Burger moet niet gek opkijken als overheid coronamaatregelen verscherpt
De Britse premier Boris Johnson kreeg vorige week de handen op zijn zachtst gezegd niet op elkaar toen hij waarschuwde dat de bevolking nog zeker tot november afstand zal moeten houden om de verspreiding van Covid-19 tegen te gaan. De Britten hebben genoeg van de sociale beperkingen – en ze zijn bepaald niet de enigen.
De waarschuwing van Johnson haalde het echter niet bij de voorspelling die een groep vooraanstaande wetenschappers dinsdag in Londen deed. Het coronavirus kan nog tientallen jaren actief blijven en zelfs een deugdelijk vaccin zal het waarschijnlijk niet voorgoed uitroeien. Met typisch Brits gevoel voor understatement voegden de Britse deskundigen eraan toe dat „de toestand rond Kerst niet voorbij zal zijn.”
Alle wereldwijde cijfers lijken die sombere conclusie inmiddels te bevestigen. Om te beginnen in eigen land. Het wekelijkse overzicht van het RIVM gaf dinsdag weinig reden tot optimisme. Het aantal besmettingen is in een week tijd bijna verdubbeld. En, belangrijker nog, het zogenaamde reproductiegetal ligt met 1,29 inmiddels ruim boven de 1. Dat betekent dat het virus aan een nieuwe opmars bezig is, zij het dat het vooralsnog vooral om lokale uitbraken gaat. Lichtpuntje is wel dat het aantal gevallen in verpleeghuizen nog maar een fractie is van dat tijdens de eerste golf.
Die stijging was weliswaar te verwachten, na de versoepeling van diverse beperkende maatregelen. En voorlopig is er zeker geen reden tot paniek. Maar inmiddels spreekt het RIVM wel van een „zorgelijke ontwikkeling.”
Desondanks steekt Nederland nog altijd gunstig af ten opzichte van de situatie in veel andere landen. In België staan alle seinen op rood en zijn nieuwe versoepelingen van de baan. Frankrijk en Oostenrijk breidden de verplichting om mondkapjes te dragen fors uit. En voor Kroatië geldt inmiddels code oranje, wat feitelijk op een negatief reisadvies neerkomt.
Buiten Europa is de situatie nog veel ernstiger. In Latijns-Amerika is nog geen enkele aanwijzing dat het virus op zijn retour is. Brazilië en Mexico staan in de top vijf van landen met de meeste dodelijke slachtoffers. Australië is weer gedeeltelijk op slot. En in Afrika gaan inmiddels ook alle alarmbellen af.
Zelfs de Amerikaanse president Donald Trump, die toch niet bekendstaat om paniekzaaierij rond corona, waarschuwde dinsdag dat het ergste van de pandemie in de Verenigde Staten nog moet komen. Hij riep Amerikanen op mondkapjes te dragen en werd zelf inmiddels ook al een aantal keren met een gezichtsmasker gesignaleerd.
Dat alles werpt de vraag op wat nu verstandige vervolgstappen zijn. Waakzaamheid en bestaande maatregelen volhouden, lijkt zo’n simpel devies. Maar de praktijk laat inmiddels een heel ander beeld zien. Burgers moeten dan ook niet gek opkijken als de overheid de touwtjes weer strakker aantrekt.