De Chinook is een bekende, luidruchtige verschijning. Militairen genieten van de kenmerkende ronkende roffel van z’n dubbele, horizontale rotoren. Veel burgers ook.

Woensdagmiddag treedt de eerste nieuwe Chinook –gewicht maximaal 24 ton– op vliegbasis Gilze-Rijen officieel in dienst. Drie helikopters, een oude Chinook, een Apache en een Cougar, onthalen de nieuwe transporthelikopter. „Een warm welkom in de kudde”, verklaart kolonel Koen van Gogh, projectleider vervanging en modernisering Chinook.

De brandweer staat paraat. Voor een eresaluut. „De luchtmacht verwelkomt de nieuwe Chinook op de gebruikelijke manier”, zegt Van Gogh. Met schuim, net zoals eind 2019 bij de ontvangst van de nieuwe F-35 op de vliegbasis Leeuwarden? „Nee, dat was een ongelukje. We hebben maatregelen genomen om herhaling te voorkomen.”

Vice-admiraal Arie Jan de Waard, directeur van de Defensie Materieel Organisatie (DMO), overhandigt de eerste nieuwe Chinook aan luitenant-generaal Dennis Luyt, de hoogste baas van de luchtmacht. Onder toeziend oog van demissionair staatssecretaris Barbara Visser. De overdracht is onder andere door corona een halfjaar vertraagd.

Een belangrijke mijlpaal, een bescheiden feestje. Defensie kan zich door corona geen uitbundige ceremonie veroorloven. „Heel vervelend”, stelt kolonel Van Gogh. Burgers en baretten moeten het doen met een livestream.

De plannen om de huidige vloot transportheli’s te moderniseren, dateren van zes jaar geleden. Defensie vervangt elf stokoude CH-47D Chinooks door gloednieuwe toestellen van het type CH-47F MYII CAAS; hetzelfde type, waarvan de Amerikaanse luchtmacht recent 500 stuks heeft aangeschaft.

Verder geeft de luchtmacht zes huidige, iets modernere Chinooks een update, waarmee de hele vloot over dezelfde configuratie beschikt. Bovendien schaft de luchtmacht drie kisten extra aan.

Met de overdracht aan het Defensie Helikopter Commando (DHC) krijgt de luchtmacht stapsgewijs twintig zware transporthelikopters. Vijftien stuks voor het 298 Squadron op Gilze-Rijen, vijf voor het 302 Squadron in Fort Hood, in het Amerikaanse Texas. Daar krijgen Nederlandse heli-bemanningen hun training en opleiding.

De Chinook MYII CAAS beschikt over het modernste en best beveiligde besturings- en communicatiesysteem. Deze technologie verbetert de mogelijkheden om gezamenlijk op te treden met de landmacht. Of met special forces.

Piloten, passagiers en loadmasters, verantwoordelijk voor zekering van lading, krijgen na de zomer nog nieuwe, crashbestendige stoelen voor niet-geplande harde landingen. De zittingen zijn vervangen door brandwerend materiaal. „Om aan de strengere Nederlandse veiligheidseisen te voldoen.”

De nieuwe Chinook is voorzien van een koelingssysteem voor warme uitlaatgassen tegen hittezoekende raketten. Verder krijgt de Nederlandse variant extra bolle zijramen om loadmasters beter zicht te geven.

De Koninklijke Luchtmacht werkt sinds 1995 met deze zware transporthelikopters. Twee Chinooks zijn verloren gegaan in Afghanistan. Dankzij de update zijn de Chinooks paraat voor (inter)nationale operaties, vredesmissies, bluswerkzaamheden en humanitaire hulpoperaties.

De Chinook verschiet van kleur. Het oude donkergroen maakt plaats voor lichtgrijs-beige; oneerbiedig ”baby diaper green” (babyluier groen) genoemd. „De meest neutrale kleur voor wereldwijde inzet.”

Aan de modernisering hangt een prijskaartje van 1 miljard euro. „De investering waard”, stelt kolonel Van Gogh. „Absoluut. Onze manschappen moeten onder de gevaarlijkste omstandigheden opereren, dan moeten ze ook over het beste materieel beschikken.”