Opzien tegen de gebroken nachten
Wij, Tim (27) en Irma (24), verwachten over enkele maanden ons eerste kindje. We vroegen ons af welke tips er zijn voor de eerste periode met een baby. Vooral de gebroken nachten lijken ons zwaar. Hoe kunnen we daar het beste mee omgaan, zodat we dit kunnen volhouden?
Vader en moeder worden is een bijzondere en kostbare ervaring waarbij veel emoties komen kijken. Allereerst dankbaarheid en vreugde, zeker als de zwangerschap en de geboorte goed verlopen zijn, de baby gezond is en zich goed ontwikkelt. Maar ook onzekerheid, angst en vermoeidheid horen bij het (prille) ouderschap. Kortom, dat ouders wisselende en gemengde emoties ervaren in deze intense periode in een mensenleven is zeker niet ongewoon. Het kan helpen om hier al wat op voorbereid te zijn.
Over het algemeen blijkt –hoe vreemd dat ook klinkt– dat het krijgen van een kindje niet bijzonder bijdraagt aan het levensgeluk. Toch lijkt dat de meeste mensen er niet van te weerhouden om te verlangen naar een baby. Het verlangen naar het ouderschap toont aan dat de meeste mensen niet alleen gericht zijn op het vergroten van hun persoonlijke geluk en plezier, maar dat zij ook zoeken naar zingeving en betekenis, aspecten die juist ook in het ouderschap gevonden kunnen worden. Het ouderschap zou je in die zin kunnen zien als een roeping.
Opmerkzaam
Baby’s zijn vanaf hun geboorte sterk gericht op communiceren. Na enkele weken wordt dat al duidelijk zichtbaar doordat een baby oogcontact probeert te maken, over allerlei gezichtsuitdrukkingen beschikt en nog weer wat later begint met brabbelen.
De communicatie tussen een baby en zijn ouders verloopt heel duidelijk om beurten. De baby maakt contact en de ouder reageert, de baby reageert daar weer op enzovoort. Voor baby’s zijn deze interacties met papa en mama heel belangrijk, omdat juist op die manier de band tussen een baby en zijn ouders groeien kan.
Baby’s houden er sowieso erg van wanneer er tegen hen gepraat wordt. Ouders kunnen daarom gerust al vanaf de eerste, prille uren na de geboorte beginnen met praten tegen hun kind, bijvoorbeeld door uit te leggen wat ze doen of door een verhaaltje te vertellen. Baby’s vinden het vaak ook heel fijn als de ouder zachtjes neuriet of zingt.
Het allerbelangrijkste voor een kind in zijn eerste levensjaren is de aanwezigheid en de zorg van toegewijde ouder(s). De stabiele, liefdevolle relatie die een baby met zijn ouders heeft, bevordert de emotionele en cognitieve ontwikkeling. Bovendien biedt die een sterke bescherming tegen de invloed van negatieve factoren, zoals stress. Zelfs als een kind maar één stabiele liefdevolle relatie tot zijn beschikking heeft, lijkt dit al voldoende te zijn voor een gezonde ontwikkeling.
Stofzuiger
De meeste baby’s hebben in de eerste weken na hun geboorte baat bij het oude adagium: rust, reinheid en regelmaat. Daarbij zijn ze vaak overdag steeds zo’n 1 tot 2 uur wakker, waarna ze weer slapen, en weer 1 tot 2 uur wakker zijn enzovoort. Het is fijn voor baby’s om in een rustige omgeving te kunnen slapen.
Anderzijds vinden veel baby’s de eerste weken achtergrondgeluid tijdens het slaapje, zoals van een stofzuiger, een föhn of een afzuigkap, vaak rustgevend. Gesteld wordt dat deze geluiden lijken op de geluiden die de baby hoorde in zijn moeders buik, zoals het kloppen van moeders hart of het rommelen van haar darmen.
Tegenwoordig zijn er allerlei apps beschikbaar die dergelijke voor baby’s rustgevende geluiden kunnen produceren. Een voorbeeld daarvan is de app ”Baby Slaap. Witte ruis voor de baby”.
Nachtvoeding
Omdat baby’s over een kleine maag beschikken, zullen er de eerste maanden veel meer voedingsmomenten nodig zijn dan bij grotere kinderen het geval is. Bovendien is babyvoeding en met name borstvoeding licht verteerbaar. Dat is zeer gunstig voor de darmpjes van de baby, maar betekent tegelijkertijd dat er tijdens die eerste weken veel tijd gaat naar voedingsmomenten, ook ’s nachts.
Daarnaast zijn nachtvoedingen voor veel vrouwen die borstvoeding geven vaak extra belangrijk. Deze voedingen dragen namelijk bij aan het opbouwen van een stabiele en afgestemde melkproductie in de eerste weken na de geboorte van de baby.
Tegelijkertijd lukt het de meeste ouders ook om in de nachten een zekere regelmaat te verkrijgen. De baby krijgt bijvoorbeeld een late voeding rond 23.00 uur, een nachtvoeding rond 3.00 uur en dan weer een vroege ochtendvoeding rond 6.30 uur.
Ritme
Hoewel de eerste weken na de geboorte van een kind intensief zijn, kun je als ouders proberen om ’s avonds vroeg naar bed te gaan, bijvoorbeeld rond 21.00 uur. Daardoor kun je al wat slapen voordat de baby komt voor de voeding.
Ook kun je beginnen om de baby in die periode een vast dag-en-nachtritme te leren door hem altijd op een vaste tijd –bijvoorbeeld vroeg in de avond– in zijn eigen bedje te leggen en tot de volgende ochtend het aantal prikkels laag te houden. Op die manier wordt er een duidelijk onderscheid gemaakt tussen dag en nacht en dat draagt voor de baby bij aan het ontwikkelen van regelmaat.
Tropenjaren
Veel ouders ervaren de gebroken nachten als zwaar. De jaren waarin ouders zorg dragen voor jonge kinderen worden niet voor niets tropenjaren genoemd. Anderzijds heeft de zwaarte ervan ook te maken met hoe je ertegen aankijkt, oftewel met je instelling.
Zie je de nachtelijke voedingen vooral als een inbreuk op je nachtrust, of kun je ze ook zien als knusse momenten samen met je baby? Je kunt bijvoorbeeld je gordijn op een kier doen en tijdens het voeden naar de sterren en de maan kijken, een psalm neuriën of gewoonweg in de stilte van de nacht rustig nadenken en je baby koesteren.
Denk bijvoorbeeld aan de Bijbeltekst uit Deuteronomium 6:7, waar de Heere zegt: „Deze woorden, die Ik u heden gebied, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen inscherpen, en daarvan spreken, als gij in uw huis zit, en als gij op den weg gaat, en als gij nederligt, en als gij opstaat.” Juist in dat nachtelijke waken kun je je hier als ouders concreet in oefenen.
Er zijn talloze ouders die specifiek aan die nachtelijke uren met hun baby mooie en kostbare herinneringen hebben. Het kan verder zinvol zijn om te beseffen dat alle ervaringen die je meemaakt tijdelijk zijn, en hoe dan ook voorbijgaan. Ook dit kan helpen om de mooie momenten die zich voordoen in het ouderschap te koesteren, en de moeizame en vermoeiende momenten te kunnen dragen.