Iran zint op wraak na dood van atoomwetenschapper
Niemand maakt zich er illusies over. Iran zint op wraak na de aanslag op de atoomtopman Mohsen Fakhrizadeh vorige week en heeft Israël schuldig verklaard, zonder bewijzen te leveren.
De Europese Unie beschuldigde Israël niet direct. Woordvoerder Peter Stano voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid zei: „Dit is een criminele daad die indruist tegen het beginsel van respect voor de mensenrechten waar de EU voor staat.” Hij riep alle partijen op kalm te blijven en terughoudend te zijn.
De Amerikaanse oud-CIA directeur John Brennan zei niet te weten of de aanslag door een regering is uitgevoerd. Wat hij wel weet is dat „een dergelijke daad van door de staat gesponsord terrorisme” een flagrante schending zou zijn van het internationale recht.
Zowel de EU als Brennan negeren de militaire rol van atoomgeleerde Fakhrizadeh. Ook gaan ze voorbij aan het feit dat Iran een constante strijd voert tegen Israël via hulpmilities in Libanon, Syrië en Irak en dat er sterke aanwijzingen bestaan dat Iran inzet op de productie van een nucleair wapen.
Amos Yadlin, het hoofd van het Instituut voor Nationale Veiligheidsstudies in Tel Aviv en vroeger hoofd van de militaire inlichtingen, zei dat Fakhrizadeh het hoofd was van het geheime nucleaire programma. Deze moet niet verward worden met het open deel van het nucleaire programma, waar het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) een oogje in het zeil mag houden. Over het verscholen deel van het programma is weinig bekend. Maar inlichtingendiensten –en zeker die van Israël– hebben er enige weet van. Zij kunnen ook de risico’s van een Iraanse tegenaanval inschatten.
Professor Avi Bell van de rechtsfaculteit van de Bar-Ilan Universiteit in Ramat Gan zei dat Fakhrizadeh een brigadier-generaal is. Iraniërs beschreven hem als een senior functionaris in het ministerie van Defensie. Het ging dus niet om een gewone burger of wetenschapper in de natuurkunde.
Ondertussen staat Israël paraat. Iran kan namelijk de uitschakeling van een dergelijk belangrijk figuur niet onbeantwoord laten. Maar het is voor Iran eenvoudiger te dreigen met wraak dan deze uit te voeren. Als het raketten afschiet op Israël, kan een oorlog het gevolg zijn. Bovendien kan dat ook een Amerikaanse respons uitlokken, zolang Donald Trump nog in het Witte Huis woont.
Een betere optie voor Iran is een van zijn milities buiten Iran de opdracht te geven een aanval op de Joodse staat uit te voeren. In dat geval krijgt een ander land de klappen als Israël daarop reageert. Maar wie moet dat doen? Hezbollah in Libanon bezit weliswaar een omvangrijk rakettenarsenaal, maar het laatste wat het kan gebruiken is nog meer ellende na de mammoetexplosie afgelopen augustus in de haven van Beiroet.
Dan heeft Iran milities in Syrië en Irak. Israël heeft goede inlichtingen over deze groepen en kan een preventieve aanval uitvoeren. Groter lijkt de kans dat Iran zijn internationale terreurnetwerk gaat gebruiken voor een aanval op een Israëlische of Joodse instelling of belangrijk persoon in het buitenland.
Iran kan ook wraak nemen door zijn nucleaire programma op te voeren om sneller een atoomwapen te kunnen produceren. In dat geval kan de nucleaire wapenwedloop in het Midden-Oosten beginnen.
