De webredactie is een nieuw liveblog begonnen.

De GGD’en schrappen alle 9000 nog openstaande afspraken voor een inenting met het coronavaccin van AstraZeneca. Onder hen zijn ongeveer 1500 mensen van 60 jaar en ouder. Zij krijgen binnenkort een uitnodiging voor een nieuwe afspraak. De gezondheidsdienst hoopt dat ze in de loop van volgende week allemaal gevaccineerd zijn. Zij krijgen dan alsnog het AstraZeneca-vaccin.

De overige 7500 afspraken van mensen die jonger zijn dan 60 jaar worden definitief afgezegd. Het is nog niet bekend wanneer zij alsnog aan de beurt zijn en welk middel ze dan krijgen.

De afspraken van de 60-plussers moeten opnieuw worden ingepland om verspilling van het vaccin te voorkomen. Van de inhoud van een flesje AstraZeneca kunnen ongeveer tien mensen worden gevaccineerd. Zodra een flesje is ‘aangeprikt’, is de inhoud nog 8 uur te gebruiken. Als in periode maar vijf prikafspraken gepland staan, moet dus ongeveer de helft ongebruikt worden weggegooid.

De GGD’en vaccineren mensen die in de langdurige zorg werken met AstraZeneca. Het ministerie van Volksgezondheid besloot donderdag dat het AstraZeneca-vaccin alleen nog kan worden toegediend aan mensen van 60 jaar en ouder.

Mensen onder de 60 jaar worden voorlopig niet meer met het vaccin van AstraZeneca ingeënt. Dat heeft demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) donderdag bekendgemaakt. Hij volgt daarmee een spoedadvies van de Gezondheidsraad op.

Mensen onder de 60 jaar die al een eerste prik hebben gehad, kunnen hun tweede nog wel krijgen.

Volgens De Jonge zal het besluit „geen grote consequenties” hebben voor de planning van de vaccinatiecampagne. Het streven blijft om „in de tweede helft van mei iedereen met een verhoogd risico een eerste prik te hebben gegeven”, aldus de minister. En begin juli moet iedereen die er een wil een eerste prik hebben gekregen. Over de precieze gevolgen denkt hij de komende dagen meer te kunnen zeggen.

Nederland zou het coronavaccin van AstraZeneca alleen nog aan mensen van 60 jaar en ouder moeten geven. Mensen die jonger zijn zouden een ander vaccin moeten krijgen, adviseert de Gezondheidsraad.

Het ministerie van Volksgezondheid had de raad om een spoedadvies gevraagd. De Europese toezichthouder voor vaccins, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), concludeerde woensdag dat er waarschijnlijk een verband is tussen het vaccin en een zeldzame en gevaarlijke combinatie van bloedklachten. Enkele tientallen mensen in Europa kregen na toediening van het AstraZeneca-vaccin last van bloedstolsels (trombose) en een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie).

In Nederland zijn acht meldingen bekend. Bij vier van hen kwamen de bloedpropjes bij de longen terecht. Een vrouw is aan zo’n embolie overleden. Een andere vrouw kreeg ook een hersenbloeding. Het gaat om vrouwen tussen de 23 en 65 jaar.

Het EMA zei ook dat de voordelen van het vaccin groter zijn dan de nadelen, omdat de kans op overlijden aan het coronavirus groter is dan de kans te overlijden aan de bijwerking. Het is aan de landen zelf om hun vaccinatieprogramma in te vullen.

Bart-Jan Kullberg van de Gezondheidsraad lichtte het besluit toe bij de NOS: „Als er een keuze is tussen verschillende vaccins, is het voor de hand liggend om ze zo veilig mogelijk in te zetten. We hebben alternatieven voor die jonge groep die dat kleine risico loopt. Veiligheid moet altijd op nummer 1 staan bij het vaccinatieprogramma. Het is ontzettend naar dat deze bijwerking optreedt maar we moeten zo goed mogelijk de afweging maken en deze vaccins inzetten bij mensen die de minste bijwerkingen krijgen.”

De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) zegt tegen de NOS stomverbaasd te zijn over het nieuws dat het kabinet van plan is om de coronamaatregelen vanaf 21 april te versoepelen, als het aantal besmettingen blijft dalen. De koepelorganisatie snapt niet dat dit plan wordt overwogen terwijl de bezetting in de ziekenhuizen en op de IC’s nog steeds blijft toenemen en een groot deel van het ziekenhuispersoneel nog niet is gevaccineerd.

„Ik ben verbijsterd om dat te horen”, zegt John Taks, bestuurslid van de NVZ . „Voor de komende weken is de voorspelling dat de cijfers net zo hoog zijn als in maart vorig jaar. De ziekenhuizen liggen hartstikke vol, we kunnen mensen niet overplaatsen.”

Slowakije klaagt dat leveringen van het Russische Spoetnik-coronavaccin afwijken van het type dat door de Europese medicijnwaakhond EMA wordt bekeken, en dat door het medisch tijdschrift The Lancet was beoordeeld. De Russen hebben de Slowaakse autoriteiten inmiddels gevraagd een partij van de omstreden levering naar een speciaal laboratorium te sturen voor verder onderzoek.

Het Russische fonds dat verantwoordelijk is voor de marketing van het vaccin in het buitenland riep Slowakije ook op de rest van de ontvangen Spoetnik-V doses terug te geven wegens „contractbreuk”. Het Slowaakse geneesmiddelenbureau SUKL had even daarvoor de afwijkingen aangekaart.

Het in de Europese Unie nog niet goedgekeurde Spoetnik-V heeft in Slowakije tot nu toe alleen maar problemen veroorzaakt. Binnen de regering ontstond een enorme crisis omdat premier Igor Matovic zonder overleg 200.000 Spoetnik-V vaccins had besteld. Zijn coalitiepartners wilden de Europese goedkeuring afwachten. Matovic zag zich gedwongen af te treden. Het middel is in het Oost-Europese land nog niet toegediend, in tegenstelling tot Hongarije waar het wel wordt gebruikt.

Nederland heeft de grens van 3 miljoen toegediende coronavaccinaties gepasseerd, volgens het coronadashboard van de overheid. Daarop prijkte donderdag het getal 3.016.263. Dit is voor een deel gebaseerd op absolute gegevens en voor een deel op berekeningen. De meeste prikken komen voor rekening van de GGD’en, die tot en met woensdag ruim 2 miljoen prikken hebben gegeven.

Het GGD-cijfer is hard, net als het aantal van 108.601 toegediende doses in ziekenhuizen. Daarbovenop komen de berekende cijfers van instellingen voor langdurige zorg en huisartsen. Hun registratiesystemen zijn niet gekoppeld aan het centrale systeem van het RIVM, daarom schat het instituut het aantal prikken dat is gezet in op basis van de afgeleverde doses.

Vanwege de gedeeltelijke ‘prikpauze’ met het vaccin van AstraZeneca zijn in de laatste berekeningen overigens geen cijfers over dit vaccin meegenomen. Huisartsen geven dit vaccin wel nog aan mensen boven de 60 jaar, maar die doses komen nu dus even niet terug in het overzicht.

Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) zei woensdag te verwachten dat later deze maand de grens van vier miljoen toegediende vaccins wordt bereikt. De perikelen rond AstraZeneca hebben volgens hem slechts „relatief beperkte” gevolgen voor de vaccinatiecampagne als geheel.

Nederland stopte afgelopen vrijdag tijdelijk met het toedienen van het AstraZeneca-vaccin aan mensen onder de 60 jaar, vanwege een zeer zeldzame bijwerking: een combinatie van trombose en een lage hoeveelheid bloedplaatjes. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) deed nader onderzoek en oordeelde woensdag dat de voordelen van het vaccin zwaarder wegen dan de risico’s. Het middel voorkomt veel meer ziekte en sterfgevallen dan het veroorzaakt.

De GGD’en zullen ook vrijdag geen mensen vaccineren met het coronavaccin van AstraZeneca. Alle 1274 prikafspraken worden afgezegd. De prikpauze wordt met nog een dag verlengd.

Het ministerie van Volksgezondheid heeft nog geen besluit genomen over hervatting van de inentingen met het AstraZeneca-vaccin. Het ministerie wacht op een spoedadvies van de Gezondheidsraad, dat waarschijnlijk donderdagavond komt. Het is dan te laat om nog contact op te nemen met alle mensen die vrijdag bij een priklocatie worden verwacht, aldus de overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland. Die heeft daarom nu alvast besloten ook vrijdag niet te vaccineren met AstraZeneca.

Het ministerie besloot vrijdag om het vaccin voorlopig niet toe te dienen aan mensen die jonger zijn dan 60. De overkoepelende organisatie GGD GHOR Nederland besloot vervolgens om alle overgebleven afspraken van 60-plussers ook af te zeggen, om verspilling te voorkomen. De GGD’en geven het vaccin aan mensen die in de langdurige zorg werken.

De Europese toezichthouder voor vaccins, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), concludeerde woensdag dat er waarschijnlijk een verband is tussen het AstraZeneca-vaccin en een zeldzame combinatie van bloedstolsels (trombose) en een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie). De waakhond zegt wel dat de voordelen van het vaccin groter zijn dan de nadelen, en dat de kans om te overlijden aan het coronavirus groter is dan de kans om te overlijden aan de bijwerking.

De GGD’en dienen ook het vaccin van Pfizer en BioNTech toe. Die vaccinaties gaan gewoon door.

Tussen woensdag- en donderdagochtend zijn 7833 positieve coronatesten geregistreerd. Dat is het hoogste aantal sinds vorige week donderdag. Die dag noteerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu ongeveer evenveel nieuwe besmettingen (7882).

Het aantal coronagevallen ligt een stuk hoger dan een etmaal eerder. Woensdag meldde het RIVM zo’n 6400 gevallen. In de afgelopen zeven dagen kregen in Nederland 46.872 mensen na een test te horen dat ze het virus bij zich dragen. Dat zijn er gemiddeld 6696 per dag.

Rotterdam telde van alle gemeenten opnieuw de meeste positieve tests in het afgelopen etmaal: 455. Amsterdam volgt met 265 nieuwe gevallen. In Den Haag kwamen 213 besmettingen aan het licht. Utrecht telde 173 positieve tests en Tilburg 116. Ook op regionaal niveau spant Rotterdam-Rijnmond de kroon met 882 gemelde besmettingen, in de provincie Utrecht waren er 616 besmettingen.

Het aantal aan corona gerelateerde sterfgevallen blijft relatief laag. Afgelopen etmaal werd het overlijden van 19 coronapatiënten gemeld aan het RIVM. Dat wil niet zeggen dat zij allemaal in de afgelopen 24 uur zijn overleden, meldingen komen soms pas later binnen.

Sinds het begin van de uitbraak, ruim een jaar geleden, zijn in totaal ruim 1,3 miljoen Nederlanders positief getest. Het officiële dodental door corona staat op 16.701. De werkelijke aantallen liggen hoger.

Landen kunnen hun burgers verplichten zich te laten inenten, oordeelt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Bijvoorbeeld als zij tot de conclusie komen dat de volksgezondheid dat vraagt.

Het hof in Straatsburg sprak zich uit over de vaccinatieplicht die in Tsjechië geldt. Kinderen moeten daar tegen negen ziektes worden ingeënt. Ouders die weigeren, riskeren een boete. Hun kind mag soms niet naar de kleuterschool.

Mensen hebben in principe recht op respect voor privé-, familie- en gezinsleven, stelt het mensenrechtenhof. Maar landen hebben veel ruimte om te beoordelen of het nodig is om dat recht op dit punt wat in te perken. Tsjechië blijft daarbinnen, is de slotsom.

Die uitspraak is belangrijk voor de inentingscampagne tegen het coronavirus, denkt mensenrechtendeskundige Nicolas Hervieu. Het hof schept zo wat ruimte voor een eventuele verplichte coronaprik, meent de Franse jurist. Hij wijst erop dat het hof het principe onderschrijft dat van minder bedreigde groepen gevraagd kan worden zich te vaccineren om zo kwetsbaren te beschermen.

Kruidvat heeft vanaf zaterdag coronazelftests in de winkels liggen. Een klant mag er dan maximaal vier kopen, laat een woordvoerster weten. De drogisterijketen verwacht zaterdag voldoende tests in de winkels te hebben liggen om aan de vraag te voldoen. Eerder begon drogisterijketen Etos al met de verkoop van coronazelftests.

Met de sneltesten kunnen mensen bij zichzelf een test afnemen om te kijken of zij besmet zijn met het coronavirus. De uitslag volgt dan na een kwartier tot een half uur. Volgens Kruidvat is de test bedoeld om preventief te testen. Bijvoorbeeld als mensen naar school of werk moeten of op bezoek gaan bij iemand met een risico om ernstig ziek te worden van het virus. De test die Kruidvat verkoopt is van producent Roche en is verkrijgbaar voor een „introductieprijs van 5 euro”.

De Rijksoverheid waarschuwt dat de uitslag van een zelftest minder nauwkeurig is. De testen moeten daarom niet worden gebruikt bij coronaklachten. Ook iemand die in de buurt was van iemand die corona heeft en voor iemand die terugkeert uit een hoogrisicogebied bieden de testen geen soelaas. In die gevallen moet altijd een testafspraak bij de GGD worden gemaakt.

Mensen die zich houden aan het advies om 1,5 meter afstand tot anderen te houden, lopen inderdaad minder kans om het coronavirus op te lopen, concluderen onderzoekers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). „Het onderzoek laat zien dat social distancing een belangrijke maatregel is om verspreiding van het virus te stoppen”, vat het instituut de uitkomsten samen.

De onderzoekers analyseerden gegevens van 7000 mensen die tijdens de eerste coronagolf regelmatig vragenlijsten invulden over hun contacten. Ook werd hun bloed onderzocht op antistoffen, waarmee kan worden aangetoond dat iemand met het virus in aanraking is geweest. Destijds had 5,5 procent van de mensen die zich niet aan de afstandsregels hielden antistoffen in het bloed. Van de deelnemers die dat wel zeiden te doen, maakte 4 procent antistoffen aan. Onder de mensen die afstand hielden, lag het aantal besmettingen dus 27 procent lager.

Ook grote groepsbijeenkomsten leveren meer besmettingen op, zo laat het onderzoek zien. Van de mensen die aangaven dat ze een bijeenkomst in een binnenruimte hadden bezocht met meer dan twintig mensen, bleek 6,2 procent antistoffen in het bloed te hebben. Dat percentage lag anderhalf keer zo hoog als onder mensen die aangaven dat ze helemaal geen bijeenkomsten hadden bezocht.

Er zijn tot donderdag rond het middaguur ruim 10.000 afspraken gemaakt voor de sneltests die toegang verlenen tot de Keukenhof en ruim twintig monumenten die vrijdag tot en met zondag de deuren openen. In totaal zijn er ongeveer 15.000 afspraken gemaakt, waarvan dus 5000 voor activiteiten na het weekend. Dat meldt Tom Middendorp, bestuursvoorzitter van testenvoortoegang.nl, die spreekt van een „enorme behoefte om er weer op uit te gaan”.

Volgens cijfers van de website van de Rijksoverheid kunnen de komende drie dagen bijna 30.000 mensen eropuit. De helft daarvan betreft plekken voor de Keukenhof, die dagelijks 5000 bezoekers toelaat. Vooralsnog lijkt daarvan dus een derde volgeboekt. Wel is het mogelijk om met één negatieve sneltest binnen veertig uur meerdere activiteiten te doen.

Het kabinet wil dat het mogelijk wordt om eind mei dagelijks 400.000 sneltests af te nemen. Dat is drie keer de huidige testcapaciteit van de GGD, zegt Middendorp. Om dat doel te behalen is de Stichting Open Nederland, die achter testenvoortoegang.nl zit, in gesprek met de veiligheidsregio’s over nieuwe sneltestlocaties, die moeten worden opgezet en bemand door private partijen. Als alles naar plan verloopt zullen de snelteststraten straks, indien nodig, zestien uur per dag open zijn.

Mensen die met het vliegtuig vanuit Portugal naar Nederland komen hoeven vanaf vrijdag geen negatieve coronatest te laten zien en ze hoeven niet meer verplicht in quarantaine. Dat meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken op de website. Voor het reizen naar Portugal geldt nog wel een testverplichting.

De versoepeling in de reismaatregelen geldt voor het vasteland van Portugal en voor de Azoren. Voor mensen die van het eiland Madeira komen gelden nog wel een testverplichting en de verplichte tien dagen in quarantaine.

Het reisadvies van het ministerie blijft ongewijzigd: ga alleen naar het buitenland, ook Portugal, als dat echt noodzakelijk is. Vanwege het dalende aantal nieuwe coronabesmettingen in Portugal zijn de reismaatregelen iets versoepeld. Tussen Portugal en buurland Spanje is beperkt verkeer mogelijk.

Ouwehands Dierenpark in Rhenen is volgende week woensdag de eerste dierentuin in Nederland die op proef de poorten weer mag openen. Ouwehands, Artis, Blijdorp en GaiaZoo in Kerkrade doen mee met het programma Testen voor toegang, waarbij bezoekers zich verplicht moeten laten testen op een coronabesmetting om toegang te krijgen. Deze hele maand gaan tal van attracties, theaters, musea en podia op proef open.

Ouwehands start donderdagmiddag met de kaartverkoop voor 14, 15, 17 en 18 april. Het park kan per dag 2000 bezoekers ontvangen binnen de coronaregels. Bezoekers moeten een tijdslot reserveren. „De mensen staan te trappelen om te komen. Sinds bekend is dat we op proef opengaan staat de telefoon roodgloeiend en stroomt de mailbox over”, aldus dierentuindirecteur Robin de Lange. De Lange hoopt overigens dat dierentuinen als attractie in de buitenlucht zo snel mogelijk weer helemaal kunnen openen.

Dierenpark Apenheul heeft twee miljoen euro nodig om de coronacrisis te kunnen overleven. Financiële ondersteuningsregelingen van het Rijk bieden onvoldoende soelaas en de toekomstbestendigheid van het park staat op de tocht, schrijft burgemeester Ton Heerts van Apeldoorn aan de provincie Gelderland. Apeldoorn wil de gevraagde lening liefst samen met de provincie verstrekken.

Apenheul is in het vijftigjarige bestaan altijd financieel gezond geweest, aldus Heerts. Het park is een belangrijke publiekstrekker op de Veluwe en daardoor ook een motor voor de lokale en regionale vrijetijdseconomie. Apenheul zorgt voor werkgelegenheid in de provincie. Daarom is het belangrijk dat het park kan blijven investeren, nu er sprake is van zwaar weer door de coronacrisis.

De politie heeft een 37-jarige man uit Den Helder aangehouden op verdenking van een voorgenomen terreuraanslag op een vaccinatielocatie in zijn woonplaats. Beoogd doelwit was het voormalige gemeentehuis van Den Helder, dat momenteel voor het geven van vaccinaties wordt gebruikt. De man zou plannen hebben gehad om met een vuurwerkbom een explosie te veroorzaken.

De verdachte is al op 18 maart aangehouden, meldt het Openbaar Ministerie donderdag. Hij is vervolgens voorgeleid aan de rechter-commissaris en de raadkamer van de rechtbank in Alkmaar. Die heeft bepaald dat hij de komende drie maanden vast blijft zitten.

Een flink aantal EU-landen is ongelukkig met de omgang van de Europese toezichthouder EMA met een mogelijke gevaarlijke bijwerking van het AstraZeneca-vaccin. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) moet duidelijker maken welke groepen meer risico lopen, om de keuze te vergemakkelijken of de voordelen van het vaccin daartegen opwegen, vinden critici onder meer. „Er is best wel wat ergernis”, zegt een bron.

De ministers van Volksgezondheid belegden woensdagavond een onlinevergadering waarbij ook het EMA aanschoof. Ze bogen zich onder andere over het vaccin van AstraZeneca. Het EMA concludeerde eerder op de dag opnieuw dat er kan worden doorgeprikt, ook al is het aannemelijk dat het vaccin heel soms leidt tot problemen met de bloedstolling. De toezichthouder zag nog geen reden om het vaccin voor bijvoorbeeld jonge vrouwen te ontraden, ook al lijkt de combinatie van trombose en een bloedplaatjestekort bij hen vaker voor te komen.

Onder andere Nederland, België, Italië, Letland en Denemarken hadden liever gezien dat het EMA „zich niet zo op de vlakte had gehouden”, zegt een ingewijde in een van deze hoofdsteden. „Wij wilden dat het een wat grondiger analyse had gemaakt over het risico op bijwerkingen per leeftijdsgroep”, zegt de Belgische minister Frank Vandenbroucke. Hij „was gisteren niet de enige die dat zei”.

Arts-microbioloog en OMT-lid Marc Bonten is huiverig voor de versoepelingen die het kabinet volgens Haagse bronnen in petto heeft voor over twee weken. Zeker in combinatie met de honderden evenementen die het kabinet wil toestaan voor mensen die zich laten testen op het coronavirus. Bonten noemde het op Radio 1 „opvallend” dat meerdere versoepelingen worden voorgesteld „terwijl de ziekenhuizen op omvallen staan”.

„De situatie in de ziekenhuizen is op dit moment echt erg. Het is heel druk”, aldus Bonten. Volgens ingewijden wil het kabinet vanaf 21 april de terrassen heropenen en de avondklok opheffen. Tegelijkertijd zijn vanaf deze maand weer tal van evenementen mogelijk. Die zijn over het algemeen wel kleinschalig en bezoekers moeten vooraf een test doen.

Toch is Bonten er niet gerust op. „We hebben de ziekenhuizen niet binnen twee weken leeg”, zei hij. „En 20 procent van het verplegend personeel zit ziek thuis. Dus dan zijn dit wel botsende belangen.”

Het Outbreak Management Team (OMT) gaat de plannen voor versoepelingen bestuderen en daar advies over uitbrengen. Pas daarna neemt het kabinet een definitief besluit.

De Gezondheidsraad komt waarschijnlijk in de loop van donderdagavond met een advies over het coronavaccin van AstraZeneca. Dat vaccin wordt voorlopig niet toegediend aan mensen die jonger dan 60 jaar zijn, vanwege mogelijke bijwerkingen.

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid had woensdag om het spoedadvies gevraagd. Zodra het advies klaar is, wil hij een knoop over het vaccin doorhakken.

De Europese vaccinwaakhond, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), stelde woensdag vast dat er waarschijnlijk een verband is tussen het vaccin en een zeldzame en gevaarlijke combinatie van klachten. Enkele tientallen mensen in Europa hebben zowel bloedstolsels (trombose) als een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie) gekregen na een prik van AstraZeneca.

In Nederland zijn ook enkele meldingen bekend. Een vrouw is overleden na een inenting. Het EMA vindt dat de voordelen van het vaccin groter zijn dan de nadelen, omdat de kans aan het coronavirus te overlijden aanzienlijk groter is dan de kans door een bijwerking dood te gaan.

Corona slaat toe op Curaçao. Het land telt het hoogste percentage besmettingen ter wereld. Tot een maand geleden mocht bijna alles; nu springt zorgpersoneel vanuit Nederland en Amerika bij in ziekenhuizen.

Lees ook

Op Curaçao mag je maar op twee dagen naar supermarkt

Elk halfuur even bewegen. Zet ook de stap! Dat is de titel van een nieuwe campagne van onder meer het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om met name werkenden regelmatig van hun stoel te laten komen. Niet alleen mensen die achter een bureau werken, maar bijvoorbeeld ook chauffeurs bewegen veel te weinig.

De coronacrisis heeft het er, met al het thuiswerken, nog beroerder op gemaakt. Onderzoeksbureau TNO stelde eerder al vast dat thuiswerkers in de Covid-tijd 7,1 uur zitten tijdens werk en nog eens 4,2 uur in hun vrije tijd. Dezelfde groep zat in 2019 nog 6,6 uur tijdens werk en 3,3 uur in vrije tijd.

Nederland is zelfs koploper zitten, in andere landen doen ze het beter. En dat terwijl langdurig zitten ernstige gevolgen kan hebben voor de gezondheid, zoals hart- en vaatziekten, diabetes type II en vroegtijdig overlijden. Wanneer het zitten wordt gecombineerd met beeldschermwerk is er ook een verhoogde kans op klachten aan armen, nek en schouders.

De overheid communiceert consequent selectief en te negatief over het verloop van de coronapandemie, zegt viroloog Louis Kroes tegen BNR Nieuwsradio. Positieve cijfers worden volgens hem naar de achtergrond verdreven, terwijl negatieve ontwikkelingen extra worden benadrukt.

Kroes is hoofd Medische Microbiologie en hoogleraar Klinische Virologie bij het Leids Universitair Medisch Centrum. Volgens hem krijgen de al maanden dalende sterftecijfers amper aandacht, in tegenstelling tot het oplopend aantal besmettingen. „We zien dat de sterfte sinds begin dit jaar een continue daling vertoont, wat een uitermate gunstig teken is. Als dat als gegeven een meer centrale plaats krijgt, krijgt ook het hele beloop van de epidemie een ander perspectief”, vertelt Kroes aan BNR.

Volgens de viroloog kun je mensen beter laten zien dat het de goede kant opgaat en dat de maatregelen ook iets opleveren. „Menig persconferentie werd de afgelopen weken begonnen met de mededeling dat de cijfers nog te hoog zijn en dat het nog niet goed gaat. Daar hebben we toch te maken met het enigszins selectieve gebruik van cijfers, om mensen te motiveren voor het afgekondigde beleid. Ik vind dat je daar dus mee moet oppassen.”

Ook Rudi Westendorp, epidemioloog, geriater en lid van het Deense OMT zegt volgens BNR dat het eigenlijk wel goed gaat. „We hebben geen melt-down gehad van het gezondheidssysteem. Dat was een jaar geleden hét drama waar we zo angstig voor waren. Dat is nu niet gebeurd en ook de sterfte onder ouderen neemt dramatisch af”, aldus Westendorp. „Er is ruimte en dat geluid moet meer gehoord worden”, vervolgt hij. De epidemioloog wijst er echter ook op dat deze corona-epidemie geen eenmalig iets is.

De coronacrisis laat zijn sporen duidelijk na in de reissector. Bijna een kwart van de banen is vorig jaar verloren gegaan. Dat komt naar voren uit jaarlijks onderzoek van stichting Reiswerk, een samenwerkingsverband van werkgevers en werknemers dat onder andere ontwikkelingen op het gebied van werkgelegenheid bijhoudt.

In negen maanden tijd daalde het aantal medewerkers in de reissector van bijna 15.000 naar 11.500. De onderzoekers merken op dat het alleen gaat om medewerkers van reisorganisaties. Mensen die werken bij bijvoorbeeld luchtvaartmaatschappijen zijn niet in de cijfers meegenomen. Het aantal tijdelijke contracten daalde van ruim 4300 naar iets meer dan 2000.

Met name jongere medewerkers tot 25 jaar met een tijdelijk contract waren de dupe. Van hen verloor bijna de helft zijn baan. Ongeveer 90 procent van de reisorganisaties die tien of meer werknemers hadden, geeft aan vorig jaar afscheid te hebben moeten nemen van personeel. Ook de instroom van nieuwe medewerkers viel lager uit. Het aantal nieuwe medewerkers daalde vorig jaar met 55 procent in vergelijking met een jaar eerder.

De verplichting die momenteel geldt om vier uur van tevoren te reserveren voor een winkelafspraak werkt niet voor zowel consumenten als winkelbedrijven. De meerderheid van de beschikbare plekken blijft leeg en een op de vijf consumenten die een reservering maakt, komt uiteindelijk niet opdagen. Dat becijferde branchevereniging INretail na een enquête onder de leden.

Volgens de branchevereniging worden winkelbedrijven zelfs dubbel gepakt. Doordat kopers niet komen opdagen ontstaan er onverwacht lege plekken in de reserveringsagenda, maar die gaten mogen niet aan een andere consument beschikbaar worden gesteld. „Omzetkansen kunnen zo niet worden benut terwijl de non-food retail nog steeds verlies lijdt en inmiddels een miljardenschuld heeft opgebouwd.”

Ook consumenten hebben volgens INretail moeite met de regels. Zo zou er weinig begrip zijn voor de maatregelen. Een op de vijf consumenten vraagt aan winkeliers om soepel met de regels om te gaan. Maar als ze dat doen dan lopen ondernemers het risico beboet te worden.

In alle kroegen, scholen, theaters en andere locaties die met toegangstesten gaan werken, kan vanaf mei de 1,5 metermaatregel worden losgelaten. Dat stelt voorzitter Ingrid Thijssen van werkgeversorganisatie VNO-NCW in een interview met De Telegraaf.

„Deze maand zijn er nog veel experimenten met sneltesten. Laten we dan vanaf volgende maand de anderhalve meter loslaten. Uiteindelijk is dat een kwestie van durven.” Volgens Thijssen kan dat in alle ruimtes die straks alleen toegankelijk zijn met een negatief testresultaat.

Ze erkent dat de sneltesten niet honderd procent waterdicht zijn. „Maar nul risico bestaat niet in het leven.” Door de 1,5 meter los te laten kunnen meer mensen in een café en meer studenten in een collegezaal. „Als we straks massaal testen in het hoger onderwijs en er is nog steeds maar twintig procent van de studenten welkom, wat schiet je er dan mee op?”

De FNV praat donderdag met zorgminister Tamara van Ark over een fonds van de overheid voor zorgmedewerkers die besmet zijn geraakt met het coronavirus en daar ook financiële schade van ondervinden. De bond wil een tegemoetkoming in de kosten die tijdens het eerste en tweede ziektejaar zijn gemaakt én voor eventuele arbeidsongeschiktheid.

„De overheid is nalatig geweest en wij vinden dat zij nu met een vangnet moet komen voor de zorgmedewerkers die hun maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben gepakt. Zij zijn met gevaar voor eigen leven doorgegaan en ondervinden daar nu ook nog eens financiële schade van. Als zij bijvoorbeeld een jaar ziek zijn als gevolg van corona, moeten zij vaak 30 procent van hun loon inleveren”, zegt vicevoorzitter Kitty Jong van de vakbond FNV.

Het kabinet beslist donderdag of het inenten van mensen jonger dan 60 met het vaccin van AstraZeneca wordt hervat. Vorige week besloot het kabinet mensen onder de 60 niet meer te vaccineren met het middel, vanwege een zeer zeldzame vorm van trombose die optrad bij enkele mensen die waren ingeënt.

Het Europees Geneesmiddelenbureau EMA concludeerde dat het waarschijnlijk gaat om een zeldzame bijwerking van het vaccin, maar vindt ook dat de voordelen van het vaccin opwegen tegen de nadelen.

Coronaminister Hugo de Jonge vroeg de Nederlandse Gezondheidsraad om een advies, dat donderdag wordt verwacht. Op basis daarvan zal hij besluiten hoe het verder moet met het vaccin van AstreZeneca. De bewindsman reageerde al kort op de conclusie van het EMA, maar wilde niet op de beslissing van donderdag vooruitlopen.

Volgens de horeca is er meer mogelijk dan alleen het openen van de terrassen zoals op 21 april mogelijk staat te gebeuren. Vertegenwoordigers van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) praten later op donderdag met de demissionaire ministers Bas van ’t Wout van Economische Zaken en Ferdinand Grapperhaus van Veiligheid en Justitie over eventuele verdere versoepelingen.

Volgens KHN is het mogelijk meer ruimte te geven voor ondernemen, zonder dat dit ten koste gaat van de bestrijding van het virus. Daarbij zou het kabinet ook duidelijkheid moeten scheppen. Burgemeesters van de grote steden pleitten onlangs al voor het openen van de terrassen, omdat de situatie in bijvoorbeeld stadsparken niet meer te handhaven is.

KHN blijft inzetten op snelle heropening van terrassen en andere horeca onder gelijke en werkbare omstandigheden. Daar waar er beperkingen zijn moeten ondernemers volgens KHN voor 100 procent worden gecompenseerd. KHN pleit ook voor het voortzetten van die steun ook na 30 juni als de meeste van de huidige maatregelen aflopen.

Twee Mexicaanse mannen van in de dertig zijn opgepakt omdat zij vermomd als senioren probeerden een coronavaccinatie te krijgen voordat ze aan de beurt waren. De twee ‘vaccinvoordringers’ hadden onder meer hun haren wit geverfd.

De mannen, 30 en 35, hadden ook hun wenkbrauwen wit geverfd. Ze gingen twee weken geleden naar een vaccinatiecentrum in Mexico-Stad, met vervalste identificatiebewijzen op zak. Het nieuws over de aanhoudingen werd woensdag in een persconferentie gebracht door Claudia Sheinbaum, de burgemeester van de Mexicaanse hoofdstad.

De mannen zijn uiteindelijk in hun opzet geslaagd. Tot dusver zijn in Mexico alleen zorgmedewerkers, sommige leraren en mensen boven de 60 aan de beurt voor een inenting tegen het coronavirus. De bedriegers liepen uiteindelijk tegen de lamp omdat hun stemmen hen verdacht maakten. Ze zijn uiteindelijk gearresteerd.

De Brits-Zweedse farmaceut AstraZeneca past de bijsluiter voor het vaccin tegen het coronavirus aan vanwege de zeldzame, maar gevaarlijke bijwerkingen die kunnen optreden na een prik. Het bedrijf is ook bezig met een onderzoek naar de bijwerkingen.

Woensdag oordeelde het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) dat een inenting met het vaccin kan zorgen voor de vorming van bloedstolsels (trombose) en een laag aantal bloedplaatjes (trombocytopenie). Het gaat echter om een zeer klein risico en de voordelen van een inenting tegen het coronavirus wegen op tegen de risico’s van de prik, aldus het EMA.

AstraZeneca meldt woensdagavond in een verklaring dat het bedrijf probeert te achterhalen wat er bij alle gevallen van ernstige bijwerkingen is gebeurd.

De plekken om volgende week mee te doen aan de caféproef in Utrecht zijn uitverkocht. Woensdagmiddag ging de speciale reserveringswebsite waarop mensen hun toegangsbewijs konden boeken online. Er ontstond een run op de beschikbare barkrukken en het reserveringssysteem raakte overbelast. De gemeente besloot daarom om het aantal gasten „beheerst door te laten om ze te kunnen verwerken”.

Deelnemers konden een tijdslot van twee uur reserveren in Hofman, de Beurs, Ubica, Vinvin en ’t Oude Pierement. De vijf horecazaken mogen van woensdag 14 tot en met zaterdag 17 april als proef van 12.00 uur tot 20.00 uur open. Tijdens de zogeheten Fieldlab bekijkt TNO hoe de bezoekers en het personeel zich houden aan de coronamaatregelen en -afspraken. Een negatief testbewijs is een vereiste om binnen te komen. Per dag kunnen duizend mensen een drankje komen doen.

In navolging van andere landen, zoals Nederland en België, beperkt Italië het gebruik van het AstraZeneca-coronavaccin. Het wordt bij voorkeur alleen nog toegediend aan 60-plussers, maakte de corona-topadviseur van de regering bekend.

Ook Italië reageert daarmee op de meldingen over uiterst zeldzame, maar ernstige bloedproblemen bij jongere mensen na een inenting met het Brits-Zweedse middel. De Europese medicijnenwaakhond EMA oordeelde eerder woensdag dat het inderdaad een bijwerking kan zijn, maar die komt zo weinig voor dat de nadelen niet opwegen tegen de voordelen van een AstraZeneca-prik.

De Nederlandse regering besluit donderdag of mensen onder de 60 jaar weer mogen worden ingeënt met AstraZeneca.

Het vorige liveblog is hier terug te lezen.