van een spaargroep, waarbij door iedereen maandelijks wat geld in een pot gestopt wordt. Als dan iemand overlijdt, krijgt de getroffen familie het geld uit de kas om de kosten te kunnen dekken.
Hoewel rouw in onze regio vaak zicht- en hoorbaar is, is dat niet overal in Ethiopië zo. In het zuiden van het land sprak ik een vrouw die haar peuter verloor. De vrouw was ‘s morgens vroeg met haar man naar hun land gegaan om dat te bewerken. Toen ze ‘s middags terug kwam, was het ventje slap en overleed hij niet veel later in haar armen. De doodsoorzaak is nooit vastgesteld, al vertelde de moeder eerlijk dat ze het ventje meer eten en drinken had moeten geven en beter voor hem had moeten zorgen. Na het overlijden van haar peuter, werd alles wat aan hem herinnerde de deur uitgedaan. Schoentjes, kleding, foto’s en andere spullen werden voorgoed verwijderd. Omdat het leven te zwaar was om aan het jongetje herinnerd te worden en het verdriet te voelen.
Bij ons in de straat is er –gelukkig– meer ruimte voor rouw. De familie van onze buurjongen zal nog veertig dagen in het zwart rouwen om de jongen te herdenken, waarna er een herdenkingsceremonie georganiseerd wordt. Ik gun de familie dat ze de naam van hun geliefde familielid nog veel mogen noemen.